Kiểm tra thường xuyên và định kỳ để đưa chính sách bảo hiểm tiền gửi vào cuộc sống

Hoàn thiện các cơ chế chính sách để bảo vệ tốt hơn người gửi tiền

Trong thời gian qua, tình hình thế giới và trong nước có những biến động phức tạp, khó lường; thuận lợi, thời cơ đan xen với khó khăn, thách thức; ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống xã hội của cả nước nói chung và ngành Ngân hàng nói riêng. Ngành Ngân hàng đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp đảm bảo cung ứng tín dụng cho nền kinh tế, đa dạng hóa các sản phẩm tín dụng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân tháo gỡ khó khăn, phục hồi sản xuất - kinh doanh.

Dưới sự chỉ đạo sát sao của Đảng ủy Khối Doanh nghiệp trung ương, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đồng thời bám sát những chương trình, kế hoạch đề ra, toàn hệ thống Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam đã đoàn kết, nỗ lực, quyết tâm vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao, góp phần thực hiện thành công nhiệm vụ chung của ngành Ngân hàng.

BHTGVN hiện đang bảo vệ cho tiền gửi của người gửi tiền tại 1.280 tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, bao gồm 96 ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài, 1 ngân hàng hợp tác, 1.179 quỹ tín dụng nhân dân và 4 tổ chức tài chính vi mô. Tiền gửi của người gửi tiền tại các tổ chức này đều được BHTGVN bảo vệ theo quy định của pháp luật.

Trong bối cảnh hệ thống tổ chức tín dụng đang đẩy mạnh tái cơ cấu, nâng cao năng lực quản trị, đảm bảo các chỉ số tài chính an toàn, lành mạnh; việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền luôn là ưu tiên hàng đầu của ngành ngân hàng tài chính nói chung và của BHTGVN nói riêng.

Đồng hành cùng mục tiêu đó của toàn ngành Ngân hàng, BHTGVN đã luôn nỗ lực nâng cao năng lực và không ngừng nghiên cứu, hoàn thiện các cơ chế chính sách để bảo vệ tốt hơn quyền lợi chính đáng của người gửi tiền.

Sau hơn 24 năm xây dựng và phát triển, BHTGVN đã dần khẳng định vị thế và là một cấu hình không thể thay thế trong hệ thống tài chính quốc gia. Trong thời gian tới, BHTGVN sẽ triển khai một số hoạt động chủ yếu nhằm hoàn thiện chính sách, nâng cao năng lực để tham gia sâu hơn vào hoạt động tái cơ cấu các tổ chức tín dụng yếu kém nhằm góp phần thúc đẩy xây dựng một thị trường tài chính tiền tệ an toàn và vững bền.

Một trong những nghiệp vụ then chốt được BHTGVN luôn chú trọng và liên tục đào tạo, bồi dưỡng kiến thức cho cán bộ thực thi là công tác kiểm tra các tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi định kỳ và kiểm tra tăng cường theo chỉ đạo của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.

Tại các cuộc kiểm tra tại quỹ tín dụng nhân dân, đoàn kiểm tra của BHTGVN thực hiện kiểm tra các nội dung theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo hiểm tiền gửi theo quy định tại Luật Bảo hiểm tiền gửi để: phát hiện và báo cáo Ngân hàng Nhà nước những tồn tại, yếu kém, vi phạm (nếu có) được phát hiện qua kiểm tra.

BHTGVN kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước có biện pháp xử lý đối với những tồn tại, yếu kém, vi phạm được phát hiện qua kiểm tra; góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng, đảm bảo sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng.

Việc kiểm tra được thực hiện theo nội dung chỉ đạo của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về việc kiểm tra quỹ tín dụng nhân dân và quy chế kiểm tra của BHTGVN đối với tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi và luôn đảm bảo.

Việc kiểm tra phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật và yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước và BHTGVN; từng nội dung kiểm tra phải được đánh giá chính xác, khách quan, trung thực những mặt tích cực, đã làm được, có kết quả tốt để phát huy.

