Không có cơ sở khẳng định Nga sẽ 'kích hoạt' vũ khí hạt nhân

Trả lời phỏng vấn đài NBC News bên lề Hội nghị Thượng đỉnh Trung Á - Nga ở Astana (Kazakhstan), khi được yêu cầu bình luận về việc liệu Moscow có thể lựa chọn hạt nhân trong cuộc xung đột với Kiev hay không, nhà lãnh đạo Belarus đã thẳng thừng bác bỏ quan điểm này.

Các binh sĩ vận hành tên lửa chiến thuật Nga trong một cuộc tập trận với tên lửa cơ động lớp R-300. Ảnh: Getty Images

“Giới lãnh đạo Nga, bao gồm cả Tổng thống Vladimir Putin, chưa từng đặt mục tiêu sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraine. Nga không có nhu cầu thực hiện điều đó”, ông nói và cảnh báo các đối thủ không nên cố đẩy Moscow vào thế bí. Tổng thống Alexander Lukashenko đồng thời kêu gọi phương Tây không nên vượt “lằn ranh đỏ” của Nga và nhắc nhở rằng Moscow đã nói rõ rằng họ có thể sử dụng “mọi phương tiện cần thiết” để tự vệ nếu lãnh thổ Nga bị tấn công.

Theo ông, Nga sở hữu các loại vũ khí khác đủ mạnh để không cần sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraine. Ông cũng đề cập đến các cuộc không kích gần đây của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng - quân sự của Kiev, để đáp trả cuộc tấn công cầu Crimea chiến lược hồi tuần trước.

“Nga sở hữu các loại vũ khí hiện đại nhất. Không cần đến vũ khí hạt nhân. Tôi biết chắc chắn điều đó”, nhà lãnh đạo Belarus tuyên bố và nhấn mạnh rằng, không nên thảo luận về chiến tranh hạt nhân trong bất kỳ trường hợp nào. “Nếu một quốc gia sử dụng vũ khí hạt nhân, đó sẽ là sự kết thúc của hành tinh chúng ta”, ông cảnh báo và cho hay điều đó sẽ gây ra phản ứng dây chuyền và Nga hiểu rất rõ điều đó.

Trước đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố Paris sẽ không đáp trả bằng vũ khí hạt nhân nếu như Nga triển khai vũ khí này ở chiến trường Ukraine. Ông cho biết Pháp có một học thuyết hạt nhân được xác định rõ ràng dựa trên các lợi ích cơ bản của quốc gia. Ông nói: “Những điều này đã được xác định rõ ràng và sẽ không bị ảnh hưởng trực tiếp nếu như xảy ra một vụ tấn công tên lửa hạt nhân ở Ukraine”.

Tổng thống Emmanuel Macron cũng khẳng định Pháp không muốn một cuộc chiến tranh thế giới mới nổ ra. Trong khi đó, Đại diện Cấp cao Chính sách An ninh Đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cho biết bất kỳ cuộc tấn công hạt nhân nào chống lại Ukraine đều sẽ dẫn đến “câu trả lời mạnh mẽ” từ phương Tây, khiến quân đội Nga bị hủy diệt. Tuy nhiên, quan chức trên thừa nhận đó sẽ không phải là “câu trả lời hạt nhân” mà là phản ứng quân sự mạnh mẽ.

Đáp lại, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cho rằng những bình luận gần đây của ông Josep Borrell về khả năng Nga tấn công hạt nhân ở Ukraine chỉ là “hoang tưởng”. “Hãy loại bỏ sự hoang tưởng về vụ tấn công hạt nhân của Nga trong suy nghĩ của ông ấy”, ông cho biết trong một tuyên bố trên trang VKontakte hôm 13/10, đề cập đến những nhận xét của quan chức EU rằng phương Tây sẽ đưa ra phản ứng quân sự mạnh mẽ nếu Nga tấn công hạt nhân ở Ukraine.

