Khởi nghiệp thành công từ ý tưởng chuối Laba

Các chuyên gia Nhật Bản hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc chuối tại vườn HTX Laba Banana Đạ K’Nàng. Ảnh: A.Nhiên

HTX Laba Banana Đạ K’Nàng, ở địa chỉ thôn Đạ Mur - xã Đạ K’Nàng - huyện Đam Rông, chuyên cung cấp và thu mua chuối Laba chất lượng cao, với quy trình sản xuất đơn giản: Chuối được trồng, chăm sóc từ lúc nhỏ đến khi ra trái và chín. Cơ sở thành lập từ 2018, đã được cấp giấy phép kinh doanh và được cấp có thẩm quyền cấp mã truy xuất nguồn gốc.

Chị Thu cho biết lý do chọn ý tưởng này nhằm phát triển kinh tế gia đình; cung cấp cho thị trường nguồn trái cây sạch, không chất bảo quản. Đồng thời, quảng bá sản phẩm nông nghiệp của địa phương. “Chuối Laba từng được cung tiến cho vua triều Nguyễn nên còn được người dân gọi với tên là chuối Tiến vua. Qua nghiên cứu, tìm tòi học hỏi, bản thân tôi phát hiện chuối Laba là một loại cây phù hợp với chất đất tại địa phương nên tôi đã quyết định đầu tư trồng chuối để cung cấp cho thị trường và giúp cho các hộ dân có công ăn việc làm, có thêm nguồn thu nhập ổn định từ việc trồng chuối” - chị Thu chia sẻ.

HTX chuối Laba Banana Đạ K’Nàng ra đời với mong muốn giúp cho người dân có thể làm giàu từ chính trên mảnh đất nơi mình sinh sống, quảng bá được sản phẩm nông nghiệp của địa phương, giúp những chị em phụ nữ biết cách trồng và chăm sóc chuối đúng quy trình, kỹ thuật. Mục tiêu hoạt động của HTX là cung cấp và thu mua chuối Laba chất lượng cao; hướng tới liên kết các hộ dân trồng chuối và thành lập nên vùng nguyên liệu chuối chất lượng, từ khâu trồng, chăm sóc, thu hoạch chuối đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật. Từ đó, tạo công ăn việc làm cho 20 lao động tại địa phương (các lao động trực tiếp tại HTX) và giúp cho hơn 10 hộ dân tại xã có thu nhập ổn định từ việc trồng chuối.

Kiểm tra trước khi xuất khẩu. Ảnh: A.Nhiên

Chị Thu cho biết: “Với kinh nghiệm qua 1 năm thành lập HTX, thị trường tiêu thụ chuối trong năm đầu tiên là các mối quan hệ quen biết, các cửa hàng, tạp hóa tại địa phương; các siêu thị như Big C. Các năm tiếp theo HTX hướng tới các huyện trong tỉnh, các tỉnh khác và hướng tới xuất khẩu sang thị trường như Nhật Bản, hiện tại, HTX chúng tôi đã ký kết và xuất khẩu chuối Laba sang Công ty Norlake - Nhật Bản”.

Điểm mạnh về cơ hội kinh doanh khởi nghiệp từ chuối Laba nhờ chất đất (đất đỏ) và khí hậu tại địa phương phù hợp với giống chuối Laba, do đó cây chuối phát triển nhanh và có hương vị thơm ngon (đã được các chuyên gia của Nhật Bản công nhận). Cây giống chuối Laba cấy mô có ưu điểm là sinh trưởng mạnh, độ đồng đều cao và sạch bệnh, cho thu hoạch đồng loạt, thuận tiện cho việc canh tác bài bản để xuất khẩu. Chuối Laba nhanh cho thu hoạch, thời gian một gốc từ lúc trồng tới ra buồng khoảng 8 tháng, từ lúc ra buồng đến thu hoạch khoảng 4 tháng nữa, tổng cộng 12 tháng là có thể thu chính vụ. Năng suất cao có thể đạt từ 70 - 100 tấn/ha (1 ha trồng khoảng 2.500 - 2.800 cây). Có nguồn nhân lực dồi dào sẵn có tại địa phương. Chuối được trồng quanh năm nên không bị hạn chế về thời vụ.