Làm rõ các tồn tại, vi phạm, rủi ro và tính chất, mức độ, khả năng tổn thất kinh tế của các vi phạm (nếu có); chỉ rõ nguyên nhân của các vi phạm, tồn tại và trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan (nếu có); chỉ rõ các vướng mắc về cơ chế chính sách để có đề xuất, kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và BHTGVN.

Kênh giám sát quan trọng giúp đánh giá và xác định nguyên nhân của những hạn chế, vi phạm

Được sự tin tưởng của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, trong những năm gần đây số lượng các quỹ tín dụng nhân dân BHTGVN được giao phối hợp kiểm tra đã tăng lên theo từng năm.

Năm 2019, BHTGVN được giao kiểm tra 6 quỹ tín dụng nhân dân; năm 2020 được giao kiểm tra 18 quỹ; năm 2021 được giao kiểm tra 22 quỹ; năm 2022 được giao kiểm tra 53 quỹ. Và đến năm 2023, BHTGVN được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước tin tưởng giao kiểm tra 60 quỹ.

Những con số biết nói này đã thể hiện kết quả kiểm tra tại các quỹ tín dụng nhân dân được lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước giao BHTGVN phối hợp triển khai rất đáng tin cậy, tạo được niềm tin và được đánh giá cao.

Có thể nói, báo cáo kiểm tra của BHTGVN tại các quỹ tín dụng nhân dân là một kênh giám sát quan trọng giúp Ngân hàng Nhà nước đánh giá và nắm rõ nguyên nhân của những hạn chế, vi phạm (nếu có) trong việc chấp hành các quy định của pháp luật tại quỹ tín dụng nhân dân; qua đó có những chỉ đạo kịp thời giúp các quỹ có biện pháp khắc phục để đảm bảo hoạt động an toàn, lành mạnh; góp phần giúp hệ thống tài chính, ngân hàng vận hành linh hoạt và hiệu quả; có những cảnh báo, quyết định kịp thời xử lý các quỹ tín dụng nhân dân yếu kém, giúp chấn chỉnh và tăng cường sự an toàn, ổn định hệ thống.

Xác định được đây là nhiệm vụ mới và rất trọng yếu, các đoàn kiểm tra của BHTGVN đã được quan tâm bồi dưỡng kiến thức, trau dồi kinh nghiệm để có thể đáp ứng tốt nhất yêu cầu được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước giao. Bên cạnh đó, ban lãnh đạo BHTGVN luôn có những chỉ đạo sâu sát, kịp thời và tạo điều kiện tốt nhất có thể để các đoàn kiểm tra hoàn thành nhiệm vụ.

Mặc dù khi triển khai nhiệm vụ mới, các đoàn công tác của BHTGVN gặp nhiều khó khăn: Kinh phí hạn hẹp. Cán bộ tham gia đoàn kiểm tra quỹ tín dụng nhân dân theo yêu cầu của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước chưa có nhiều kinh nghiệm. Các tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi được giao kiểm tra phần lớn là các đơn vị hoạt động yếu kém nên thường né tránh đoàn kiểm tra. Các quỹ tín dụng nhân dân được giao kiểm tra phần lớn có trụ sở tại các địa bàn nông thôn nghèo hoặc khu vực vùng sâu, vùng xa nên cơ sở vật chất vô cùng thiếu thốn, khó khăn, đường giao thông không thuận tiện.

Một lần kiểm tra thực tế

Theo chân đoàn kiểm tra vào một ngày nắng gay gắt giữa mùa hè, chúng tôi càng thấu hiểu sự vất vả của những cán bộ làm công tác kiểm tra. Trên những con đường mòn bé xíu quanh co đầy ổ gà, bùn đất, dấu vết của trận mưa đêm, thành viên đoàn kiểm tra phải thuê những chiếc xe máy thô sơ để đến từng nhà, rà từng người với mục đích đối chiếu từng khoản tiền vay, từng sổ tiền gửi.

