Khủng hoảng vì nghỉ hưu trước tuổi 35

Lên kế hoạch nghỉ hưu sớm trước tuổi 35 từ năm 2019, Lina (Bắc Kinh, Trung Quốc) dự kiến cần tiết kiệm được 1,8 triệu tệ và sở hữu một căn nhà tại thành phố hạng hai, số tiền tiết kiệm vào tháng 5/2021 phải đạt mức 500.000 tệ.

Thực tế, cô đã vượt mốc kế hoạch.

"Tôi bị nghiện nhìn vào các con số thay đổi trên tài khoản tiết kiệm. Nếu gửi số tiền tiết kiệm càng lớn, vượt kế hoạch, tôi càng hạnh phúc", cô nói với The Paper.

Nhiều người trẻ Trung Quốc đang nỗ lực để nghỉ hưu trước tuổi 35.

Lina nhớ lại khi còn làm ở doanh nghiệp lớn và có tiếng, cuộc sống của cô không khác gì cơn ác mộng. Cô phải làm việc ngoài giờ, tăng ca triền miên, toàn bộ thời gian đều dành cho công việc.

"Tôi chỉ dám tắt máy sau 2h sáng và khóc, rồi mất ngủ. Một hôm, sau khi chìm vào giấc ngủ, tim tôi đột nhiên đập rất mạnh và choàng tỉnh giấc. Tôi thậm chí còn tự hỏi liệu có khi nào đột tử khi đang ngủ không", Lina kể.

Cô càng tuyệt vọng khi thấy những cánh cửa trước mắt đều đóng lại. Dù có leo lên chức quản lý, có 200 người dưới trướng thì cô cũng chỉ có thể làm mệt hơn và ngủ muộn hơn. Mỗi ngày, Lina đều muốn xin nghỉ việc.

Cho đến khi biết về trào lưu nghỉ hưu trước tuổi 35, cô đã lập tức muốn theo đuổi nó. Cô đã biến mọi áp lực trong công việc thành động lực kiếm tiền trong suốt những năm qua.

Áp lực tiết kiệm

Trên khắp các diễn đàn ở Trung Quốc, nhiều người hào hứng bàn luận về trào lưu nghỉ hưu sớm, thường viết tắt là FIRE (Financial Independence, Retire Early).

Tuy nhiên, không dễ để một người đạt được "tự do tài chính" và sắp xếp cuộc sống ổn thỏa.

Trong 3 tháng đầu tiên, Lina đã tiết kiệm được gần 180.000 nhân dân tệ, cao hơn 30.000 nhân dân tệ so với con số dự kiến.

Đến tháng 12/2020, mức độ tiết kiệm của cô lại tăng nhanh và số tiền gửi thực tế là 430.000 tệ, vượt quá số dự kiến là 110.000 tệ. Đầu năm 2021, Lina đã vượt mốc 650.000 nhân dân tệ.

Để nghỉ hưu sớm, nhiều người tích cực tiết kiệm và đầu tư để gia tăng tài sản.

Lý do của sự tăng tốc liên tục đó là bởi cô đã thay đổi công việc mỗi năm một lần, và mỗi lần như vậy cô đều được tăng lương hơn 30%. Trong khi đó, nếu tiếp tục ở lại công ty cũ, cho dù làm tốt và có thể được thăng chức, mức lương của cô cũng chỉ tăng nhiều nhất là 20%.

"Vào công ty lớn để học hỏi, sau đó nhảy sang doanh nghiệp nhỏ để được tăng lương. Nâng cao trình độ và nhảy việc mỗi năm là cách tăng lương nhanh nhất", Lina rút ra kinh nghiệm sau 6 năm đi làm.

Cô chỉ giữ lại khoảng 100.000 tệ, còn lại đem đi đầu tư và lập kế hoạch quản lý tài chính.

Giống như những người muốn nghỉ hưu sớm, Lina cũng chủ trương tiết chế ham muốn vật chất và tăng mức lương. Để tiết kiệm, suốt một năm nay cô không mua quần áo mới và đã chuyển đến chỗ ở rẻ bằng một nửa.

Khi cần phải chi một khoản lớn, ảnh hưởng đến mức tiết kiệm hàng tháng, cô sẽ đắn đo rất lâu.

"Năm ngoái, bố mẹ sửa nhà nên tôi đã mua thêm cho họ nhiều đồ đạc. Vài người bạn kết hôn nên cũng phải để ra khoản tiền mừng. Tôi cũng khó chịu nếu số tiền tiết kiệm bị giảm, nhưng không còn cách nào khác".

"Văn hóa làm việc 996" và khủng hoảng tuổi 35 khiến người trẻ Trung Quốc lo sợ.

"Văn hóa làm việc 996" (làm việc từ 9h sáng đến 9h tối, 6 ngày một tuần) và khủng hoảng tuổi 35 đang là những áp lực lớn đối với giới văn phòng ở Trung Quốc.

