Không để oan sai, không bỏ lọt tội phạm khi xét xử án hình sự

Tòa Hình sự TAND tỉnh tiến hành xét xử một vụ án hình sự xảy ra trên địa bàn. Ảnh: T.TÂM

Hầu hết các bản án hình sự đã tuyên hình phạt với các bị cáo đảm bảo nghiêm minh, đúng quy định pháp luật, không xảy ra oan sai, không bỏ lọt tội phạm.

* Đảm bảo xét xử đúng người, đúng tội

Việc xét xử các vụ án hình sự trong năm 2023 được đánh giá là đúng người, đúng tội, đúng quy định pháp luật. Hầu hết các bản án hình sự được tuyên đều tương xứng với tính chất, mức độ, hành vi phạm tội của các bị cáo.

Năm 2023, TAND tỉnh đã liên tục đưa các vụ án hình sự liên quan đến đất đai ra xét xử và đảm bảo bản án tuyên đúng quy định pháp luật. Điển hình, sau hơn 10 ngày đưa ra xét xử, chiều
15-5-2023, TAND tỉnh đã tuyên phạt bị cáo Đỗ Sơn Tùng (nguyên Chủ tịch HĐQT, kiêm Giám đốc Công ty CP Bất động sản nhà đất Đồng Nai, P.Tân Hiệp, TP.Biên Hòa) 20 năm tù. Các bị cáo đồng phạm khác cũng lãnh từ 2 năm tù treo đến 10 năm tù giam/bị cáo.

Năm 2023, TAND hai cấp đã giải quyết hơn 3,8 ngàn vụ, hơn 8,4 ngàn bị cáo trên tổng số hơn 3,9 ngàn vụ, gần 8,8 ngàn bị cáo thụ lý (đạt tỷ lệ 97%, vượt chỉ tiêu đề ra (chỉ tiêu 95%).

Theo cáo trạng của Viện KSND tỉnh, vào năm 2018, bị cáo Tùng mua một thửa đất trồng cây lâu năm với diện tích gần 13 ngàn m2 tại xã Bàu Hàm (H.Trảng Bom) với giá 2,9 tỷ đồng. Mặc dù thửa đất trên chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép thành lập dự án khu dân cư nhưng Tùng đã thuê người vẽ ra “dự án ma” rồi bán đất nền cho nhiều người. Số tiền thu về của khách hàng, Tùng mua tiếp 9 thửa đất trồng cây lâu năm khác thuộc xã Bàu Hàm và xã Sông Thao (H.Trảng Bom) với tổng diện tích gần 143 ngàn m2. Với các thửa đất này, Tùng cho nhân viên cấp dưới vẽ ra thêm 3 dự án khu dân cư: Happy Town 3, Green Town và Nice Town. Với sự giúp sức của các bị cáo đồng phạm, Công ty CP Bất động sản nhà đất Đồng Nai đã bán được gần 600 lô đất tại các dự án “ma” để chiếm đoạt của hơn 430 bị hại với tổng số tiền gần 123 tỷ đồng.

Cũng trong năm 2023, TAND tỉnh đã kịp thời đưa ra xét xử nhiều vụ án lớn liên quan đến kinh tế, chức vụ, tham nhũng, tạo được sự đồng thuận trong dư luận. Đơn cử, liên quan đến sai phạm tại dự án Xây lắp nhà màng thuộc Sở KH-CN, vào ngày 30-6-2023, TAND tỉnh đã tuyên phạt các bị cáo: Nguyễn Quang Tuấn (43 tuổi, nguyên Giám đốc Trung tâm Ứng dụng công nghệ sinh học Đồng Nai) 13 năm tù; Nguyễn Hồng Đăng Khoa (42 tuổi, nguyên Giám đốc Công ty Nhà Nguyễn, kiêm nguyên Giám đốc Công ty TNHH Nông nghiệp công nghệ cao Trí Nguyễn, gọi tắt là Công ty Trí Nguyễn) 12 năm tù, cùng về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Ngoài ra, 3 bị cáo khác trong vụ án lãnh án treo.

