Khởi nghiệp Việt Nam tăng tốc: Kỳ vọng thêm kỳ lân trong lĩnh vực AI và bán dẫn

Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam tăng trưởng theo chiều sâu

Báo cáo cho biết hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam đã bước sang giai đoạn phát triển sâu hơn sau hơn mười năm hình thành, với hơn 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và hai kỳ lân công nghệ đang hoạt động.

(Ảnh minh họa)

Ông Lương Văn Thường, Trưởng phòng Khởi nghiệp sáng tạo thuộc Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), nhấn mạnh: "Việt Nam kỳ vọng sẽ có thêm 3-4 kỳ lân đến năm 2030, tập trung vào 11 công nghệ chiến lược, trong đó ba lĩnh vực ưu tiên là AI, bán dẫn và công nghệ xanh".

Một điểm nổi bật trong báo cáo năm nay là xu hướng đầu tư chuyển từ hỗ trợ đại trà sang tập trung vào các công nghệ lõi. Việt Nam đang triển khai kế hoạch thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia, dự kiến có vốn nhà nước ban đầu khoảng 20 triệu USD và mục tiêu đạt quy mô ít nhất 100 triệu USD để hỗ trợ startup công nghệ. Các địa phương cũng được khuyến khích xây dựng quỹ đầu tư mạo hiểm cấp tỉnh nhằm thu hút nguồn vốn tư nhân và đối tác quốc tế.

Theo số liệu UNDP, Việt Nam đã bước vào giai đoạn tăng tốc trong triển khai và ứng dụng AI. Hiện có 765 startup AI/ML hoạt động, trong khi vốn tư nhân rót vào lĩnh vực này tăng gấp tám lần so với năm 2024, đạt khoảng 80 triệu USD.

Tổng vốn đầu tư mạo hiểm toàn thị trường năm 2025 là 398 triệu USD với 118 thương vụ. Các lĩnh vực thu hút vốn mạnh gồm chuyển đổi số B2B, công nghệ nông nghiệp, AI, công nghệ khí hậu, kinh tế sáng tạo, công nghệ giáo dục, giải pháp nhựa xanh, xe điện và startup Việt ở nước ngoài.

Định hướng chiến lược tạo nền tảng cho thế hệ kỳ lân mới

Mục tiêu tạo thêm 3 - 4 kỳ lân đến năm 2030 gắn liền với chiến lược phát triển 11 công nghệ chiến lược mà Việt Nam đang theo đuổi, trong đó trọng tâm là trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ bán dẫn và công nghệ xanh. Ba lĩnh vực này được kỳ vọng sẽ trở thành động lực thúc đẩy năng lực cạnh tranh quốc gia, mở rộng quy mô doanh nghiệp công nghệ và tạo ra làn sóng đầu tư mới vào nền kinh tế.

Chiến lược này không chỉ hướng đến tăng số lượng kỳ lân, mà còn đặt mục tiêu hình thành những doanh nghiệp công nghệ có khả năng dẫn dắt thị trường khu vực, làm chủ công nghệ lõi và đóng góp trực tiếp cho công cuộc chuyển đổi số và tăng trưởng kinh tế tri thức.

Việc xây dựng quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia, thúc đẩy liên kết giữa trung ương - địa phương - doanh nghiệp - nhà đầu tư, cùng với dòng vốn quốc tế ngày càng tăng, được xem là những yếu tố quan trọng giúp Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu này.

Nguyên Bách