Theo ông, điều đó đã chứng minh rằng các quốc gia phương Tây chưa sẵn sàng hỗ trợ hết mình cho Ukraine và đang đưa thế giới đến bờ vực của ngày tận thế hạt nhân. Vị quan chức này nói thêm: “Các quốc gia phương Tây không quan tâm đến Ukraine. Họ không muốn hỗ trợ hết mình cho Ukraine”.

Chia sẻ quan điểm trên, Phó Thư ký Hội đồng An ninh Nga Alexander Venediktov cho biết không giống như các đối tác phương Tây, các quan chức Nga chưa từng công khai đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân hoặc bất kỳ loại vũ khí hủy diệt hàng loạt nào khác. Ông nêu rõ, theo học thuyết hạt nhân của Nga, Moscow sẽ chỉ sử dụng vũ khí hạt nhân nếu kẻ thù sử dụng loại vũ khí hủy diệt hàng loạt này hoặc các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt khác để đối phó với Nga và các đồng minh.

Thứ hai, nếu Nga có bằng chứng đáng tin cậy về một vụ phóng tên lửa đạn đạo tấn công lãnh thổ của mình hoặc của các đồng minh. Thứ ba, nếu chính phủ hoặc các căn cứ quân sự quan trọng của Nga bị đối phương tấn công nhằm mục đích làm suy yếu khả năng đáp trả của lực lượng hạt nhân Moscow. Cuối cùng, Nga sẽ triển khai vũ khí hạt nhân nếu đất nước phải đối mặt với một mối đe dọa hiện hữu trong trường hợp bị tấn công bằng các loại vũ khí thông thường.

Trong một diễn biến liên quan, Tổng thống Vladimir Putin ngày 14/10 (giờ địa phương) tuyên bố hầu hết các địa điểm tại Ukraine mà Nga nhắm mục tiêu đều đã bị tấn công và hiện Moscow không cần thiết phải thực hiện thêm các cuộc tấn công tên lửa quy mô lớn nào nữa. Ông giải thích rằng, quân đội Nga hiện đang theo đuổi các mục tiêu khác, vì chỉ có 7 trong số 29 mục tiêu do Bộ Quốc phòng Nga chỉ định không bị bắn trúng trong một cuộc không kích ồ ạt hồi đầu tuần này.

“Nhưng những mục tiêu này đang được hoàn tất dần dần”, ông nói. Người đứng đầu Điện Kremlin đồng thời khẳng định, Nga không có ý định hủy diệt Ukraine với tư cách là một quốc gia và tình hình hiện tại là phản ứng của Nga trước những hành động thù địch của Kiev. Ông giải thích rằng nếu Ukraine không chặn nguồn cung cấp nước cho gần 2,5 triệu người sống ở Crimea, các lực lượng Nga đã không phải tiến vào nước này để mở lại nguồn nước.

“Nếu họ đã không làm điều này, đã không có những phản ứng khác”, Tổng thống Nga lưu ý và nói thêm rằng, cuộc tấn công gần đây vào cầu Crimea giờ đây cũng buộc Moscow phải “suy nghĩ mười lần” về tầm quan trọng của nó đối với Nga trong việc thiết lập liên kết với Crimea trên khắp lãnh thổ Ukraine. Khi được hỏi liệu ông có hối hận về quyết định tiến hành một cuộc tấn công quân sự chống lại Ukraine hay không, Tổng thống Vladimir Putin nhấn mạnh rằng “mọi thứ đang diễn ra hôm nay quả là không dễ chịu chút nào”. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh rằng “tất cả những điều này sẽ xảy ra không sớm thì muộn, nhưng nếu hành động quân sự của chúng tôi xảy ra trễ hơn một chút, tình hình sẽ tệ hơn đối với chúng tôi” và cho rằng hành động của Moscow là kịp thời.

Khổng Hà (tổng hợp)