Khung pháp lý hoạt động dầu khí ở Ả Rập Xê-út (Kỳ III)
Luật Cơ bản năm 1992 (Basic Law) của Ả Rập Xê-út quy định rằng tất cả của cải, tài nguyên là tài sản của nhà nước và dưới sự kiểm soát của nhà nước (Điều 14, Luật Cơ bản), bao gồm các nguồn của cải, tài nguyên: (i) Dưới lòng đất hoặc trên bề mặt; (ii) Trên đất liền; (iii) Trong lãnh hải, các vùng biển quốc gia; (iv) Trong lĩnh vực hàng hải. Luật Cơ bản quy định các phương thức để khai thác, bảo vệ và phát triển các nguồn tài nguyên vì lợi ích, an ninh và kinh tế của quốc gia.
Ả Rập Xê-út đặt mục tiêu phát thải bằng không (Net Zero) vào năm 2060 nhưng dầu khí tiếp tục đóng vai trò xương sống trong nền kinh tế. Ảnh: DW.
Hội đồng Tối cao về Dầu khí và Khoáng sản và Bộ Năng lượng, Công nghiệp và Tài nguyên Khoáng sản là hai cơ quan đóng vai trò quyết định trong lĩnh vực dầu khí ở Ả Rập Xê-út.
Hội đồng Tối cao về Dầu khí và Khoáng sản (Supreme Council for Petroleum and Minerals), thường được gọi là Hội đồng Dầu khí (Petroleum Council) đưa ra quyết định về tất cả các vấn đề dầu khí.
Hội đồng Dầu khí bao gồm các thành viên của gia đình Hoàng gia, các nhà lãnh đạo ngành công nghiệp dầu khí, các Bộ trưởng Chính phủ và một số lãnh đạo khu vực tư nhân. Hội đồng Dầu khí chịu trách nhiệm hoạch định chính sách dầu khí và khí đốt tự nhiên, trong đó có việc xem xét các hợp đồng, hoạch định chiến lược và các chính sách lớn của công ty dầu khí sở hữu nhà nước Saudi Aramco.
Ngày 28/12/2020, Bộ trưởng Năng lượng Ả Rập Xê-út Hoàng tử Abdulaziz Bin Salman cho biết đã tìm thấy 4 mỏ dầu khí mới nằm trong vùng lãnh hải của Ả Rập Xê-út. Ảnh: Saudi Aramco
Hội đồng Dầu khí soạn thảo chính sách chung của Saudi Aramco và có thể đưa ra quyết định về các vấn đề liên quan đến đầu tư dầu khí. Cả Hội đồng Tối cao về Dầu khí và Khoáng sản và Bộ Năng lượng, Công nghiệp và Tài nguyên Khoáng sản đều có quyền giám sát lĩnh vực dầu khí ở Ả Rập Xê Út.
Được thành lập vào năm 1960, Bộ Năng lượng, Công nghiệp và Tài nguyên Khoáng sản (Ministry of Energy, Industry and Mineral Resources-MEIM) chịu trách nhiệm thiết lập và điều hành các chính sách liên quan đến dầu khí và khoáng sản, quy định tất cả các khía cạnh của hoạt động thương mại liên quan đến buôn bán các sản phẩm dầu khí, bao gồm cả việc sử dụng, mua bán, chuyển giao, lưu trữ, phân phối, nhập khẩu và xuất khẩu (Điều 3, Luật Kinh doanh các sản phẩm dầu khí). MEIM chịu trách nhiệm lập kế hoạch quốc gia trong lĩnh vực năng lượng và khoáng sản, bao gồm cả hóa dầu.
Bộ Năng lượng, Công nghiệp và Tài nguyên Khoáng sản giám sát các hoạt động của các công ty liên quan trong lĩnh vực dầu khí và các sản phẩm dầu khí, thông qua giám sát các hoạt động từ thăm dò và phát triển đến lọc dầu và phân phối. Đặc biệt là Bộ chịu trách nhiệm giám sát hoạt động của Công ty dầu khí Saudi Aramco, liên doanh Saudi Texaco, Aramco Gulf Operation Ltd (AGOC) và Khảo sát địa chất Ả Rập Xê-út.
Nhà máy xử lý khí đồng hành Hawiyah tại mỏ dầu Ghawar, mỏ dầu lớn nhất thế giới, đồng thời cũng là mỏ có khí đồng hành lớn nhất Ả Rập Xê-út. Ảnh: Saudi Aramco.
Trên thực tế, tất cả các vấn đề liên quan đến hoạt động dầu khí, như thăm dò và khai thác, xây dựng và kinh doanh đều do công ty dầu khí 100% vốn nhà nước Saudi Aramco, một trong những công ty dầu khí lớn nhất thế giới xử lý.
Hội đồng quản trị của Aramco bao gồm Bộ trưởng Bộ Năng lượng làm Chủ tịch cùng với Bộ trưởng Bộ Tài chính, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Kinh tế, Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư công của Ả Rập Xê-út (Quỹ đầu tư quốc gia của Ả Rập Xê-út), Giám đốc điều hành của Aramco và các chuyên gia quốc tế nổi tiếng khác. (Còn tiếp)
