Không kỷ luật, đừng để mất cân bằng giới tính trầm trọng hơn

Tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh ở Hải Dương vẫn đang ở mức cao, năm 2024 là 117,3 bé trai/100 bé gái (ảnh minh họa)

Mới đây, Bộ Chính trị đã đồng ý không kỷ luật trường hợp sinh con thứ 3 trở lên, đồng thời không hồi tố những trường hợp đã bị xử lý kỷ luật.

Chủ trương này được đưa ra để giải quyết vấn đề già hóa dân số đang ngày càng tăng ở Việt Nam. Dự báo đến năm 2036, Việt Nam chính thức bước vào thời kỳ cơ cấu dân số già; năm 2039, kết thúc thời kỳ cơ cấu dân số vàng, bước vào thời kỳ cơ cấu dân số rất già.

Điều này kéo theo nhiều hệ lụy, khó khăn như duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế, đòi hỏi phải cải thiện chất lượng nguồn nhân lực và tăng năng suất khác để duy trì tăng trưởng.

Bên cạnh đó, già hóa dân số cũng sẽ gây áp lực ngày càng gia tăng với hệ thống hưu trí và y tế; tạo thêm những thách thức đối với nguồn tài chính quốc gia. Hệ thống chăm sóc người cao tuổi sẽ phải thường xuyên được củng cố, tăng cường năng lực bảo đảm…

Liên quan đến vấn đề này, mới đây, Cục Dân số (Bộ Y tế) đã đề xuất bỏ quy định mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh từ 1 - 2 con và trao quyền quyết định số con, thời gian sinh con, khoảng cách giữa các lần sinh con cho các cặp vợ chồng.

Thông tin này nhận được sự quan tâm rất lớn từ dư luận xã hội, nhất là đối với đảng viên - những người trước đây, khi sinh con thứ 3 là vi phạm chính sách dân số, bị kỷ luật, trừ một vài trường hợp cụ thể.

Thông tin của Bộ Chính trị vừa mới ban hành còn “nóng hổi”, một người bạn tôi đã nhắn tin vui mừng: “Đẻ thoải mái rồi bạn ơi”. Tôi biết, từ lâu bạn tôi đã khao khát đẻ thêm. Vì chồng bạn là con trai trưởng của dòng họ. Thế nhưng, vợ chồng bạn lại sinh được 2 đứa con gái. Bố mẹ chồng bạn từng bỏ ăn khi vợ chồng bạn bảo rằng sẽ không đẻ nữa, vì cả 2 đều là đảng viên. Do còn muốn phấn đấu cho sự nghiệp, rồi nghĩ đến trách nhiệm xã hội, vợ chồng bạn có thời gian rơi vào bế tắc, cuộc sống rất ngột ngạt.

Giờ trước thông tin này, vợ chồng bạn chẳng khác nào “mở cờ trong bụng”. Tôi đồ rằng, không riêng gia đình bạn tôi, rất nhiều người khác cũng đang vui mừng. Bởi Việt Nam ta, chịu ảnh hưởng của nền văn hóa phương Đông, nhiều người mang tư tưởng “đông con hơn nhiều của” và còn cả tư tưởng “trọng nam, khinh nữ”. Dù xã hội đã phát triển, nhận thức trong xã hội đã thay đổi nhiều, văn minh hơn nhưng những tư tưởng truyền thống kia chưa hết.

Tôi chỉ băn khoăn, khi chủ trương này đi vào cuộc sống, liệu có tình trạng người dân, đảng viên “bung lụa” sinh con thứ 3. Trường hợp chỉ sinh con theo quan điểm “đông con hơn nhiều của” thì không đáng bàn. Nhưng những người sinh thêm con thứ 3 để có con trai “nối dõi tông đường” tăng vọt thì sao? Chúng ta phải tính trước vấn đề này để có biện pháp ứng phó.

Nhiều năm qua, tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh ở Việt Nam luôn ở mức cao, hiện ở mức hơn 113 bé trai/100 bé gái (tỷ lệ cân bằng tự nhiên là từ 103 - 107 bé trai/100 bé gái). Tại Hải Dương, tỷ lệ này còn cao hơn nhiều. Theo kết quả thống kê của Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Hải Dương, tỷ số giới tính khi sinh năm 2024 là 117,3 bé trai/100 bé gái. Hệ lụy của việc mất cân bằng giới tính khi sinh đến xã hội là không nhỏ. Chưa nói mất cân bằng giới tính khi sinh ở mức cao hơn, mà cứ đà này, theo dự báo đến năm 2050, nguy cơ đã có hàng triệu đàn ông Việt Nam ế vợ.

Không để dự báo này trở nên trầm trọng hơn khi quyết định không kỷ luật người sinh con thứ 3 chính thức được ban hành, một trong những biện pháp cần thực hiện đó là xử lý mạnh những người vi phạm trong việc lựa chọn giới tính thai nhi theo ý muốn. Những cơ sở y tế, những người hành nghề y… phải chấp hành tốt quy định của pháp luật, không tiếp tay cho người dân trong việc lựa chọn giới tính thai nhi.

Mỗi người dân khi sinh con thứ 3 trở lên cần cân nhắc đến các yếu tố có lợi, có hại đối với bản thân, gia đình và xã hội. Những người đã lớn tuổi, sức khỏe yếu, hoàn cảnh khó khăn… không nên vì được nới lỏng chính sách mà cũng cố đẻ thêm con trai hoặc đẻ không có kế hoạch ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

NGỌC THANH