Nằm giữa Thái Bình Dương, quần đảo Hawaii là một tiểu bang nước Mỹ, đồng thời là một trong những địa danh du lịch nổi tiếng nhất thế giới. Lịch sử khám phá quần đảo này là một câu chuyện khá ly kỳ.
Theo các nhà nghiên cứu, các cư dân bản địa Polynesia đã định cư ở Hawaii từ năm 300 TCN, nhưng phải hơn 1.000 năm sau, người châu Âu mới biết đến sự hiện diện của các hòn đảo này.
Một số nhà thám hiểu phương Tây có thể đã đặt chân đến Hawaii từ thế kỷ 17. Điều này được phản ánh qua một số ghi chép về các hòn đảo không định danh ở Thái Bình Dương. Nhưng Hawaii chỉ chính thức được ghi nhận từ chuyến đi của nhà thám hiểm người Anh James Cook.
Năm 1768, Cook - một nhà khảo sát thuộc Hải quân Hoàng gia - đã được ủy nhiệm làm trung úy chỉ huy tàu HMS Endeavour và dẫn đầu cuộc thám hiểm đưa các nhà khoa học đến Tahiti để ghi lại hành trình (quỹ đạo) của sao Kim.
Năm 1771, ông trở về Anh, sau khi đã khám phá ra bờ biển New Zealand và Australia và đi vòng quanh thế giới. Bắt đầu từ năm 1772, ông chỉ huy một sứ mệnh quan trọng tới Nam Thái Bình Dương và trong ba năm tiếp theo đã khám phá vùng Nam Cực.
Năm 1776, ông lại giương buồm từ Anh, trở thành chỉ huy tàu HMS Resolution và Discovery. Trên hành trình này, vào ngày 18/1/ 1778, lần đầu tiên James Cook đặt chân đến quần đảo Hawaii.
Cook và thủy thủ đoàn của ông đã được chào đón bởi người Hawaii bản địa, những người đã bị mê hoặc bởi các con tàu của châu Âu và việc sử dụng sắt của họ. Cook nuôi đoàn tàu của mình bằng cách đổi kim loại lấy các sản vật địa phương.
Hai con tàu sau đó dừng lại ở Ni’ihau và đi về phía Bắc để tìm kiếm hải trình mới. Gần một năm sau, họ trở lại quần đảo Hawaii và tìm thấy một bến đỗ an toàn tại vịnh Kealakekua của Hawaii.
Tại thời điểm Cook đến nơi, người dân địa phương đang tổ chức một lễ hội dành riêng cho thần Lono. Sự trùng hợp này khiến Cook và thủy thủ đoàn của ông được chào đón như những vị thần.
Do các thủy thủ châu Âu đã lợi dụng lòng tốt của người Hawai để trục lợi, mối quan hệ giữa hai bên trở nên căng thẳng. Ngày 4/2/1779, hai con tàu của Anh đã rời đi, nhưng sau một tuần, tàu Resolution buộc phải quay trở lại vịnh Kealakekua để sửa chữa những hư hại do gặp biển động.
Cuộc xung đột giữa các thủy thủ Anh với người bản địa đã nổ ra. Bị áp đảo về số lượng, thuyền trưởng Cook cùng nhiều thuyền viên đã bị giết. Chỉ một ít thủy thủ Anh may mắn thoát đi an toàn trên tàu Resolution.
Vài ngày sau, người Anh trả đũa bằng cách bắn đại bác và hỏa mai lên bờ biển, giết chết 30 người Hawaii. Sau cùng, hai tàu Resolution và Discovery cũng trở lại được nước Anh, khép lại chương đầu sóng gió của cuộc khám phá quần đảo Hawaii.
Mời quý độc giả xem video: Ai Cập phát hiện thêm kho báu cổ đại với hơn 100 quan tài chứa xác ướp 2.500 năm | VTV24.
T.B (tổng hợp)