Kiểm soát chặt hoa quả tươi xuất, nhập khẩu
Tổng sản lượng hoa quả tươi xuất, nhập khẩu (XNK) qua các cửa khẩu của tỉnh trong 7 tháng đầu năm 2023 (chủ yếu qua Cửa khẩu Tân Thanh và Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị) đạt gần 1,1 triệu tấn, tăng khoảng 20% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, xuất khẩu gần 920 nghìn tấn hoa quả tươi các loại, nhập khẩu gần 160 nghìn tấn. Tuy vậy, theo thông tin từ cơ quan chức năng, trong tháng 6 và tháng 7/2023 đã có một số lô hàng như sầu riêng, xoài, mít… xuất khẩu và một số lô hàng quýt nhập khẩu vào Việt Nam bắt buộc phải 'quay đầu' vì chưa đảm bảo chất lượng. Để các lô hàng hoa quả XNK đảm bảo chất lượng theo đúng các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm, về nguồn gốc xuất xứ…, cơ quan kiểm dịch tại cửa khẩu đã siết chặt quy trình kiểm dịch thực vật.
Hiện nay, trung bình mỗi ngày có hơn 200 xe chở hoa quả tươi XNK qua Cửa khẩu Tân Thanh. Theo thống kê của Trạm Kiểm dịch thực vật Cửa khẩu Tân Thanh, trong 7 tháng đầu năm 2023, tổng sản lượng các loại hoa quả tươi XNK qua cửa khẩu hơn 685 nghìn tấn, trong đó, xuất khẩu hơn 584 nghìn tấn. Theo thống kê của cơ quan hải quan tại Cửa khẩu Tân Thanh, từ tháng 6/2023 đến nay đã có 5 lô hàng mít, xoài… xuất khẩu và một số lô hoa quả nhập khẩu phải “quay đầu” bởi không đảm bảo điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định.
Trước thực tế đó, lực lượng kiểm dịch thực vật tại Cửa khẩu Tân Thanh đã và đang siết chặt quy trình thực hiện kiểm dịch đối với các lô hàng hoa quả XNK qua cửa khẩu. Theo đó, lực lượng kiểm dịch tăng tần suất kiểm tra đối với tất cả lô hàng hoa quả XNK. Đồng thời, nhằm nâng cao độ chính xác và khách quan, Trạm Kiểm dịch thực vật Cửa khẩu Tân Thanh đã đưa vào sử dụng hệ thống máy soi cùng các thiết bị hỗ trợ phân tích, đánh giá chất lượng mẫu và hệ thống bảo quản mẫu phẩm… Lô hàng nào không đảm bảo tiêu chí về kiểm dịch, cơ quan kiểm dịch sẽ không cấp giấy để XNK hàng.
Ông Trần Văn Hiếu, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng VII – Trạm trưởng Trạm Kiểm dịch thực vật Cửa khẩu Tân Thanh cho biết: Trạm đã bố trí nhân lực, vật lực, duy trì làm việc ngoài giờ, qua đó vừa thực hiện kiểm tra, giám sát chặt chẽ chất lượng các lô hàng hoa quả XNK, đồng thời vừa góp phần giảm bớt thời gian chờ thông quan hàng hóa của các doanh nghiệp.
Không chỉ các lô hàng hoa quả XNK qua Cửa khẩu Tân Thanh, thời điểm này, tất các các lô hoa quả XNK qua các cửa khẩu của tỉnh đều được cơ quan kiểm dịch thực vật và cơ quan hải quan kiểm tra chặt chẽ từ hồ sơ khai báo đến hoạt động kiểm tra thực tế. Bà Bế Thị Thu Hiền, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng VII – Trạm trưởng Trạm Kiểm dịch thực vật Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị cho biết: Hiện nay, cơ quan kiểm dịch thực hiện kiểm dịch 100% về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, về vùng sản xuất… đối với các lô hàng hoa quả XNK. Để tạo điều kiện hỗ trợ các doanh nghiệp rút ngắn thời gian thông quan, thông qua kê khai thông tin các lô hàng hoa quả XNK của doanh nghiệp trên hệ thống, cơ quan kiểm dịch thực vật tại các cửa khẩu chủ động liên lạc với các doanh nghiệp xuất khẩu mặt hàng này để thực hiện lấy mẫu kiểm tra một cách nhanh nhất nhằm rút ngắn các khâu về kiểm dịch thực vật.
Chị Vũ Quỳnh Trang, đại diện Công ty XNK Vũ Hồng Hải (thành phố Lạng Sơn) chuyên xuất khẩu các loại hoa quả tươi qua địa bàn cho biết: Khi thu mua hoa quả để xuất khẩu, doanh nghiệp đã chú trọng kiểm tra về vệ sinh an toàn thực phẩm nhưng có một số loại hoa quả thường phát sinh sinh vật sau quá trình thu hoạch, chính điều này dẫn đến có lô hàng khi đưa lên cửa khẩu có sinh vật lạ mà doanh nghiệp không biết. Do vậy, doanh nghiệp thường gửi mẫu kiểm dịch trước cho cơ quan kiểm dịch, nếu phát hiện sinh vật lạ, doanh nghiệp kịp thời khắc phục để đảm việc xuất khẩu lô hàng.
Được biết, thời gian vừa qua, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho mặt hàng hoa quả XNK qua các cửa khẩu thông quan nhanh, cơ quan kiểm dịch thực vật đã xây dựng phương án thực hiện kiểm tra xác suất 30%/lô hàng/doanh nghiệp (1 doanh nghiệp có 10 xe hàng hoa quả thì chỉ kiểm tra xác suất 3 xe). Tuy nhiên, hiện nay cơ quan kiểm dịch thực vật tại các cửa khẩu đã siết chặt quy trình kiểm dịch. Theo đó, tất cả các lô hàng hoa quả tươi XNK qua địa bàn đều được lấy mẫu kiểm tra thực tế.
Có thể thấy, lực lượng kiểm dịch thực vật tại các cửa khẩu của tỉnh đang tập trung thực hiện tốt công tác kiểm dịch, quản lý chặt chẽ, kiểm tra nhanh và kết luận chính xác tình hình sinh vật gây hại trên các lô hàng hoa quả tươi, đưa ra biện pháp xử lý kịp thời, triệt để, đảm bảo các lô hàng xuất khẩu đáp ứng được những yêu cầu, quy định về kiểm dịch thực vật của nước đối diện. Đồng thời, không để lọt những lô hàng nhập khẩu không đảm bảo điều kiện về kiểm dịch thực vật vào nội địa.