Khởi nghiệp, nâng tầm nông sản Việt
Tận dụng nguồn nguyên liệu dồi dào sẵn có, nhiều mô hình khởi nghiệp tại Đồng Tháp đã mạnh dạn hình thành, tạo ra các sản phẩm đặc trưng đạt chuẩn OCOP và xây dựng được chuỗi liên kết sản xuất hiệu quả, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển.
Phong trào khởi nghiệp tại tỉnh Đồng Tháp đã ghi nhận nhiều gương mặt trẻ tâm huyết, dám nghĩ dám làm. Đặc biệt, xu hướng khai thác và chế biến các sản phẩm từ nông sản, đặc sản địa phương đã tạo ra bước đột phá, giúp nâng cao giá trị và thương hiệu cho các vùng chuyên canh. 2 điển hình tiêu biểu là mô hình kẹo khóm Tài Linh (xã Tân Phước 2) và Công ty TNHH MTV Tiến Hảo (xã Vĩnh Bình), cho thấy sự sáng tạo và nỗ lực của thế hệ trẻ trong việc làm giàu chính mảnh đất quê hương.
KẸO KHÓM TÀI LINH: GIẢI CỨU ĐẶC SẢN LIÊN KẾT THANH NIÊN
Nhắc đến Tân Phước, nhiều người nhớ ngay đến trái khóm vàng ươm, thơm ngọt - loại nông sản đã gắn bó với bao thế hệ người dân nơi đây. Anh Phạm Văn Tài, Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ Thanh niên sản xuất kinh tế giỏi xã Tân Phước 2, kể câu chuyện khởi nghiệp từ trái khóm Tân Phước: “Tôi sinh ra và lớn lên giữa những ruộng khóm bạt ngàn, tình yêu với cây khóm, với mảnh đất quê nhà như đã trở thành máu thịt. Ngày trước, tôi chỉ phụ gia đình mua khóm tươi rồi bán lại cho thương lái. Nhưng năm nào cũng vậy, cứ vào chính vụ, khóm lại rớt giá.
Sản phẩm của Công ty TNHH MTV Tiến Hảo tham gia trưng bày tại hội chợ.
Nhìn những trái khóm chất lượng mà bà con bán với giá rẻ, tôi thấy xót lắm. Từ kinh nghiệm làm mứt khóm của bà và mẹ, vợ chồng tôi bắt đầu thử làm mứt để bán. Ban đầu, chỉ vài người quen mua ủng hộ, nhưng rồi tiếng lành đồn xa, ngày càng nhiều khách tìm đến đặt hàng vì mứt khóm ngon, chất lượng, mang hương vị đặc trưng quê nhà”.
Từ những bước đi nhỏ đó, anh Tài nghĩ, tại sao không tận dụng nguồn khóm dồi dào của địa phương để làm thành sản phẩm đặc sản, tạo đầu ra ổn định cho nông dân, vừa giúp gia đình phát triển kinh tế. Nghĩ là làm, anh Tài mạnh dạn mở Cơ sở kẹo khóm Tài Linh. Anh đầu tư hơn 200 triệu đồng mua máy trộn, máy cắt, máy gói… thay thế cho phương pháp làm thủ công.
Bao bì sản phẩm Công ty TNHH MTV Tiến Hảo được đóng gói hiện đại.
Công việc ngày càng thuận lợi. Vào các dịp lễ, tết, cơ sở gần như không kịp làm hàng, mỗi ngày sản xuất vài trăm ký kẹo, mứt mới đáp ứng được nhu cầu khách hàng. Trong một lần tìm hiểu mô hình kẹo dừa ở Bến Tre, anh Tài nhận ra nhiều khâu sản xuất tương tự nên anh tìm xuống Bến Tre học hỏi và quyết định đầu tư máy trộn kẹo tiên tiến, giúp tăng năng suất và chất lượng sản phẩm.
Khi hoạt động kinh doanh ổn định, anh nghĩ đến việc liên kết sản xuất cùng anh em thanh niên trong Câu lạc bộ Thanh niên sản xuất kinh tế giỏi của địa phương. Tổ liên kết gồm 8 thành viên được thành lập.
Anh Tài thu mua khóm của các thành viên trong nhóm, khóm đẹp thì bán trái; khóm loại nhì thì làm kẹo khóm, mức dẻo; khóm dạt thì chế biến thành nước màu. Việc vận chuyển khóm, giao hàng sẽ do 1 thành viên có xe đảm nhận. Thời gian rảnh, các thành viên sẽ phụ việc tại cơ sở, các thành viên còn thu mua khóm của các hộ khác để làm nước màu.
Mãng cầu được thu hoạch, chuẩn bị nguyên liệu làm Mứt mãng cầu của Công ty TNHH MTV Tiến Hảo.
Nhờ vậy, nguồn nguyên liệu luôn ổn định, tận dụng tối đa sản phẩm từ trái khóm và quan trọng nhất là tạo việc làm cho khoảng 10 lao động. Sản phẩm kẹo khóm Tài Linh - Tân Phước không chỉ bán ở địa phương mà còn có mặt tại TP. Hồ Chí Mimh, Sóc Trăng, Trà Vinh…
“Với lợi nhuận hơn 200 triệu đồng/năm, đời sống kinh tế của gia đình phát triển rất tốt. Nhưng điều khiến tôi vui hơn cả là sản phẩm quê mình được khách hàng khắp nơi biết đến. Hiện tại, tôi đang nghiên cứu nhiều cách làm mứt khóm để đa dạng chủng loại mứt khóm của cơ sở” - anh Tài cho biết.
