Không buông lỏng công tác phòng cháy, chữa cháy

Cán bộ cơ quan chức năng phường Bình Quới thực hiện tháo gỡ “chuồng cọp” tại một hộ dân ở chung cư Thanh Đa.

PHỚT LỜ QUY ĐỊNH PHÒNG CHÁY

Cách đây ít ngày, bà Trần Mỹ Lệ, 60 tuổi, ngụ phường Vườn Lài, Thành phố Hồ Chí Minh chứng kiến vụ cháy hai căn nhà liền kề tại giao lộ Ngô Gia Tự-Lý Thái Tổ (Phường 9, Quận 10 cũ). Ngọn lửa phát ra từ bảng hiệu quảng cáo của cửa hàng thức ăn nhanh, lan rất nhanh sang biển quảng cáo một cửa hàng bên cạnh gây nên đám cháy lớn. Tuy không có thương vong về người nhưng hiện trường vụ cháy cho thấy nhiều sai phạm về an toàn phòng cháy, chữa cháy của các chủ cơ sở kinh doanh. Biển quảng cáo được thiết kế từ các vật liệu dễ cháy (hệ thống màn chiếu led, gỗ, bạt nhựa,…) được chủ cơ sở lắp gần như phủ kín hết mặt tiền căn nhà. Sau khi bị cháy rụi, phía sau lại là một hệ thống khung sắt được hàn kiên cố. Đây là vị trí đặt ban-công, cửa sổ dùng để thoát hiểm trong các trường hợp khẩn cấp nhưng hầu hết đều bị chủ cơ sở thiết kế các bảng quảng cáo “trám” gần hết diện tích nhằm thu hút khách hàng.

Nguy hiểm không kém là vấn nạn cơi nới, bịt kín ban-công tại các chung cư cũ. Theo Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố hiện có 474 chung cư cũ xây từ trước năm 1975, trong đó có 115 chung cư cấp C, 15 chung cư cấp D. Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, Công an Thành phố Hồ Chí Minh (PC07) đánh giá, phần lớn các hộ dân đã tự ý cơi nới, bịt kín các ban- công, lối thoát hiểm tại căn hộ của mình. Hành vi này đã chặn lối thoát hiểm, gây khó khăn cho công tác chữa cháy. Trung tá Đỗ Quang Phú, Đội trưởng Đội Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ khu vực 16 cho biết, đơn vị đang nỗ lực vận động các hộ dân tháo dỡ “chuồng cọp”, đồng thời kết hợp trang bị kiến thức, kỹ năng xử lý, cứu hộ, cứu nạn cho người dân để công tác thoát hiểm, cứu hộ đạt hiệu quả hơn khi cháy, nổ xảy ra. Đơn vị cũng vận động 100% hộ gia đình trang bị bình chữa cháy xách tay, dụng cụ phá dỡ; tìm hiểu phương án xử lý tình huống cháy, nổ, thoát nạn; đẩy mạnh xây dựng mô hình “Tổ liên gia an toàn phòng cháy, chữa cháy”.

XỬ LÝ HÌNH SỰ VI PHẠM VỀ PHÒNG CHÁY

Hiện nay, các quy định về treo biển quảng cáo, trật tự xây dựng được pháp luật quy định rất cụ thể. Theo Điều 34 Luật Quảng cáo năm 2012: Đối với biển quảng cáo, chiều cao thiết kế tối đa là 2m, chiều dài không vượt quá chiều ngang mặt tiền nhà; đối với biển dọc thì chiều ngang tối đa là 1m, chiều cao tối đa là 4m nhưng không vượt quá chiều cao của tầng nhà. Biển hiệu không được che chắn không gian thoát hiểm, cứu hỏa... Còn tại Điều 70 Nghị định 16/2022/NĐ-CP ngày 28/1/2022 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong xây dựng nêu rõ, hành vi xây dựng, cơi nới và lấn chiếm diện tích, không gian; sử dụng sai mục đích phần diện tích thuộc sở hữu chung hoặc phần diện tích dịch vụ trong nhà chung cư hỗn hợp, khu vực công cộng đang thuộc quản lý và sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân là vi phạm nghiêm trọng, có thể bị phạt tiền từ 60 đến 80 triệu đồng. Mức chế tài này đã tăng lên từ 30 đến 40 triệu đồng/trường hợp so với các quy định trước đây. Quy định là vậy nhưng thực tế cho thấy, công tác quản lý nhà nước cũng như việc chấp hành của người dân, doanh nghiệp còn nhiều bất cập, hạn chế. Trong đó, nhiều hệ thống báo cháy tại các chung cư, nhất là chung cư cũ gần như tê liệt; việc quản lý chung cư chưa chặt chẽ, thiếu trách nhiệm trong công tác phòng cháy, chữa cháy. Nhiều cư dân thiếu ý thức cũng biến các lối thoát hiểm thành nơi chứa các vật dụng cá nhân. Công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng, địa phương chưa thường xuyên dẫn đến vi phạm kéo dài...

Thực trạng nêu trên đòi hỏi các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh tuyên truyền, vận động cũng như áp dụng các chế tài nghiêm khắc đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm. Trước mắt, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các sự cố cháy, nổ, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy. Theo đó, Công an thành phố tổng rà soát, kiểm tra điều kiện an toàn kết hợp hướng dẫn người dân, tổ chức thực hiện nghiêm các biện pháp về phòng ngừa cháy, nổ. Xử lý dứt điểm tình trạng cơi nới, lắp đặt cấu kiện vi phạm lối thoát nạn gây cản trở công tác thoát nạn, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Thực hiện đình chỉ ngay trường hợp sử dụng căn hộ để sản xuất, kinh doanh trái quy định; trường hợp đưa chung cư vào hoạt động khi chưa được nghiệm thu. Xử lý, kể cả xử lý hình sự các hành vi vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy. Ủy ban nhân dân xã, phường ngoài việc tăng cường quản lý nhà nước cần phân công đầy đủ, cụ thể trách nhiệm, tuyệt đối không phó thác cho lực lượng công an cấp xã trong công tác phòng cháy, chữa cháy.

Sau các vụ cháy vừa qua, nhiều chủ đầu tư chung cư cũng đã có động thái yêu cầu các chung cư rà soát lại toàn bộ hệ thống điện, nhất là khu vực tầng hầm dùng cho sạc xe điện. Về vấn đề sử dụng sạc pin xe điện, theo Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Điện lực Thành phố Hồ Chí Minh Bùi Trung Kiên, các chung cư cần có hệ thống sạc chuyên dụng, công suất phù hợp và thiết bị bảo vệ riêng biệt. Khu vực sạc điện cần bố trí tách biệt và trang thiết bị phòng cháy, chữa cháy chuyên dụng, có hệ thống giám sát, thậm chí có nhân sự theo dõi toàn thời gian để xử lý nhanh khi xảy ra sự cố

Bài và ảnh: XUÂN PHÚ