Không nhận quà vui ba ngày Tết

Ban Bí thư Trung ương Đảng vừa ra Chỉ thị đôn đốc nhắc nhở mọi cấp mọi ngành chăm lo, đảm bảo những ngày Tết cổ truyền Giáp Thìn 2024 sao cho lành mạnh, an ninh, an toàn, tiết kiệm. Ban Bí thư yêu cầu chăm lo Tết cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn, gia đình chính sách, người có công với nước, để mọi nhà mọi người đều có Tết, tạo khí thế mới, động lực mới khi đất nước bước vào năm mới.

Chỉ thị cũng yêu cầu “không tổ chức thăm, chúc Tết cấp trên và lãnh đạo các cấp; không tổ chức đoàn của Trung ương thăm, chúc Tết cấp ủy, chính quyền các tỉnh, thành phố”. Ban Bí thư “nghiêm cấm việc biếu, tặng quà Tết cho lãnh đạo các cấp dưới mọi hình thức” và nhắc nhở: “Cán bộ lãnh đạo các cấp chỉ được dự lễ chùa, lễ hội khi được phân công; không tham gia các hoạt động mê tín; không sử dụng ngân sách nhà nước, phương tiện, tài sản công trái quy định cho hoạt động lễ hội, vui chơi…”.

Việc chúc Tết cấp trên có nhiều nguy cơ biến tướng thành tệ nạn

Trong từng câu từng chữ, Chỉ thị của Ban Bí thư thể hiện tinh thần nghiêm khắc với quan chức mà nhân văn, khoan hòa với nhân dân.

Thực tế, nhiều năm lại đây, việc thăm, chúc Tết cấp trên đang trở thành cái lệ rất nhiêu khê, phiền toái, có cơ biến tướng thành tệ nạn. Cứ dịp cuối năm, càng vào những ngày cận Tết, lại xuất hiện tình trạng cán bộ các nơi đổ về trung tâm, nhân danh cái gọi là chúc Tết lãnh đạo cấp trên. Dưới cái nhìn của người dân, hiện trạng này rất phản cảm. Bởi nào có ai mang lời chúc suông.

Đường phố, sân bay dịp cuối năm càng trở nên quá tải, ùn ứ. Thời điểm cuối năm thường nhạy cảm, dễ phát sinh sự kiện tình huống đột xuất, bất ngờ. Lẽ ra vào thời điểm này, bộ máy công quyền càng phải tận tâm tận lực cho công việc phục vụ Nhân dân, xử lý tình huống, thì một bộ phận đáng kể lại sao nhãng, chăm chăm vào việc 'biếu và nhận'.

Việc biếu, tặng quà lãnh đạo cấp trên cũng ngày càng có xu hướng lạm phát về mức độ giá trị, không còn ở mức khiêm tốn coi trọng ý nghĩa tình cảm tinh thần như thuở ban đầu. Thứ dùng để biếu tặng là hàng hóa, tiền bạc lại không phải từ hầu bao cá nhân, mà là của tập thể, được cắt xén từ công quỹ, dự án, từ nguồn phúc lợi của người lao động.

Một số vụ án lớn được cơ quan chức năng phát hiện gần đây đã xuất hiện hành vi “lại quả”, “lót tay”, bản chất là đưa và nhận hối lộ với số tiền hàng tỷ đồng dưới danh nghĩa quà Tết. Không hiếm quan chức lợi dụng dịp Tết để tăng nguồn thu. Cũng không hiếm quan chức ướm giá trị cao thấp của món quà và độ dày mỏng của gói nội tệ ngoại tệ mà đánh giá năng lực, sự trung thành của cán bộ cấp dưới.

Thực tế, người ở vị trí lãnh đạo, người có chức vụ cao thì thu nhập từ lương và ngoài lương thường cao hơn nhiều so với viên chức, công chức, người lao động bình thường. Việc biếu xén cấp trên khác nào nước chảy ngược, nước chảy chỗ trũng, bòn nơi khốn khó, đãi nơi sang giàu.

Dân gian gọi là biếu xén cũng có hàm ý. Muốn biếu chỗ này phải xén chỗ kia, biếu cấp trên một cục to thì cũng xén cho mình một cục bé. Quà cáp biếu xén lãnh đạo cấp trên dịp lễ tết chẳng hề là “nét đẹp văn hóa” như có ai đó biện hộ. Nếu có thứ gọi là văn hóa thì đó là thứ văn hóa xấu xí. Về mặt luật pháp lẫn đạo đức, tất thảy đều rất không ổn.

Văn hóa "biếu xén" là thứ văn hóa xấu xí, vi phạm cả về pháp luật lẫn đạo đức.

Ban Bí thư quy định, “không tổ chức đoàn của Trung ương thăm, chúc Tết cấp ủy, chính quyền tỉnh, thành phố” cũng là một nhận thức thể hiện chiều sâu văn hóa Đảng. Việc này nếu diễn ra, chắc chắn không mang lại mấy hiệu quả, ngược lại thêm phiền phức, tốn kém cho địa phương và khiến lòng dân nghi ngại.

Nghiêm cấm việc biếu, tặng quà Tết cho lãnh đạo các cấp dưới mọi hình thức là biện pháp phòng ngừa tiêu cực trong nội bộ, góp phần an dân.

Chỉ thị của Ban Bí thư sẽ đi vào cuộc sống, thật sự hiệu lực, hiệu quả nếu lãnh đạo các cấp, từ trung ương đến địa phương chủ động và tự giác không nhận quà Tết của cấp dưới, dưới mọi hình thức.

Bác Hồ kính yêu từng nhiều lần nhắc nhở: Cán bộ là công bộc của dân, biết lo trước cái lo của dân; biết vui sau cái vui của thiên hạ.

Nước yên bình; Tết tươi vui; dân ấm no, hạnh phúc, đó là lộc lớn của người lãnh đạo vậy.

Không nhận quà mà vui ba ngày Tết, cái vui lành, vui bền của người lãnh đạo.