Kiểm toán nhà nước Việt Nam – Lào: Đồng hành vì nền tài chính quốc gia minh bạch, bền vững

Hội nghị người đứng đầu 3 cơ quan KTNN Campuchia - Lào - Việt Nam lần thứ 10, năm 2023. Ảnh: TL

Hợp tác mẫu mực, đoàn kết, thủy chung

KTNN Lào được thành lập năm 1998, theo Nghị định của Văn phòng Thủ tướng Lào, trong bối cảnh hệ thống giám sát, kiểm soát tài chính công của “Đất nước Triệu Voi” đang từng bước hoàn thiện. Dù khi đó còn non trẻ, KTNN Việt Nam đã sớm trở thành người bạn đồng hành đầu tiên, kiên định, hỗ trợ KTNN Lào những bước đi nền tảng. Mối quan hệ ấy ngày càng được hai bên củng cố, tăng cường, cùng nhau đổi mới, phát triển và đạt được những thành tựu nổi bật.

Ngay từ tháng 11/2000, Thỏa thuận hợp tác song phương đầu tiên giữa KTNN Việt Nam và KTNN Lào được ký kết tại Hà Nội, đặt nền móng cho quan hệ hợp tác bền chặt giữa hai Cơ quan. Trên cơ sở Thỏa thuận này, nhiều hoạt động hợp tác đã được triển khai toàn diện, đi vào chiều sâu, bám sát nhu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ và đào tạo của KTNN Lào. Đặc biệt, hợp tác giữa hai bên còn được đưa vào Thỏa thuận hợp tác song phương giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào từ năm 2015 đến nay.

Chủ tịch KTNN Lào tiếp Đoàn KTNN Việt Nam năm 2024. Ảnh: TL

Tính đến nay, KTNN Việt Nam đã thực hiện hơn 80 đợt hỗ trợ, hợp tác, bao gồm trao đổi đoàn lãnh đạo cấp cao, tổ chức hàng chục khóa đào tạo chuyên sâu, cử chuyên gia giảng dạy tại Lào, tiếp nhận cán bộ Lào sang Việt Nam thực tập, đồng thời hỗ trợ về cơ sở pháp lý, tổ chức bộ máy, trang thiết bị và công nghệ.

Trong giai đoạn 2011-2024, hàng trăm lượt công chức, kiểm toán viên Lào đã được cử sang Việt Nam học tập, thực tập chuyên môn tại các đơn vị kiểm toán khu vực, trực tiếp tham gia quy trình kiểm toán ngân sách, đầu tư công, tài chính doanh nghiệp, ngân hàng thương mại... Hình thức “cầm tay chỉ việc” này đã giúp kiểm toán viên Lào tích lũy kinh nghiệm thực tiễn, nâng cao năng lực chuyên môn, góp phần quan trọng vào quá trình hiện đại hóa hoạt động kiểm toán tại Lào.

KTNN Việt Nam cũng đã hỗ trợ KTNN Lào xây dựng Luật KTNN năm 2006, hệ thống Chuẩn mực kiểm toán và trong quá trình hiến định địa vị pháp lý của KTNN Lào tại Hiến pháp sửa đổi năm 2015. Tại cuộc hội đàm với Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn tháng 9/2022, Chủ tịch KTNN Lào Viengthavisone Thephachanh bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc trước sự hỗ trợ quý báu, chân thành, hiệu quả của KTNN Việt Nam dành cho KTNN Lào suốt nhiều năm qua.

Đánh giá cao vai trò của hai Cơ quan trong việc thúc đẩy quản trị công minh bạch, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn đề nghị, trên cơ sở Thỏa thuận hợp tác song phương đã ký, hai Cơ quan tiếp tục đẩy mạnh hợp tác thực chất, hiệu quả, bám sát yêu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ và nhu cầu đào tạo, hỗ trợ của KTNN Lào, góp phần vun đắp tình hữu nghị đặc biệt giữa hai đất nước.

Nâng tầm hợp tác trong giai đoạn mới

Những năm gần đây, hợp tác giữa KTNN Việt Nam và KTNN Lào tiếp tục được mở rộng, toàn diện, hiện đại hóa, phù hợp xu thế mới. Giai đoạn 2022-2024, KTNN Việt Nam đã phối hợp với Ngân hàng Liên doanh Lào - Việt và nhà mạng Unitel (thuộc Tập đoàn Viettel) hỗ trợ KTNN Lào triển khai Dự án hiện đại hóa quản trị văn phòng (E-Office), góp phần số hóa, nâng cao hiệu quả hoạt động của KTNN Lào.

Tháng 3/2024, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Hà Thị Mỹ Dung dẫn đầu Đoàn công tác sang Lào bàn giao Dự án E-Office, đồng thời tổ chức khóa đào tạo kỹ năng cho trưởng đoàn kiểm toán, kỹ năng phỏng vấn đơn vị được kiểm toán và lập kế hoạch kiểm toán - những kỹ năng nền tảng, thiết yếu trong kiểm toán hiện đại.

Bên cạnh hợp tác song phương, KTNN hai nước còn tích cực phối hợp trên các diễn đàn đa phương như Tổ chức Các Cơ quan Kiểm toán tối cao châu Á (ASOSAI), Tổ chức Các Cơ quan Kiểm toán tối cao Đông Nam Á (ASEANSAI) và Diễn đàn ba bên Campuchia - Lào - Việt Nam, cùng nhau đóng góp vào giá trị, uy tín của các tổ chức này. Đặc biệt, KTNN Lào đã ủng hộ KTNN Việt Nam đăng cai tổ chức thành công Đại hội ASOSAI 14 (2018) và trên cương vị Chủ tịch ASOSAI nhiệm kỳ 2018-2021. Ngược lại, KTNN Việt Nam đã đồng hành, hỗ trợ KTNN Lào đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEANSAI nhiệm kỳ 2017-2019, ghi dấu ấn sâu đậm trong quá trình hội nhập khu vực và quốc tế của KTNN Lào.

Định hướng hợp tác thời gian tới, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nhiều lần nhấn mạnh: KTNN Việt Nam sẽ tích cực hỗ trợ KTNN Lào hơn nữa, đặc biệt về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, phối hợp đào tạo, cử cán bộ, chuyên gia sang hỗ trợ. “Chúng tôi mong muốn Quốc hội, Chính phủ Lào tiếp tục ủng hộ, tạo điều kiện thuận lợi để hai Cơ quan KTNN tăng cường trao đổi chuyên môn, hợp tác ngày càng hiệu quả hơn” - Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn phát biểu trong buổi làm việc với Phó Chủ tịch Quốc hội Lào Sommad Pholsena tháng 9/2024 tại Hà Nội.

Có thể khẳng định, từ tình cảm truyền thống giữa hai dân tộc, mối quan hệ giữa KTNN Việt Nam và KTNN Lào đã vươn xa, trở thành hình mẫu hợp tác toàn diện giữa hai Cơ quan kiểm toán trong khu vực. Chuyến thăm Việt Nam sắp tới của Chủ tịch KTNN Lào được kỳ vọng sẽ mở ra một giai đoạn hợp tác mới giữa hai Cơ quan, góp phần quan trọng vào sự phát triển minh bạch, bền vững nền tài chính công của mỗi nước./.

M. THÚY - T. XUYÊN