Khoảng 65% doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn xanh
Các doanh nghiệp SME gặp nhiều khó khăn trong quá trình xanh hóa, từ tài chính, nguồn nhân lực đến công nghệ và nhận thức.
Tại tọa đàm, nhiều ý kiến cho biết việc huy động vốn xanh còn gặp nhiều thách thức. Ảnh: Hứa Chung/TTXVN
Trước sức ép chuyển đổi xanh để thích ứng với các quy định mới của quốc tế, nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đã được ban hành. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc huy động vốn, đòi hỏi cần có giải pháp đồng bộ hơn.
Tại Tọa đàm "Chuyển đổi xanh: Từ áp lực đến cơ hội kinh doanh", do Báo Người Lao động tổ chức ngày 19/2, ông Đinh Hồng Kỳ, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Tp. Hồ Chí Minh (HUBA) cho biết, hiện phần lớn những doanh nghiệp mạnh dạn thực hiện chuyển đổi xanh là các tập đoàn lớn, trong khi có khoảng 90% số doanh nghiệp Việt Nam lại là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME). Các doanh nghiệp SME gặp nhiều khó khăn trong quá trình xanh hóa, từ tài chính, nguồn nhân lực đến công nghệ và nhận thức.
Đáng chú ý, theo ông Kỳ, một trong những rào cản lớn nhất trong quá trình chuyển đổi xanh hiện nay là vấn đề tài chính. Theo thống kê, khoảng 65% doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn để thực hiện các dự án xanh. Mặc dù đã có các cơ chế tài chính hỗ trợ nhưng việc đưa nguồn vốn này đến đúng đối tượng vẫn là một bài toán khó.
Trên thực tế, thời gian qua, trước sức ép chuyển đổi xanh để thích ứng với các thay đổi của thị trường quốc tế, nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đã được ban hành, đặc biệt là quy định về tín dụng xanh của Ngân hàng Nhà nước.
Tuy nhiên, tỷ trọng tín dụng xanh chỉ chiếm khoảng 5% quy mô tín dụng của nền kinh tế. Ngay cả các ngân hàng cũng đang gặp lúng túng khi chưa có hướng dẫn cụ thể về tiêu chí xanh, dẫn đến khó khăn trong việc cấp vốn cho các dự án thân thiện với môi trường.
Đại diện Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Tp.Hồ Chí Minh cho biết, một trong những thách thức lớn hiện nay là sự lệch pha giữa nhu cầu tài chính cho các dự án năng lượng tái tạo và nguồn vốn ngân hàng. Các ngân hàng chủ yếu huy động từ nguồn vốn ngắn hạn, trong khi các dự án xanh này thường yêu cầu vốn trung và dài hạn. Điều này gây áp lực lớn lên hệ thống tín dụng.
Ông Lim Dyi Chang, Giám đốc Khối khách hàng Doanh nghiệp Ngân hàng UOB Việt Nam cũng cho rằng, hiện các ngân hàng Việt Nam đã cấp khoảng 650.000 tỷ đồng tín dụng xanh, trong đó gần 45% được phân bổ cho các dự án năng lượng tái tạo. Tuy vậy, tỷ trọng của tài chính xanh trong tổng dư nợ cho vay vẫn còn hạn chế và nguồn vốn dài hạn cho các dự án bền vững chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế.
Theo ông Lim Dyi Chang, để đảm bảo nguồn vốn cho quá trình này, các tổ chức tài chính cần tiếp tục mở rộng các kênh tài trợ xanh, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào các giải pháp bền vững và năng lượng tái tạo. Việc thúc đẩy các hình thức huy động vốn như trái phiếu xanh và tín dụng ESG sẽ giúp tăng cường khả năng tiếp cận nguồn lực tài chính cho các doanh nghiệp, từ đó đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh trên phạm vi toàn quốc.
“Chúng tôi đang tập trung rót vốn xanh vào 6 ngành có cường độ phát thải carbon cao ở Việt Nam, bao gồm năng lượng, bất động sản, xây dựng, thép, điện và ô tô. Cách tiếp cận này giúp ngân hàng tập trung nguồn lực vào những lĩnh vực có ảnh hưởng lớn nhất đến quá trình giảm phát thải và chuyển đổi sang nền kinh tế xanh”, ông Lim Dyi Chang cho biết.
Tọa đàm Chuyển đổi xanh: Từ áp lực đến cơ hội kinh doanh. Ảnh: Hứa Chung/TTXVN
Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh trong hệ thống tài chính, ông Vương Thành Long, Giám đốc Ban Kinh doanh vốn và tiền tệ Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) kiến nghị Chính phủ và các cơ quan quản lý sớm ban hành danh mục dự án xanh, tiêu chuẩn và điều kiện cụ thể để doanh nghiệp và ngân hàng có căn cứ rõ ràng trong việc tiếp cận vốn.
“Khi danh mục này được công bố, Chính phủ có thể dành một phần ngân sách để tái cấp vốn cho các ngân hàng, từ đó tạo động lực để giảm lãi suất và phí cho vay đối với các dự án xanh”, ông Long nói.
Nhằm giảm tải áp lực cho các ngân hàng, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang hướng tới huy động vốn trên thị trường chứng khoán và các kênh tài chính khác. Đây sẽ là giải pháp quan trọng giúp các dự án năng lượng tái tạo tiếp cận nguồn vốn bền vững hơn.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng có thể tìm kiếm các khoản đầu tư từ nước ngoài. Tuy nhiên, để làm được điều này, các chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp cần phải nâng cao năng lực, minh bạch tài chính và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn khắt khe mà các nhà đầu tư quốc tế yêu cầu.
