Khuôn khổ pháp lý vững, chính sách đủ mạnh: Chìa khóa cho dinh dưỡng học đường bền vững

Đó là ý kiến được bà đưa ra tại "Hội thảo khoa học quốc tế về dinh dưỡng người Việt năm 2025 – Vì một Việt Nam khỏe mạnh, vì tầm vóc Việt", do Ban Tuyên giáo và Dân vận trung ương phối hợp Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức ngày 14/8 vừa qua, với sự tham dự của các cơ quan tham mưu của Đảng, cơ quan quản lý của nhà nước, các nhà khoa học hàng đầu trong nước và quốc tế.

Những chính sách hiện hành liên quan tới dinh dưỡng học đường

Dinh dưỡng đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ em. Khoa học đã chứng minh, khoảng 86% chiều cao tối đa của con người hình thành trước 12 tuổi - giai đoạn "cửa sổ vàng" quyết định tầm vóc, thể lực và trí lực trong suốt cuộc đời. Đây cũng là thời kỳ vàng để định hình thói quen ăn uống và lối sống lành mạnh.

Nhiều quốc gia trên thế giới đã coi trường học là trung tâm giáo dục sức khỏe, nơi kết hợp truyền thông, giáo dục về dinh dưỡng và bảo đảm bữa ăn cân đối, hợp lý cho học sinh. Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore là những ví dụ điển hình khi biến bữa ăn học đường thành công cụ chiến lược nâng cao tầm vóc và sức khỏe dân tộc .

Bà Nguyễn Thị Mai Thoa, Ủy viên chuyên trách, Ủy ban Văn hóa và xã hội của Quốc hội phát biểu tại Hội thảo.

Phát biểu tại Hội thảo, bà Nguyễn Thị Mai Thoa cho biết, hệ thống chính sách, pháp luật về dinh dưỡng học đường luôn được Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương quan tâm xây dựng, hoàn thiện.

Nhiều văn bản quan trọng đã được ban hành, bao gồm các nghị quyết của Quốc hội; nghị định, nghị quyết của Chính phủ; quyết định, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ; cùng các thông tư, hướng dẫn của bộ, ngành, tạo khung pháp lý nhất định để triển khai công tác này.

Chiến lược Quốc gia về Dinh dưỡng giai đoạn 2021-2030 đặt ra những mục tiêu và giải pháp cụ thể nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng toàn dân, với trọng tâm là nhóm trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi học đường. Nhiều địa phương cũng chủ động xây dựng chính sách đặc thù hỗ trợ bữa ăn học đường, nhất là ở vùng sâu, vùng xa và vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Một dấu mốc quan trọng là ngày 26/6/2025, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết số 218/2025/QH15 về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi, tạo cơ sở để triển khai phổ cập giáo dục mẫu giáo với những chính sách ưu đãi hơn cho trẻ em, như: hỗ trợ chi phí học tập, hỗ trợ ăn trưa cho trẻ thuộc diện khó khăn, nâng mức hỗ trợ tiền ăn trưa so với quy định hiện hành…

Vẫn cần văn bản pháp luật toàn diện về dinh dưỡng học đường

Bà Nguyễn Thị Mai Thoa thẳng thắn thừa nhận dù có những thành tựu nhất định song vấn đề dinh dưỡng học đường ở Việt Nam vẫn còn nhiều tồn tại.

"Đến nay, chưa có văn bản quy định toàn diện về dinh dưỡng học đường để bảo đảm công tác này được triển khai một cách tổng thể, đồng bộ và hiệu quả. Một số nhiệm vụ quan trọng như xây dựng bộ tiêu chuẩn dinh dưỡng học đường thống nhất chưa được ban hành, dẫn đến thiếu cơ sở pháp lý vững chắc cho tổ chức và giám sát thực hiện" – bà Mai Thoa nhận định.

Trước thực trạng này, đại diện đến từ Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội kiến nghị Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương cần tập trung hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về dinh dưỡng học đường; đồng thời từng bước mở rộng đối tượng trẻ em, học sinh được Nhà nước hỗ trợ bữa ăn bảo đảm đầy đủ dinh dưỡng và an toàn thực phẩm.

Trước mắt, Chính phủ chỉ đạo rà soát, hoàn thiện hệ thống chính sách hiện hành về dinh dưỡng học đường, khắc phục những quy định bất cập hiện nay. Cụ thể: xem xét sửa đổi, bổ sung Nghị định số 105/2020/NĐ-CP ngày 08/9/2020 theo hướng nâng mức hỗ trợ ăn trưa cho trẻ em mẫu giáo, nghiên cứu bổ sung chính sách hỗ trợ ăn trưa cho trẻ em nhà trẻ và từng bước mở rộng đối tượng học sinh được Nhà nước bảo đảm bữa ăn đủ dinh dưỡng, an toàn; nghiên cứu đưa nội dung dinh dưỡng học đường vào nội dung Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035.

Về lâu dài, bà Mai Thoa đề xuất: "Kiến nghị xây dựng khung pháp lý thống nhất về dinh dưỡng học đường. Trong đó bao gồm nhân rộng các mô hình bữa ăn học đường, quy định đồng bộ các chính sách về cơ sở vật chất, nhân lực, đào tạo - bồi dưỡng, tiêu chuẩn bữa ăn, vệ sinh an toàn thực phẩm, kiểm soát nguồn cung thực phẩm, gắn dinh dưỡng với thể thao học đường, theo dõi sức khỏe, tư vấn dinh dưỡng và hỗ trợ học sinh nghèo, cận nghèo, vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, hải đảo.

Đồng thời, nghiên cứu ban hành cơ chế khuyến khích, huy động nguồn lực xã hội, tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp đầu tư cho dinh dưỡng học đường, bảo đảm tính bền vững và bao phủ toàn diện".

Mộc Nhiên