Không phải 'đổi vai' hay 'sân anh, sân tôi' khi xây dựng luật

Chiều 9/11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về những vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Một trong những nội dung nhận được nhiều ý kiến thảo luận là về trách nhiệm chủ trì việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật. Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, Chính phủ tiếp tục bảo lưu ý kiến là cơ quan trình dự án luật theo đến cùng trong việc chủ trì tiếp thu, giải trình dự thảo luật do mình xây dựng, trình Quốc hội.

Trong khi đó, cơ quan thẩm tra là Ủy ban Pháp luật đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho tiếp thu theo ý kiến của đa số đại biểu Quốc hội là tiếp tục quy định cơ quan chủ trì thẩm tra chủ trì việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật như hiện nay.

Đồng thời, theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, có bổ sung một số quy định nhằm xác định cụ thể, rõ hơn trong Luật trách nhiệm của từng cơ quan trong giai đoạn tiếp thu, chỉnh lý. Theo đó, sau khi Quốc hội thảo luận, cho ý kiến về dự án luật, Tổng Thư ký Quốc hội tổ chức việc tổng hợp ý kiến của đại biểu Quốc hội để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng thời gửi cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan trình dự án luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng

Tiếp đó, cơ quan trình được phép nghiên cứu, đề xuất nội dung dự kiến giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật gửi báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đồng thời gửi cơ quan chủ trì thẩm tra.

Cơ quan chủ trì thẩm tra chủ trì, phối hợp với cơ quan trình, Ủy ban Pháp luật, Bộ Tư pháp và cơ quan, tổ chức có liên quan trao đổi, thống nhất về nội dung giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật và xây dựng dự thảo báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết thực tiễn các nước thì dự luật hay chính sách phần lớn do Chính phủ trình và Quốc hội phê chuẩn, tức tức sự đồng thuận của nhân dân mà Quốc hội là cơ quan đại diện. Tuy vậy, hiện Chính phủ băn khoăn việc mình đưa ra chính sách nhưng lại không chủ trì tiếp thu, giải trình qua quá trình Quốc hội thảo luận.

“Quốc hội lập hiến, lập pháp nên không thể nào “đổi vai” được” – ông Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, song đồng tình với việc cần có sự thay đổi như Chính phủ chủ trì tiếp thu giải trình sau khi Quốc hội cho ý kiến lần đầu, đại biểu thảo luận ở tổ, ở hội trường trước khi cơ quan thẩm tra có báo cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Nếu làm theo hướng này thì có sự phối hợp tham gia chặt chẽ song thời gian dài hơn, cơ quan của Quốc hội cũng phải thẩm tra nhiều lần.

Còn Phó Chủ tịch Quốc hội thì nhấn mạnh, xây dựng luật thì đừng nói “sân anh, sân tôi” mà cần nâng cao trách nhiệm của từng chủ thể trong quá trình xây dựng, chỉnh lý, hoàn thiện dự luật và Quốc hội thể hiện ý chí quyết định cuối cùng.

“Chính phủ chủ trì tiếp thu, giải trình từ đầu đến cuối thì không khả thi, không đúng thực tế làm luật hiện nay và không đảm bảo” – ông Uông Chu Lưu nêu quan điểm và cho rằng vấn đề vẫn là trách nhiệm phối hợp giữa Chính phủ và các cơ quan của Quốc hội.

Cho ý kiến về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân dẫn thực tế cho thấy Chính phủ và các bộ, ngành không dành nhiều thời gian thảo luận xây dựng luật như Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Bà Nguyễn Thị Kim Ngân ủng hộ hướng quy trình xây dựng luật như hiện nay, song cần có sự điều chỉnh để Chính phủ tiếp thu, giải trình về các vấn đề mà đại biểu Quốc hội đặt ra trong quá trình thảo luận các dự án luật trước khi cơ quan của Quốc hội trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội quyết định cuối cùng. Như thế quy trình chặt chẽ hơn.

“Phải phối hợp với nhau chứ không phải mỗi người làm một sân. Sau khi Quốc hội cho ý kiến lần đầu thì cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu cái gì, giải trình ra sao trước khi cơ quan của Quốc hội xây dựng báo cáo, như thế tăng trách nhiệm của cơ quan trình dự án luật” – Chủ tịch Quốc hội nói./.

Ngọc Thành/VOV.VN