Kiểm tra, giám sát - mấu chốt bảo đảm lễ hội an toàn, văn minh
Lễ hội là cơ hội phát triển thương mại, dịch vụ, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ về an ninh trật tự, an toàn vệ sinh thực phẩm, an toàn cháy nổ. Do đó, thành phố Hà Nội tăng cường các hoạt động kiểm tra, giám sát để kịp thời ngăn ngừa những tình huống phức tạp có thể xảy ra.
Đường vào chùa Thiên Trù (Khu danh thắng Hương Sơn, tức chùa Hương) phong quang, sạch đẹp, không bị hàng quán lấn chiếm.
Trong mùa lễ hội, hai di tích có người đi lễ đông, thời gian kéo dài là phủ Tây Hồ (quận Tây Hồ) và chùa Hương (huyện Mỹ Đức). Hằng năm, suốt từ Tết Nguyên đán đến tháng 3 âm lịch, vào dịp cuối tuần và ngày rằm, mồng một âm lịch, những di tích này luôn đông khách đến hành lễ. Ngoài ra, nhiều lễ hội cũng có số lượng người tham gia lớn như: Gò Đống Đa (quận Đống Đa), đền Sóc (huyện Sóc Sơn), Cổ Loa (huyện Đông Anh)…
Điều này tiềm ẩn những bất cập trong công tác quản lý lễ hội nói chung, quản lý an ninh trật tự, vệ sinh an toàn thực phẩm, an toàn cháy nổ. Riêng ở khu vực chùa Hương, mùa lễ hội năm nay có 97 cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống; con số tại phủ Tây Hồ là 27 cơ sở, chưa kể nhiều cơ sở quanh khu vực.
Để tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, ngay từ đầu năm 2025, UBND thành phố đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành với sự tham gia của các sở, ngành: văn hóa và thể thao, công an thành phố, tài chính, công thương, xây dựng, giao thông - vận tải, y tế… tiến hành kiểm tra trước, trong hoạt động lễ hội tại các di tích.
Bên cạnh đó, Sở Văn hóa và Thể thao cũng thành lập hai đoàn kiểm tra phối hợp chính quyền các quận, huyện, thị xã kiểm tra hoạt động của lễ hội. Hoạt động kiểm tra tập trung vào các nhóm vấn đề: Thực hiện nếp sống văn hóa trong lễ hội; công tác an ninh, trật tự, an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ; vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm trong lễ hội…
Đối với những lễ hội lớn, từ trước Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Đoàn kiểm tra liên ngành của thành phố đã đến kiểm tra công tác chuẩn bị. Tại lễ hội Gióng đền Sóc, chùa Hương, đền Sái (huyện Đông Anh)…, Đoàn kiểm tra đã kiểm tra các công tác tuyên truyền thực hiện nếp sống văn minh nơi thờ tự, công tác phòng chống cháy nổ, cháy rừng, vệ sinh an toàn thực phẩm, giữ gìn vệ sinh môi trường…
Các đoàn kiểm tra cũng trực tiếp đến các lễ hội vào ngày khai hội, chính hội. Riêng với lễ hội chùa Hương, bên cạnh kiểm tra về nếp sống văn minh, đoàn kiểm tra còn chú trọng hoạt động vệ sinh an toàn thực phẩm, an ninh trật tự, bảo đảm an toàn giao thông đường bộ, đường thủy…
Mới đây, Đoàn kiểm tra liên ngành số 1 về an toàn thực phẩm của Hà Nội đã kiểm tra đột xuất công tác bảo đảm an toàn thực phẩm tại lễ hội chùa Hương, phủ Tây Hồ. So với những năm trước, điểm mới của công tác vệ sinh an toàn thực phẩm năm nay là UBND huyện Mỹ Đức đã bố trí lực lượng tiếp nhận thông tin phản ánh của du khách về an toàn thực phẩm.
Vì vậy, khi phát hiện cơ sở vi phạm, người dân có thể gửi thông tin để cơ quan chức năng xác minh, xử lý. Huyện Mỹ Đức thành lập ba đoàn kiểm tra, gồm: Đoàn kiểm tra liên ngành của huyện; đoàn kiểm tra liên ngành của Ban Tổ chức lễ hội; đoàn kiểm tra cấp xã. Đoàn kiểm tra liên ngành của ban tổ chức kiểm tra, giám sát hằng ngày về các vấn đề vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, không lấn chiếm lòng, lề đường, công tác phòng cháy chữa cháy, không kinh doanh buôn bán thịt thú rừng…
Do đó, đến nay chưa phát sinh tình huống phức tạp về an toàn thực phẩm; hiện tượng bày bán, quảng cáo các loại thực phẩm phản cảm đã được khắc phục ngay khi được người dân phản ánh. Sau khi kiểm tra tại lễ hội chùa Hương, Chi cục trưởng An toàn vệ sinh thực phẩm Đặng Thanh Phong đề nghị các đoàn kiểm tra liên ngành tăng cường kiểm tra an toàn thực phẩm các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống theo kế hoạch và đột xuất tại các lễ hội. Nếu phát hiện vi phạm đề nghị xử lý thật nghiêm, thậm chí có thể tạm dừng hoạt động cơ sở.
Hà Nội có 1.504 lễ hội đăng ký tổ chức trong năm 2025. Mùa lễ hội xuân Ất Tỵ 2025 có nhiều chuyển biến tích cực. Đến nay, chưa phát hiện lễ hội duy trì những tập tục, hình ảnh phản cảm, bạo lực, mê tín dị đoan; chưa phát sinh tình huống phức tạp về an toàn thực phẩm, an toàn cháy nổ, an ninh trật tự…
Trưởng phòng Xây dựng Nếp sống văn hóa và gia đình Bùi Minh Hoàng cho biết: "Thực tế khi tham gia các đoàn kiểm tra, chúng tôi nhận thấy, càng chuẩn bị kỹ lưỡng, cả các tình huống phức tạp có thể phát sinh, thì việc tổ chức lễ hội càng thuận lợi, bảo đảm an toàn, văn minh. Tuy nhiên, hoạt động của các đoàn kiểm tra có giới hạn, để ngăn chặn kịp thời những biến tướng, những hành vi trục lợi, cần sự tích cực vào cuộc hơn nữa của chính quyền, ngành văn hóa các địa phương"
