Không ngừng hoàn thiện chính sách đối với người có công

Hoàn thiện chính sách

Khởi đầu từ Sắc lệnh 20/SL, ngày 16/2/1947 của Chủ tịch Hồ Chí Minh về “Quy định chế độ hưu bổng thương tật và tiền tuất tử sĩ” với 3 đối tượng, 2 chính sách, đến nay là 12 đối tượng, cơ bản hoàn thiện hệ thống chính sách ưu đãi người có công với cách mạng.

Ngày 29/8/1994, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa IX thông qua Pháp lệnh ưu đãi người hoạt động cách mạng, liệt sĩ và gia đình liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, người hoạt động kháng chiến, người có công giúp đỡ cách mạng. Qua 7 lần sửa đổi, pháp lệnh này là văn bản pháp lý quan trọng, thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, nhà nước chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người có công và thân nhân người có công với cách mạng.

Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng (sửa đổi năm 2020) có 7 chương, 58 điều, trong đó, bổ sung 2 chương, 10 điều mới, mở rộng chính sách ưu đãi, bổ sung đối tượng người có công và thân nhân, như: Người bị địch bắt tù đày do trực tiếp hoạt động cách mạng, trực tiếp chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế sau năm 1975; người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc; đối tượng hưởng ưu đãi là vợ hoặc chồng liệt sĩ lấy chồng/vợ khác mà nuôi con liệt sĩ đến tuổi trưởng thành, hoặc chăm sóc cha mẹ đẻ liệt sĩ khi còn sống, hoặc vì hoạt động cách mạng mà không có điều kiện chăm sóc cha mẹ đẻ liệt sĩ khi còn sống.

Với các điều kiện, tiêu chuẩn rà soát từ thực tiễn, pháp lệnh chuẩn hóa 12 diện công nhận người có công với cách mạng theo nguyên tắc phải đúng đối tượng, thật sự xứng đáng, quy định chế độ ưu đãi thống nhất, cụ thể. Theo đó, nguyên tắc hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi người có công; chế độ trợ cấp mai táng; chế độ bảo hiểm y tế, trợ cấp tuất hàng tháng đối với vợ/chồng liệt sĩ tái giá và quy định mức trợ cấp hàng tháng với Mẹ Việt Nam Anh hùng bằng 3 lần mức chuẩn, không phụ thuộc vào số con liệt sĩ.

Nhiều chính sách ưu đãi mới

Với vai trò chủ đạo, nhà nước bảo đảm chi trả trợ cấp ưu đãi đối với người có công, căn cứ tình hình kinh tế - xã hội và khả năng đáp ứng ngân sách, chế độ ưu đãi được điều chỉnh, đời sống người có công không ngừng được nâng lên. Năm 2015, mức chuẩn trợ cấp tăng 1.318.000 đồng, đến năm 2020 lên 1.624.000 đồng.

Căn cứ Nghị quyết 69/2022/QH15 của Quốc hội về dự toán ngân sách nhà nước năm 2023, từ ngày 1/7/2023, tăng mức trợ cấp người có công bảo đảm không thấp hơn mức chuẩn hộ nghèo khu vực thành thị. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất tăng mức chuẩn trợ cấp ưu đãi người có công từ 1.624.000 đồng/tháng lên 2.055.000/tháng đồng (tăng 26,5%).

Những năm gần đây, được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, sự hưởng ứng của các bộ, ngành, đoàn thể và nhân dân cả nước, Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, “Nhà Tình nghĩa”, “Vườn cây tình nghĩa”, “Sổ tiết kiệm tình nghĩa”... để chăm sóc cha mẹ liệt sĩ già yếu cô đơn, con liệt sĩ mồ côi, phụng dưỡng Mẹ Việt Nam Anh hùng... đã lan tỏa sâu rộng, góp phần ổn định và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần đối với thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sĩ và người có công với cách mạng.

Những việc làm trách nhiệm và nghĩa tình thực sự trở thành phong trào quần chúng sâu rộng, nét đẹp trong đời sống văn hóa, góp phần củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, nâng cao tinh thần yêu nước, khơi dậy và bồi đắp giá trị nhân văn sâu sắc của dân tộc Việt Nam.

Cả nước hiện có khoảng 98,6% hộ gia đình người có công có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của nhân dân nơi cư trú; giải quyết dứt điểm, không còn hộ người có công thuộc diện hộ nghèo. Vừa qua, An Giang đã tổ chức xác nhận và thực hiện đúng, đủ, kịp thời chế độ ưu đãi trên 40.000 người có công.

Trong đó, có 142 lão thành cách mạng, 89 cán bộ tiền khởi nghĩa, 9.491 liệt sĩ, 760 Mẹ Việt Nam Anh hùng (hiện có 15 mẹ còn sống), 43 Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, 6.075 thương binh - bệnh binh, trên 5.500 người hoạt động kháng chiến, 18.700 người có công giúp đỡ cách mạng, 750 người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học... Ngoài ra, toàn tỉnh hiện có 87 gia đình có nhiều liệt sĩ được Chủ tịch nước khen tặng Huân chương Độc lập.

Kỷ niệm 76 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7), cũng thời điểm cả nước phấn đấu hoàn thành các mục tiêu theo Chỉ thị 14-CT/TW, ngày 19/7/2017 của Ban Bí thư về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người có công với cách mạng. Đây là nhiệm vụ chính trị của Đảng, nhà nước, là trách nhiệm, đạo lý của mỗi người dân Việt Nam; tiếp tục thắp sáng ngọn lửa tri ân đối với người hy sinh thân mình vì đất nước.

5 năm qua, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” cả nước tiếp nhận trên 5.600 tỷ đồng, xây mới trên 39.000 căn nhà, sửa chữa hơn 24.650 căn nhà. Thực hiện Quyết định 22/2013/QĐ-TTg, ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ, đã hỗ trợ 393.707 hộ gia đình người có công gặp khó khăn về nhà ở, tổng kinh phí 10.654 tỷ đồng, tặng 61.654 sổ tiết kiệm tình nghĩa và xóa trên 16.000 hộ người có công thuộc diện hộ nghèo.

N.R