Bản án của TAND tỉnh xác định, các bị cáo Tuấn và Khoa đã cố ý xây dựng 5 khối nhà màng của 2 dự án “Nhà màng VietGAP” và “Nhà màng nông nghiệp” trái quy định pháp luật trên đất của Công ty Trí Nguyễn và để bị cáo Khoa chiếm dụng, phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của Công ty Trí Nguyễn, gây thất thoát, thiệt hại cho ngân sách nhà nước hơn 28 tỷ đồng. Trong đó, nguyên Giám đốc Sở KH-CN Phạm Văn Sáng (hiện đã bỏ trốn) là người chủ mưu cầm đầu, còn bị cáo Tuấn và Khoa giữ vai trò giúp sức, thực hành tích cực.

Bên cạnh đó, nhiều vụ án giết người, cướp tài sản, tội phạm liên quan đến ma túy… cũng được đưa ra xét xử kịp thời, góp phần đảm bảo an ninh trật tự địa bàn.

* Tranh tụng thực chất, hiệu quả

Theo thẩm phán Nguyễn Văn Thành, Chánh tòa Hình sự TAND tỉnh, trong năm 2023, Tòa Hình sự đã giải quyết tốt vụ án, vụ việc, tranh tụng tại phiên tòa theo hướng thực chất, hiệu quả theo yêu cầu của cải cách tư pháp. Đường lối xét xử vụ án đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, tương xứng với mức độ, tính chất, hành vi phạm tội; làm tốt công tác phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng và các cơ quan hữu quan trong quá trình xét xử.

Quá trình xét xử các vụ án hình sự, TAND hai cấp luôn đảm bảo quyền bình đẳng trong việc đưa ra chứng cứ, đánh giá chứng cứ, đưa ra yêu cầu để làm rõ sự thật khách quan của vụ án; lấy kết quả tranh tụng để chấp nhận hay không chấp nhận những chứng cứ buộc tội, gỡ tội, yêu cầu, đề nghị của kiểm sát viên, người bào chữa, bị hại và các đương sự trong vụ án. Từ đó, phán quyết bằng bản án công tâm, đúng pháp luật.

Đối với các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm, Tòa Hình sự luôn có kế hoạch đẩy nhanh tiến độ, đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh. Thẩm phán và hội thẩm nhân dân được phân công giải quyết vụ án thường xuyên có sự hỗ trợ, phối hợp, cùng xây dựng kế hoạch xét xử. Đặc biệt, chủ tọa phiên tòa luôn phải tiên lượng, dự báo các tình huống có thể xảy ra như: hoãn phiên tòa, người tham gia tố tụng đưa ra tài liệu chứng cứ mới, bị cáo chối tội… Nhờ đó, các phiên tòa xét xử hình sự đã thể hiện được tính nghiêm minh, góp phần đảm bảo tình hình an ninh chính trị tại địa phương.

Ngoài ra, trong năm qua, TAND hai cấp đã tổ chức hơn 350 phiên tòa trực tuyến. Trong đó, Tòa Hình sự đã tổ chức 86 phiên tòa trực tuyến. Thông qua hoạt động xét xử trực tuyến bước đầu giúp giảm thiểu các khoản chi phí trong quá trình xét xử cũng như đảm bảo việc xét xử được an toàn.

Thời gian tới, Tòa Hình sự sẽ đảm bảo đưa các vụ án ra xét xử nghiêm minh, kịp thời, đúng pháp luật, không để xảy ra oan sai, không bỏ lọt tội phạm; không để xảy ra vi phạm thời hạn tạm giam trong giai đoạn chuẩn bị xét xử. Việc xét xử phạt tù nhưng cho hưởng án treo, áp dụng hình phạt khác không phải là hình phạt tù đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật; đẩy nhanh tiến độ xét xử các vụ án liên quan đến tham nhũng, kinh tế, chức vụ, các vụ án được dư luận quan tâm; tăng hiệu quả thu hồi tài sản do phạm tội mà có đối với các vụ án này.

Đồng thời, chủ động lựa chọn đưa ra xét xử kịp thời và áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với loại tội phạm có tổ chức, cướp của, giết người, hiếp dâm trẻ em, tội phạm ma túy và các vụ án được dư luận đặc biệt quan tâm.

Tố Tâm