Khúc tráng ca thảo nguyên từ Trung Á

Bộ ba cuốn sách Dân du mục của nhà văn Ilyas Yesenberlin. Ảnh: NXB PNVN.

Chia sẻ tại buổi giao lưu ra mắt sách tại Phố sách Hà Nội ngày 14/5, ông Yerlan Baizhanov, Đại sứ Kazakhstan tại Việt Nam, cho biết Dân du mục là bộ sách quan trọng của đất nước ông. Ở Kazakhstan, ai chưa đọc bộ truyện của nhà văn Ilyas Yesenberlin bị coi là chưa đủ hiểu về đất nước mình.

Chính Tổng thống Kazakhstan Kassym-Zhomart Tokayev cũng từng nói: “Không thể nhận thức được lịch sử Kazakhstan nếu không nghiên cứu sâu về các tác phẩm của Ilyas Yesenberlin... Các tác phẩm của Ilyas Yesenberlin vốn ngợi ca tinh thần ái quốc của nhân dân Kazakh đã thể hiện thái độ tôn kính đối với lịch sử của miền đất thiêng liêng của chúng ta”.

Tác phẩm quan trọng của một quốc gia

Dân du mục là bộ sách đầu tiên mang tính căn bản về lịch sử dân tộc Kazakh và sự hình thành quốc gia Kazakhstan. Sách đã đoạt Giải thưởng Nhà nước Kazakhstan. Ba thập kỷ kể từ khi ra mắt, bộ tiểu thuyết đã được tái bản 50 lần, in đến 3 triệu bản, được dịch ra 30 thứ tiếng.

Với Dân du mục, Yesenberlin đã góp phần lấp đầy những khoảng trống trong văn học Kazakhstan về đề tài lịch sử. Bộ sách hé lộ cuộc sống của những người du mục ở Đại Thảo nguyên thời tiền Mông Cổ, về thời Thành Cát Tư Hãn xâm chiếm miền Trung Á, về Hãn Quốc Kim trướng, về sự hình thành Hãn quốc Kazakh và cuộc đấu tranh lâu dài của người Kazakh với Dzungaria, về thời kỳ các thảo nguyên Kazakhstan bị sáp nhập vào Nga…

Cụ thể, trong tập 1 - Thanh kiếm yêu thuật, Yesenberlin mô tả thời gian hình thành của hãn quốc Kazakh vào thế kỷ XV-XVI. Khi ấy, các vị hãn Abulkhair, Dzhanybek và Kerey bắt đầu tranh giành ngai vàng.

Trong tập 2 - Tuyệt vọng, cuộc đấu tranh của người Kazakh chống lại các đạo quân xâm lược từ các nước khác trong thế kỷ XVII-XVIII được tác giả thuật lại đầy hào hùng. Đồng thời, những thăng trầm trong quá trình người Kazakh chuyển biến thành công dân của Đế quốc Nga cũng được tường thuật chi tiết.

Đến tập 3 - Hãn Kene, Yesenberlin kể câu chuyện về Kenesary Kasymuly - vị hãn cuối cùng của người Kazakh. Ông lãnh đạo phong trào giải phóng dân tộc chống lại việc chiếm các vùng đất Kazakh và các chính sách chia rẽ của nước ngoài trong thế kỷ XVIII và XIX.

Ông Yerlan Baizhanov, Đại sứ Kazakhstan chia sẻ về bộ sách. Ảnh: MH.

Đọc để hiểu hơn về con người Kazakhstan

Theo bà Khúc Thị Hoa Phượng, Giám đốc - Tổng biên tập Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam, Dân du mục là bộ tiểu thuyết đồ sộ, giàu tính văn chương, giúp cho không chỉ người dân Kazakhstan hiểu lịch sử của mình mà còn giúp thế giới hiểu và ngưỡng mộ lịch sử hào hùng và văn hóa độc đáo của đất nước này.

Bộ sách này được tác giả nghiên cứu tư liệu lịch sử kỹ càng trong hơn 2 thập kỷ mới có thể ra mắt độc giả. Sở dĩ ông phải chuẩn bị lâu như vậy là vì tư liệu lịch sử đòi hỏi sự kiên trì và tính chính xác cao. Bà Khúc Thị Hoa Phượng nhận định công trình của Ilyas Yesenberlin là một kho tư liệu đồ sộ về văn hóa thảo nguyên vùng Trung Á, một khu vực chưa có nhiều tài liệu giới thiệu tại Việt Nam.

Bà chia sẻ nhiều độc giả Việt Nam đã phản hồi với nhà xuất bản rằng họ thích đọc các tác phẩm về lịch sử, văn hóa từ những vùng đất xa lạ, chưa được giới thiệu nhiều ở Việt Nam. Theo giám đốc Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam, qua bộ sách Dân du mục, độc giả Việt sẽ hiểu và trân trọng hơn đất nước này, đồng thời suy ngẫm bài học lịch sử về con đường đến với tự do, độc lập, đến với văn minh.

Nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên cho rằng những bộ sách như Dân du mục sẽ giúp độc giả Việt Nam biết thêm về các nước trên thế giới và tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị của người dân Việt Nam và người dân các nước khác.

Đây cũng là điều ngài đại sứ Yerlan Baizhanov mong muốn khi giới thiệu bộ sách này với đơn vị xuất bản. Ông cho biết sau khi đọc tác phẩm, độc giả chắc chắn sẽ có đủ kiến thức về lịch sử hình thành đất nước Kazakhstan. Ông mong rằng sau khi đã có cái nhìn toàn diện về dân tộc này, bạn đọc sẽ phát triển tình cảm cho Kazakhstan, từ đó, gắn kết tình bạn giữa Việt Nam và Kazakhstan.

Ông chia sẻ: "Mục tiêu lớn của chúng tôi là thúc đẩy quá trình truyền bá thông tin, văn hóa, lịch sử giữa hai nước với nhau".

Lê Lam