Tuy nhiên, điểm hạn chế là chuối Laba chịu úng và chịu hạn kém, do đó đất trồng phải có độ cao so với mực nước ngầm tối thiểu 0,6 m, thoát nước tốt, nhưng độ ẩm vườn chuối luôn phải đạt 70 - 80% mới có năng suất cao. Chuối dễ bị các loại sâu bệnh phá hoại như: Sâu đục thân, sâu gặm vẽ bùa, bệnh đốm lá, bệnh thun đọt… nên khi trồng cần đặc biệt chú ý, nếu phát hiệu bệnh cần phòng trừ kịp thời theo đúng yêu cầu kỹ thuật. Quả chuối rất rễ bị dập và trầy xước nên khi thu hoạch và vận chuyển gặp nhiều khó khăn.

Cơ hội để phát triển là chuối Laba là sản phẩm được nhiều người biết đến và ưa chuộng, chuối có hình dáng đẹp (thon dài và hơi cong), thịt chuối màu vàng sánh, dẻo và có hương thơm đặc trưng; thị trường tiêu thụ rộng, có cơ hội để xuất khẩu đi các thị trường khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ... Thách thức để sản phẩm chuối Laba thơm ngon, chất lượng đến tay người tiêu dùng và đáp ứng được các yêu cầu trong xuất khẩu thì việc chăm sóc, lượng thuốc bảo vệ thực vật dùng cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định kỹ thuật cho phép. Kích thước buồng chuối khi thu hoạch cũng là một vấn đề lớn đối với người sản xuất, khi chuối đạt từ 25 kg đến 27 kg một buồng thì mới đạt yêu cầu đề ra. Để đạt yêu cầu xuất khẩu, chuối phải được trồng theo đúng kỹ thuật, quy trình của đối tác.

Tưởng chừng đơn giản nhưng không dễ dàng khi trồng chuối Laba thành sản phẩm chất lượng cao để xuất khẩu. Chị Thu cho biết thêm: “Thời gian một gốc chuối từ lúc trồng tới ra buồng khoảng 8 tháng, từ lúc ra buồng đến thu hoạch khoảng 4 tháng nữa, tổng cộng 12 tháng là có thể thu chính vụ. Vì vậy, ở tất cả các giai đoạn của chuối, chúng tôi luôn chú trọng đến kỹ thuật chăm sóc, bón phân, tưới nước… đảm bảo đúng thời điểm để chuối phát triển và đạt chất lượng tốt nhất. Khi thu hoạch chuối chỉ chọn những buồng chuối đạt chất lượng về kích thước, màu sắc để bán ra thị trường. Trong quá trình phát triển chuối, chúng tôi luôn cập nhật hình ảnh và các thông số kỹ thuật tới khách hàng (Nhật Bản), qua đó kịp thời điều chỉnh theo yêu cầu của khách hàng, giúp cho khách hàng thêm tin tưởng vào sản phẩm chuối Laba của HTX”.

Ý tưởng khởi nghiệp từ chuối Laba của chị Thu được thực hiện nhằm duy trì và phát triển giống chuối Laba; tận dụng diện tích đất sình lầy, đất cà phê già cỗi; dần chuyển đổi thói quen canh tác tự cung tự cấp sang hướng sản xuất hàng hóa nâng cao giá trị kinh tế; tận dụng thời gian nông nhàn và xây dựng mô hình điểm trong trồng chuối để nhân rộng ra các thôn trong vùng. Đồng thời, vận động, tập hợp phụ nữ tích cực chuyển đổi cơ cấu sản xuất theo hướng sản xuất hàng hóa, giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho hộ gia đình vươn lên thoát nghèo, làm giàu chính đáng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

AN NHIÊN