Khử khuẩn tiền mặt để phòng Covid-19

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa có công điện gửi các tổ chức tín dụng, NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố về tăng cường phòng, chống dịch Covid-19 trong tình hình mới.

Ưu tiên dùng tiền mới

Một trong những biện pháp được NHNN yêu cầu để phòng, tránh dịch bệnh lần này là sẽ khử khuẩn, sát trùng tiền mặt cũ.

Cụ thể, đối với NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố, cần thực hiện khử trùng, sát khuẩn thường xuyên tại các khu vực giao dịch tiền mặt và kho quỹ. Các loại tiền cũ khi tổ chức tín dụng, Kho bạc Nhà nước nộp về phải được phun thuốc khử khuẩn (bó, bao) và được lưu giữ một thời gian nhất định trước khi chi ra tùy thuộc vào khả năng cân đối của từng NHNN chi nhánh.

Căn cứ tình hình tiền mặt trên địa bàn, có thể sử dụng lượng tiền mặt dự trữ trong kho tiền (loại tiền mới in, nhất là các loại mệnh giá nhỏ) để cung ứng cho các tổ chức tín dụng. Trường hợp tiền mới không đủ thì sử dụng tiền đã qua sử dụng và đã được khử khuẩn tại kho.

Các ngân hàng cần thường xuyên khử trùng, sát khuẩn khu vực giao dịch tiền và kho quỹ Ảnh: TẤN THẠNH

Lãnh đạo một NH thương mại tại TP HCM cho biết NH này sẽ tiến hành sớm việc khử khuẩn, sát trùng tiền mặt theo yêu cầu của cơ quan quản lý.

"NH sẽ mua đèn UV để chiếu lên tiền mặt nhằm khử khuẩn. Nhưng biện pháp này tiến hành ở khu vực phụ của kho quỹ trong giờ làm việc nên có hạn chế nhất định. Bởi việc sử dụng đèn phải tuân thủ là đèn đạt tiêu chuẩn chống cháy nổ. Trong khi đó, việc phun thuốc khử trùng sẽ được tiến hành vào cuối ngày làm việc" - vị lãnh đạo NH thương mại này nói.

Nhiều nghiên cứu được công bố thời gian qua cho thấy tiền mặt bao gồm tiền giấy, tiền polymer và tiền xu tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh. Do đó, trong bối cảnh dịch Covid-19 lây lan và diễn biến phức tạp, một số quốc gia đã tiến hành khử khuẩn, sát trùng hoặc cách ly tiền mặt. Mới đây, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng đưa ra khuyến cáo tiền giấy có thể là vật dụng trung gian truyền nhiễm virus SARS-CoV-2.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 12-3, một chuyên gia tài chính cho biết khi dịch Covid-19 bùng phát ở Trung Quốc, NH trung ương nước này đã yêu cầu khử khuẩn tiền mặt. Tiếp đó, Mỹ cũng tiến hành cách ly những đồng USD có nguồn gốc từ châu Á để ngăn ngừa dịch bệnh… Một số quốc gia khử trùng tiền khi dịch lan rộng hoặc không xác định mầm mống lây nhiễm.

"Tuy nhiên, tại Việt Nam, đến thời điểm này, các nguồn lây nhiễm dịch Covid-19 vẫn đang được kiểm soát. Trong khi thực tế, lượng tiền mặt vào hệ thống NH chỉ là một phần, còn lại lưu thông hằng ngày ngoài thị trường khi người dân vẫn chuộng thanh toán bằng tiền mặt. Do đó, khử khuẩn, sát trùng hoặc "cách ly" tiền mặt cũ trong một khoảng thời gian nhất định chỉ là một giải pháp. Quan trọng nhất là ý thức sử dụng tiền của người dân trong thanh toán để phòng ngừa dịch bệnh" - vị chuyên gia tài chính này phân tích.

