Khuyến học, khuyến tài ở dòng họ Lê Bá

Ban khuyến học dòng họ Lê Bá thường xuyên động viên, khích lệ con cháu phấn đấu học tập, rèn luyện.

Nhiều gia đình, dòng họ đã trở thành điểm sáng của phong trào với các hoạt động ý nghĩa, thiết thực. Trong đó, dòng họ Lê Bá ở thị trấn Tân Phong (Quảng Xương) là một trong những dòng họ tiêu biểu có nhiều đóng góp trong công tác KHKT, xây dựng xã hội học tập ở địa phương.

Khởi tổ tại làng Dục Tú, xã Lưu Vệ (nay là thị trấn Tân Phong) từ đầu thế kỷ thứ 17, dòng họ Lê Bá đã khẳng định một dòng tộc được hình thành và phát triển sớm với tinh thần hiếu học, sự đoàn kết. Truyền thống đáng quý của dòng họ Lê Bá là qua nhiều thế hệ, con cháu trong dòng họ không ai thất học, bỏ học, các hộ gia đình đều sống hòa thuận. Phát huy truyền thống đó cũng như đưa phong trào KHKT của dòng họ không ngừng phát triển, dòng họ đã sớm thành lập ban khuyến học (BKH) đưa ra những quy ước, như: Con cháu đến tuổi đi học đều phải đến trường; mỗi gia đình phải quan tâm chăm lo cho con cháu mình từ việc học đến giáo dục đạo đức... Nhờ đó, thế hệ nào cũng có những gia đình, cá nhân nêu gương sáng trong lao động và học tập. Đặc biệt, nhằm khuyến khích, động viên và khen thưởng kịp thời con cháu của dòng họ đạt thành tích cao trong học tập, việc xây dựng quỹ khuyến học (QKH) được BKH dòng họ quan tâm thực hiện. Ông Lê Bá Nhiệm, Trưởng BKH dòng họ Lê Bá cho biết: Chúng tôi nhận thức được, để tạo điều kiện cho con cháu có môi trường học tập, phát triển tốt thì mỗi gia đình, dòng họ phải có sự ủng hộ, quan tâm, động viên, đầu tư cả về vật chất lẫn tinh thần và phải xây dựng được chân QKH làm động lực thúc đẩy phong trào học tập trong dòng họ. Theo đó, được sự đồng tình ủng hộ của các hộ gia đình trong dòng họ, năm 2001 dòng họ đã quyết định thành lập và xây dựng QKH dòng họ Lê Bá. Ngay trong những ngày đầu phát động và thành lập quỹ, BKH dòng họ đã nhận được 10 triệu đồng từ sự ủng hộ, đóng góp của các cá nhân, hộ gia đình trong dòng họ. Từ nguồn quỹ xây dựng được, BKH dòng họ đã tổ chức khen thưởng, hỗ trợ cho con cháu trong họ đạt thành tích trong học tập, thi cử đỗ đạt. Nhờ phát huy được lợi ích của nguồn quỹ nên nhiều năm nay 100% hộ gia đình trong họ đều phấn khởi, tin tưởng và tự giác ủng hộ xây dựng quỹ. Trong đó, có nhiều cá nhân, gia đình tâm huyết như gia đình ông Lê Bá Hưng, Lê Bá Trung, Lê Bá Dũng, gia đình bà Nguyễn Thị Thường... Ông Lê Bá Hưng cho hay: “Với mong muốn con cháu trong gia đình, dòng họ được học hành đến nơi, đến chốn, trở thành những công dân có ích cho xã hội, mỗi năm, tôi tiết kiệm tiền lương hưu từ 1,5 đến 1,7 triệu đồng để ủng hộ xây dựng QKH của dòng họ. Ngoài đóng góp QKH cho dòng họ, tôi còn động viên các con trong gia đình tích cực tham gia hỗ trợ để khen thưởng cho các cháu học sinh nghèo vượt khó học giỏi trong thị trấn và huyện Quảng Xương. Từ năm 2010 đến nay, mỗi năm, gia đình tôi ủng hộ cho Hội Khuyến học huyện 30 triệu đồng khen thưởng cho các cháu học sinh, qua đó, động viên các cháu cố gắng, phấn đấu thi đua học tập, rèn luyện”.

Với sự đóng góp tích cực của các cá nhân, gia đình trong dòng họ, đến nay, QKH của dòng họ Lê Bá đã lên tới 100 triệu đồng. Từ nguồn quỹ này, hằng năm, vào đầu năm học mới, BKH dòng họ tổ chức khen thưởng cho trên 100 cháu học sinh trong dòng họ có thành tích trong học tập. Ngoài phát thưởng, vào mùa giáp hạt hằng năm, QKH của dòng họ còn hỗ trợ các gia đình có con đi học phổ thông mỗi cháu 20kg gạo. Là người con của dòng họ Lê Bá, cháu Lê Thị Thương chia sẻ: “Cháu rất vui khi được nhận phần thưởng của dòng họ. Đây là động lực để cháu cố gắng phấn đấu hơn nữa trong học tập, rèn luyện để mai này trở thành công dân có ích cho gia đình, dòng họ và xã hội”. Do được động viên, khuyến khích kịp thời, truyền thống hiếu học của dòng họ Lê Bá luôn được duy trì và phát triển. Đến nay, dòng họ đã có 1 giáo sư, 1 phó giáo sư, 1 nhà giáo ưu tú, 5 người có trình độ tiến sĩ, 16 người có trình độ thạc sĩ, gần 230 người có trình độ đại học, cao đẳng. Nhiều gia đình có 100% số người trưởng thành có bằng đại học như gia đình ông Lê Bá Vịnh, Lê Bá Hưng, Lê Bá Chương...

Với những thành tích đạt được trong phong trào KHKT, BKH dòng họ Lê Bá đã được nhận Bằng khen của Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam, của Chủ tịch UBND tỉnh; nhiều Giấy khen của Hội Khuyến học tỉnh, huyện... Đây là động lực để BKH và mỗi cá nhân, gia đình trong dòng họ tiếp tục phấn đấu, góp sức đưa phong trào KHKT của dòng họ Lê Bá nói riêng, của thị trấn Tân Phong nói chung ngày càng phát triển, qua đó, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ phong trào KHKT, xây dựng xã hội học tập trên địa bàn huyện Quảng Xương cũng như trong toàn tỉnh.

Lê Phong