Khuyến nghị xây dựng đường cất, hạ cánh số 2 Sân bay Long Thành giai đoạn 1
Để đảm bảo hoạt động liên tục của cảng hàng không quốc tế (sân bay) Long Thành giai đoạn 1 trong trường hợp một đường cất, hạ cánh xảy ra sự cố trong quá trình khai thác, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) khuyến nghị chủ đầu tư nghiên cứu sớm báo cáo cấp thẩm quyền về việc triển khai đầu tư đường cất, hạ cánh số 2.
Việc đầu tư xây dựng thêm đường cất, hạ cánh số 2 cũng sẽ nâng cao hiệu quả của dự án Đầu tư xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1.
* Sớm đầu tư đường cất, hạ cánh số 2
KTNN đã có thông tin về kết quả kiểm toán hoạt động xây dựng và việc quản lý, sử dụng vốn đầu tư dự án Thành phần 3 - xây dựng các công trình thiết yếu trong sân bay thuộc dự án Đầu tư xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1.
Báo cáo kiểm toán cho thấy, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), chủ đầu tư dự án Thành phần 3 và các đơn vị có liên quan đã thực hiện quản lý dự án theo quy định của Luật Xây dựng số 50/2014/QH13, Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan.
Cụ thể, ACV đã tổ chức hoàn thiện, thẩm định, phê duyệt đầu tư dự án Thành phần 3 theo trình tự, thủ tục quy định và phù hợp theo quy hoạch ngành, quy hoạch chi tiết được cấp thẩm quyền phê duyệt. Quy mô đầu tư được ACV phê duyệt theo quy mô đầu tư dự án Sân bay Long Thành giai đoạn 1 đã được Quốc hội chấp thuận, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tổng mức đầu tư dự án được tư vấn thẩm tra, chủ đầu tư thẩm định, phê duyệt.
Theo ACV, đường cất, hạ cánh số 1 của sân bay Long Thành giai đoạn 1 dự kiến sẽ hoàn thành xây dựng trước tháng 7-2025.
Cùng với đó, công tác khảo sát, thiết kế được thực hiện theo các tiêu chuẩn được chủ đầu tư phê duyệt áp dụng cho dự án. Dự toán các gói thầu được lập theo chế độ, chính sách của Nhà nước về định mức, đơn giá. Khối lượng đưa vào dự toán cơ bản phù hợp với khối lượng thiết kế được duyệt. Hồ sơ thiết kế, dự toán được thẩm định, phê duyệt theo quy định của Nhà nước. Công tác lựa chọn nhà thầu, đàm phán, ký hợp đồng cơ bản thực hiện theo Luật Đấu thầu và các văn bản có liên quan. Công tác quản lý chất lượng công trình, công tác nghiệm thu, thanh toán được chủ đầu tư và các đơn vị liên quan thực hiện theo quy định. Tiến độ thực hiện các gói thầu cơ bản đáp ứng tiến độ hợp đồng đã ký. Công tác hạch toán, kế toán; việc áp dụng tỷ giá trong hạch toán chi phí đầu tư, hạch toán chênh lệch tỷ giá và đánh giá lại tỷ giá đồng ngoại tệ khi kết thúc kỳ kế toán; việc xác định nghĩa vụ kê khai và nộp thuế thay nhà thầu nước ngoài, việc hạch toán thuế giá trị gia tăng đầu vào được ACV thực hiện theo quy định của Nhà nước.
KTNN cũng đánh giá, về cơ bản, ACV đã huy động, quản lý và sử dụng các nguồn vốn đầu tư phù hợp với cơ cấu nguồn vốn được xác định trong quyết định phê duyệt đầu tư dự án. Công tác giải ngân vốn cơ bản thực hiện theo quy định, phù hợp với nội dung, mục tiêu đầu tư của dự án. Công tác nghiệm thu, thanh toán và thu hồi vốn ứng trước được thực hiện theo quy định của hợp đồng.
Bên cạnh những mặt đã làm được, KTNN cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế. Trong đó KTNN chỉ rõ, báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thành phần 3 chưa thuyết minh rõ về việc cần sớm đầu tư đường cất, hạ cánh số 2 để đảm bảo năng lực khai thác liên tục của cảng hàng không trong trường hợp đường cất, hạ cánh số 1 gặp sự cố, phải đóng cửa. Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu, triển khai thực hiện dự án, đơn vị tư vấn và Cục Hàng không Việt Nam đã có kiến nghị về việc sớm đầu tư đường cất, hạ cánh số 2.
Do đó, KTNN khuyến nghị chủ đầu tư nghiên cứu sớm báo cáo cấp thẩm quyền về việc triển khai đầu tư đường cất, hạ cánh số 2 để đảm bảo hoạt động liên tục của sân bay Long Thành giai đoạn 1.
* Kiến nghị khắc phục sớm các tồn tại, hạn chế
Từ kết quả kiểm toán, KTNN kiến nghị tăng thu ngân sách số tiền hơn 33 tỷ đồng bao gồm: thực hiện kê khai, điều chỉnh giảm thuế giá trị gia tăng được khấu trừ tương ứng.
ACV thực hiện kê khai, nộp phí bảo vệ môi trường số tiền hơn 30 tỷ đồng đối với khối lượng đất khai thác để san lấp cho công trình được nghiệm thu đến thời điểm ngày 30-6-2023. Thực hiện rà soát khối lượng tài nguyên khai thác sử dụng cho công trình để quyết toán theo quy định.
Đồng thời, KTNN kiến nghị giảm chi cho doanh nghiệp số tiền 32 tỷ đồng do sai khối lượng, tính toán điều chỉnh giá nhiên liệu chưa thực hiện theo quy định hợp đồng... ACV phối hợp với các đơn vị có liên quan kiểm tra, rà soát các chứng từ làm cơ sở thanh toán chi phí tiêu hủy bom mìn thuộc gói thầu 1.3 - thi công rà phá bom mìn, vật nổ…
Cùng với đó, KTNN đề nghị ACV chấn chỉnh công tác quản lý đầu tư xây dựng. Cụ thể, tổ chức lập tiến độ tổng thể điều chỉnh của dự án, báo cáo cấp thẩm quyền để điều chỉnh tiến độ dự án.
Trên cơ sở hồ sơ thiết kế kỹ thuật nhà ga hành khách đã được thẩm tra, thẩm định và phê duyệt, chỉ đạo đơn vị tư vấn tính toán, thẩm tra lại sức chịu tải của hệ móng cọc trước khi cho phép thi công hạng mục nhà ga hành khách nhằm đảm bảo chất lượng, an toàn trong quá trình khai thác, sử dụng công trình. Báo cáo Bộ TN-MT để được hướng dẫn về việc xác định nghĩa vụ kê khai tính tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đối với khối lượng đất đào điều phối sang đắp trong quá trình thi công dự án. Khẩn trương tiến hành các thủ tục để được hưởng miễn thuế tài nguyên đối với phần đất đào được điều chuyển sang để đắp trong phạm vi công trường trên diện tích đất được giao theo quy định.
Phối hợp với các đơn vị thi công và các bên liên quan thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các giải pháp bảo vệ môi trường như đã cam kết trong báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án đã được Bộ TN-MT phê duyệt.