Vệ sinh thường xuyên máy ATM

Đối với các tổ chức tín dụng, chi nhánh NH nước ngoài phải thực hiện khử trùng, sát khuẩn, vệ sinh thường xuyên tại các khu vực giao dịch tiền mặt, kho quỹ và các máy ATM. Có biện pháp vệ sinh khử trùng tiền mặt (bó, bao) thu về trước khi nhập kho cuối ngày hoặc trước khi nộp về NHNN.

"Trường hợp lượng tiền mặt tồn kho nhiều, chi nhánh các NH thương mại sau khi khử khuẩn có thể lưu giữ tại kho một thời gian nhất định, trước khi xuất tiền chi ra cho khách hàng" - Thống đốc NHNN yêu cầu.

Trước đó, nhiều ý kiến khách hàng lo ngại khi giao dịch tại thiết bị ATM - bởi các nút bấm, khe nhận thẻ, nhận tiền hay màn hình của các ATM thường bám bụi bẩn, tiềm ẩn nguy cơ lây bệnh khi mỗi ngày có cả trăm người đến giao dịch. Do đó, yêu cầu của cơ quan quản lý về việc các NH thương mại phải khử khuẩn, vệ sinh thường xuyên các ATM là cần thiết.

Đồng thời, nhân viên giao dịch trực tiếp tiếp xúc với tiền mặt tại các điểm giao dịch của tổ chức tín dụng phải được trang bị khẩu trang y tế, găng tay, nước rửa tay sát khuẩn và bảo hộ lao động...

Cùng với việc khử khuẩn, sát trùng tiền mặt, trong công điện khẩn, NHNN cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng tiếp tục tăng cường tuyên truyền, quảng bá và phát triển sản phẩm, dịch vụ NH trực tuyến để khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.

Virus có thể "sống lâu" trên tiền

Nhiều quốc gia đã "thanh lọc" tiền mặt sau khi WHO cảnh báo virus SARS-CoV-2 có thể tồn tại trên bề mặt tiền giấy trong nhiều ngày, làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm.

NH Trung ương Anh cũng xác nhận thông tin tiền mặt có thể mang virus. Reuters hôm 6-3 dẫn lời phát ngôn viên của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cho biết những tờ USD thu về từ châu Á sẽ bị cách ly trong 7 đến 10 ngày trước khi phân phối lại cho các NH.

Từ tháng 2 vừa qua, Trung Quốc đã khử trùng và tiêu hủy một lượng tiền mặt bị nghi có dấu vết SARS-CoV-2. Trong 14 ngày kể từ hôm 24-1, tổng cộng 393.500 giao dịch thanh toán tại Trung Quốc được thực hiện qua hệ thống thanh toán điện tử với giá trị 77.370 tỉ nhân dân tệ (khoảng 11.060 tỉ USD). Trong số đó, có 872 khoản thanh toán tương đương 44,8 tỉ nhân dân tệ liên quan đến việc ngăn ngừa và kiểm soát dịch bệnh, theo hãng tin Tân Hoa Xã.

Tất cả các NH tại Trung Quốc buộc phải vệ sinh tiền mặt bằng cách khử trùng bằng tia cực tím và nhiệt độ cao, sau đó lưu trữ từ 7 đến 14 ngày trước khi phát hành. Trong khi đó, lượng tiền mặt đến từ các khu vực có nguy cơ nhiễm bệnh cao, như bệnh viện và chợ, sẽ được "xử lý đặc biệt" và gửi trở lại cho NH trung ương thay vì được tái luân chuyển trong hệ thống tài chính. Tương tự, NH Trung ương Hàn Quốc cũng cách ly tiền mặt trong 2 tuần đồng thời, khử trùng tiền mặt ở nhiệt độ cao nhằm loại bỏ bất kỳ dấu vết nào của SARS-CoV-2 trước khi phát hành.

THÁI PHƯƠNG - XUÂN MAI