Kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh

Cán bộ Trạm Y tế xã Tân Lập (Mộc Châu) tuyên truyền về hệ lụy mất cân bằng giới tính khi sinh.

Xã Tân Lập hiện có 15 bản, với 2.467 hộ đồng bào dân tộc: Dao, Thái, Mông, Kinh. Thành phần dân tộc đa dạng, phong tục tập quán khác nhau, trình độ dân trí không đồng đều, dẫn đến nhận thức về công tác dân số hạn chế, nhất là bình đẳng giới. Trước thực tế trên, Trạm Y tế xã đã đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức, như tuyên truyền trực tiếp, lồng ghép trong các cuộc họp bản; thảo luận nhóm; thăm hộ gia đình... Chị Vũ Thị Tuyết, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Tân Lập, cho biết: Dù đã tích cực tuyên truyền, nhưng năm 2020, tỷ lệ giới tính khi sinh của xã là 100 bé gái/115 bé trai. Nhiều gia đình đã được tuyên truyền, vận động, nhưng vẫn sinh con thứ 3 trở lên, với mong muốn sinh được con trai.

Chị Triệu Thị Vân, cộng tác viên dân số tiểu khu Tà Lọng, thị trấn Nông trường Mộc Châu, chia sẻ: Trên địa bàn có một số gia đình sinh con một bề là gái, nên có tư tưởng sinh thêm để có con trai để nối dõi tông đường. Vì vậy, ngoài tích cực tuyên truyền trên loa truyền thanh của tiểu khu, chúng tôi còn phối hợp với Chi đoàn thanh niên, Chi hội phụ nữ tiểu khu giải thích cho người dân hiểu về hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh, vận động gia đình không sinh con thứ 3.

Theo thống kê, tỷ lệ giới tính khi sinh trên địa bàn huyện Mộc Châu là 100 bé gái/122,6 bé trai. Nguyên nhân là do trình độ dân trí không đồng đều, nhận thức của một bộ phận người dân về giới tính còn hạn chế, dẫn đến tư tưởng “trọng nam, khinh nữ”, gia đình phải có con trai để nối dõi tông đường... Công tác tuyên truyền, phổ biến về giảm thiểu mất cân bằng giới tính gặp khó khăn, do một số cộng tác viên dân số chưa được đào tạo để hoạt động chuyên sâu, nên chưa phát huy hiệu quả...

Trước thực trạng trên, Trung tâm Y tế huyện Mộc Châu đã chỉ đạo, hướng dẫn trạm y tế các xã, thị trấn phối hợp với chính quyền địa phương đẩy mạnh tuyên truyền về hệ lụy mất cân bằng giới tính khi sinh; công tác bình đẳng giới, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh... bằng nhiều hình thức, như: Truyền thông trên hệ thống loa truyền thanh của xã, của bản; phát tờ rơi, tuyên truyền lồng ghép trong các cuộc họp của bản, đoàn thể bản; tuyên truyền trực tiếp; thảo luận nhóm và thăm hộ gia đình. Từ đầu năm đến nay, đã phát 4.632 lượt phát thanh trên hệ thống loa đài bản, tiểu khu; tuyên truyền trực tiếp cho 1.457 người; tổ chức sinh hoạt nhóm được 119 lượt và tư vấn cho 360 lượt người...

Bên cạnh đó, duy trì hoạt động của câu lạc bộ “Bạn gái tiêu biểu” tại các Trường THPT Mộc Lỵ, Thảo Nguyên, Tân Lập và THCS-THPT Chiềng Sơn, thuộc 4 xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Hằng năm, Trung tâm đã phối hợp với các trường tổ chức các hoạt động, hội thi tìm hiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, từng bước thay đổi những định kiến về giới, giúp các em học sinh hiểu được hệ lụy về mất cân bằng giới tính khi sinh và sẽ là tuyên truyền viên đối với gia đình về lĩnh vực này.

Trong thời gian tới, Trung tâm Y tế huyện Mộc Châu tiếp tục tham mưu cho UBND huyện về các giải pháp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; chỉ đạo trạm y tế các xã, thị trấn phối hợp với các đoàn thể xã, các bản, tiểu khu triển khai các hoạt động, mô hình, đề án giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, nhất là ở các xã vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Tổ chức các hoạt động ngoại khóa trong các trường học bằng hình thức sân khấu hóa, giao lưu với học sinh, giáo viên về nội dung bình đẳng giới, nguyên nhân, hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh... Đồng thời, tập huấn kỹ năng tư vấn, tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi cho đội ngũ làm công tác dân số từ huyện đến cơ sở... Từng bước nâng cao nhận thức và làm thay đổi hành vi của người dân thực hiện giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh trên địa bàn huyện.

Huyền Trăng