Các chuyên gia đánh giá việc nỗ lực để nghỉ hưu sớm giống như một cách để người lao động thoát khỏi guồng quay khắc nghiệt của sự đào thải.

Muốn nghỉ hưu sớm cần có khối tài sản nhất định. Theo các chuyên gia, ngưỡng "tự do tài chính" của Trung Quốc đang ở mức cao so với thế giới.

Ngưỡng giàu có do Viện nghiên cứu Hurun công bố năm 2021 cho thấy: ngưỡng giàu có cấp độ đầu tiên là sở hữu 19 triệu nhân dân tệ đối với người sống ở thành phố hạng nhất, 12 triệu tệ nếu sống ở thành phố hạng hai, 6 triệu tệ đối với người sống ở đô thị hạng 3.

Tuy nhiên, những người theo trào lưu "độc lập tài chính, nghỉ hưu sớm" đưa ra chuẩn "tự do tài chính" ở mức thấp hơn: theo quy tắc 4%, chỉ cần bạn tiết kiệm đủ 25 lần mức chi tiêu hàng năm đã có thể nghỉ hưu.

Càng sớm đạt đến ngưỡng giàu có này, bạn càng sớm thoát khỏi vòng xoáy căng thẳng nơi công sở và làm chủ cuộc đời tự do - đó là niềm tin chung của nhiều người theo trào lưu FIRE.

Tuy nhiên, FIRE không phải điều dễ đạt được, bởi vậy truyền thông nước ngoài dùng từ "quý tộc nhàn rỗi mới" để nói về những người nghỉ hưu sớm.

Khủng hoảng tinh thần vì nghỉ hưu sớm

Thực tế, rất ít người bước qua được ngưỡng giàu có sớm. Sau khi may mắn đạt được tự do tài chính và nghỉ hưu, không ít người rơi vào cảm giác trống rỗng khi lối sống "từ nhà tới văn phòng" không còn, đồng thời mất đi mục tiêu phấn đấu.

Lai Shi chưa đầy 30 tuổi và quyết định nghỉ hưu sớm vào năm nay.

Trong những tháng đầu tiên, cô nghĩ nên nghỉ ngơi nhiều hơn, tập thể dục và học hỏi nhiều điều mới mẻ.

Nhưng sự nhiệt tình của cô thường biến mất trước khi bắt tay vào làm. Ví dụ, sau khi mua một bộ dụng cụ và quần áo thể thao, cô không muốn tập thể dục nữa.

Ngay khi nghỉ việc, mọi thứ đều phát triển theo hướng ngược lại với tầm nhìn ban đầu của Lai. Điều duy nhất mà Lai làm hàng ngày là cầu mong cho những cổ phiếu mình mua tiếp tục tăng giá.

Sau 5 tháng nghỉ hưu sớm, Lai rơi vào trạng thái tự dằn vặt: "Chán quá, tôi không có việc gì để làm mỗi ngày", cô bày tỏ.

Lai Shi mất phương hướng, rơi vào buồn chán sau 5 tháng nghỉ hưu.

Sau giai đoạn hưng phấn, sự buồn chán, lo lắng và các cảm xúc khác sẽ dần bộc lộ ra ngoài sau khi nghỉ việc. Thậm chí có người còn bị trầm cảm và lo lắng ở mức độ nhẹ hoặc trung bình.

Nghỉ hưu sớm đòi hỏi tái thiết lập một loạt các mối quan hệ và lối sống của một người. Phần lớn thời gian từng được lấp đầy bởi công việc bỗng trở nên trống rỗng sau khi nghỉ hưu.

Sau một thời gian dài, nếu không tìm thấy động lực sâu sắc, họ sẽ dần thấy nhàm chán và trống rỗng.

Sau khi nghỉ hưu sớm, thời gian trống xuất hiện nhiều hơn, nhu cầu về khẳng định giá trị bản thân trở nên mạnh mẽ hơn. Một số người nghỉ hưu sớm sẽ làm rất nhiều việc để thể hiện giá trị bản thân.

Nếu về lâu dài không tìm lại được ý thức về giá trị thì một người có thể rơi vào khủng hoảng tinh thần.

Sau khi nghỉ hưu, Taozi đã nỗ lực rất nhiều cho việc viết lách. Nhưng sau khi viết xong cuốn tiểu thuyết dài 300.000 chữ, cô quyết định tạm ngừng.

"Viết lách vẫn đòi hỏi tài năng, và tôi không thể tìm thấy cảm giác giá trị bản thân trong đó", cô nói.

Khi làm công việc trước đây, mặc dù mệt mỏi, cô đã đạt được cảm giác giá trị cao.

Taozi lại tìm kiếm cơ hội việc làm mới. Tuy nhiên sau ít năm nghỉ ngơi, cô lạc lõng và không chắc mình có thể tìm lại được vị thế như trước đây hay không.

Đinh Phạm