Anh dự định đầu tư thêm máy móc, công nghệ đóng gói hiện đại để sản phẩm có mẫu mã bắt mắt hơn, đáp ứng các thị trường khó tính như cửa hàng bách hóa tự chọn, hay siêu thị. Song song đó, anh muốn mở rộng nhà xưởng, trang bị thêm các thiết bị hỗ trợ khác để tăng năng suất, đồng thời tạo việc làm ổn định cho lao động địa phương.
TIẾN HẢO: TÂM HUYẾT VỚI SẢN PHẨM OCOP
Cuối năm 2023, tại xã Vĩnh Bình, Công ty TNHH MTV Tiến Hảo của chị Thái Hồng Trúc đã đưa ra thị trường 2 sản phẩm đầu tay: Mứt mãng cầu và trà gạo lứt túi lọc. Đây là những sản phẩm được chị ấp ủ trong thời gian dài và nhanh chóng nhận được sự đón nhận tích cực, lượng đặt hàng tăng đều mỗi ngày. 2 sản phẩm được công nhận OCOP, chị Trúc cho biết bản thân “không thể giấu được niềm vui”, bởi từng công đoạn đều do chính tay chị làm ra, gửi gắm tâm huyết để giới thiệu đến người tiêu dùng khắp nơi.
Thanh niên tham quan, trải nghiệm mô hình khởi nghiệp tại Cơ sở kẹo khóm Tài Linh.
Trà gạo lứt túi lọc của Công ty TNHH MTV Tiến Hảo được chế biến hoàn toàn từ nguyên liệu tự nhiên: gạo huyết rồng hữu cơ, đậu đen xanh lòng, đậu đỏ, cỏ ngọt… Tất cả được rang sấy, phối trộn theo tỷ lệ phù hợp và đóng thành túi lọc tiện dụng. Nhiều khách hàng sau khi dùng đều cảm nhận vị ngọt thanh tự nhiên, cảm giác nhẹ người, ngủ ngon hơn.
Với mứt mãng cầu, chị Trúc chỉ làm 2 loại: chua ngọt và chua cay. Mãng cầu được chọn là trái chín tự nhiên, không dùng bột hay chất phụ gia. Nguyên liệu chỉ gồm mãng cầu, đường, muối, ớt; sau khi ướp được sên đều, sấy khô rồi đóng gói.
Một mẻ mứt 200 kg thường mất khoảng 3 ngày từ khâu chuẩn bị đến khi hoàn tất. Ngoài nguồn nguyên liệu sẵn có từ nhà trồng, dịp Tết, mỗi ngày, Công ty TNHH MTV Tiến Hảo thu mua trên 100 kg mãng cầu chín từ Tân Phú Đông để kịp sản xuất đơn hàng giao cho khách. Nhờ vị chua ngọt vừa phải, thơm tự nhiên, mứt mãng cầu của chị được khách hàng yêu thích, khen ngon.
Kẹo khóm Tài Linh.
Càng tìm hiểu, càng trân trọng sự tỉ mỉ và kiên trì của chị chủ trẻ. Phần lớn công đoạn như sên mứt, cuốn kẹo… chị đều làm thủ công. Những sản phẩm mộc mạc từ quê nhà, qua bàn tay sáng tạo và chăm chút của chị Trúc đã trở thành hàng OCOP đặc trưng của địa phương, có cơ hội vươn xa hơn ra thị trường. Không chỉ khởi nghiệp từ nguồn nguyên liệu sẵn có, chị Trúc còn mong muốn hỗ trợ đầu ra cho bà con nông dân, tạo vùng nguyên liệu ổn định. Công ty ký hợp đồng thu mua với mức giá cố định, giúp người dân yên tâm sản xuất.
Năm 2023, chị Thái Hồng Trúc đạt giải Nhất Hội thi Ý tưởng phụ nữ sáng tạo khởi nghiệp phát triển kinh tế tập thể; được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tiền Giang (cũ) trao chứng nhận là cá nhân có sáng kiến, ý tưởng mới tiêu biểu trong phong trào “Đoàn kết - sáng tạo - nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, hội nhập quốc tế”; được biểu dương điển hình phụ nữ tiên tiến giai đoạn 2020 - 2025. Chị kỳ vọng thời gian tới, Công ty TNHH MTV Tiến Hảo sẽ tiếp tục phát triển thêm nhiều sản phẩm OCOP chất lượng, góp phần làm phong phú đặc sản địa phương và tạo động lực cho phong trào khởi nghiệp tại xã.
Từ việc chế biến đặc sản khóm để giải quyết vấn đề đầu ra, đến việc xây dựng thương hiệu thực phẩm chất lượng cao đạt chuẩn OCOP, những mô hình khởi nghiệp đã chứng minh hiệu quả của việc tận dụng hiệu quả nguồn nguyên liệu địa phương.
Các dự án này không chỉ đóng góp vào sự phát triển kinh tế gia đình và tạo việc làm ổn định, mà còn làm phong phú thêm danh mục sản phẩm đặc trưng của tỉnh, khẳng định vị thế của nông sản Việt trên thị trường.