Có những khu vực họ phải đi chân trần trên nền đất nóng hầm hập để ra tận đầm tôm xác định những khoản tiền vay đã được sử dụng đúng mục đích. Nhìn những gương mặt cán bộ đồng nghiệp đỏ gay gắt vì nắng, những mái tóc bết mồ hôi mà chúng tôi càng thấu hiểu và khâm phục tinh thần quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ với một tình yêu công việc cháy bỏng, họ đã phấn đấu hết lòng để tổ chức BHTGVN xứng đáng là một ngọn lửa niềm tin trong lòng mỗi người dân và quyết tâm không để những đồng vốn xóa đói, giảm nghèo bị sử dụng sai mục đích gây thất thoát.

Khi hỏi trưởng đoàn về những khó khăn thường gặp phải khi thực hiện công tác kiểm tra tại các quỹ tín dụng nhân dân theo chỉ đạo của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, chị đã rất chân thành chia sẻ: “Thành viên đoàn kiểm tra là những đảng viên. Có bạn là những cán bộ đang trong diện BHTGVN chúng tôi còn có trách nhiệm nêu cao tấm gương của những người đảng viên tiên phong trong công cuộc ổn định lòng dân, giữ niềm tin của nhân dân vào những chính sách an sinh mà Đảng, Chính phủ và các bộ ngành đã dày công xây dựng."

"Chúng tôi quyết tâm xây dựng một chi bộ vững mạnh với những đảng viên đầy đủ phẩm chất cách mạng, vừa hồng, vừa chuyên nên sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn khi làm nhiệm vụ. Nắng gắt, mưa tầm tã, đường trơn trượt, chúng tôi đều có thể vượt qua. Nhưng có những lúc, khi đến các địa chỉ cần xác minh, đối chiếu số liệu người dân không hiểu, họ tỏ thái độ khó chịu thậm chí đuổi cán bộ của đoàn không tiếp" - chị trưởng đoàn nói tiếp.

Những lúc ấy quả thật, chúng tôi thấy rất buồn và tổn thương. Nhưng chúng tôi cũng xác định, nếu người dân chưa hiểu về chính sách bảo hiểm tiền gửi thì chính những cán bộ BHTGVN trong đoàn kiểm tra sẽ tiếp cận họ với vai trò là các tuyên truyền viên để phổ biến chính sách bảo hiểm tiền gửi, mục đích của việc xác minh cũng chính là để bảo vệ người gửi tiền.

Có những người gửi tiền là cựu chiến binh, là đảng viên, là lão thành cách mạng rất năng động, nhạy bén và luôn tin tưởng vào các chính sách an sinh của Nhà nước; nắm bắt được tâm lý đó chúng tôi cũng tâm tình, giải thích với tư cách là những người đảng viên thuộc thế hệ sau.

Sau khi người dân hiểu, họ đã rất vui vẻ hợp tác và khi đó các nội dung chúng tôi cần tìm hiểu được họ cung cấp đầy đủ và nhiệt tình. Những lúc như thế chúng tôi thấy mình đã thành công và có động lực tiếp tục thực hiện nhiệm vụ, tiếp tục cống hiến để xây dựng niềm tin của người gửi tiền, người dân vào chính sách an sinh của BHTGVN. Mỗi khi hoàn thành nhiệm vụ và được người gửi tiền tin tưởng, quý mến chúng tôi lại nhớ đến lời Bác Hồ dạy: “Không có việc gì khó/Chỉ sợ lòng không bền/Đào núi và lấp biển/Quyết chí ắt làm nên”.

Để tiếp tục vượt qua mọi khó khăn, vun đắp thêm niềm tin của người dân vào những chính sách tốt đẹp mà Đảng, Chính phủ và các bộ ngành đã quyết tâm xây dựng và phát huy”.

Những số liệu thực tế được nắm bắt trực tiếp từ người dân bởi quyết tâm của các cán bộ trong đoàn kiểm tra đã góp phần không nhỏ để loại trừ những trục lợi, những gian lận trong công tác tín dụng để những đồng vốn luôn đi đến đúng địa chỉ, sử dụng đúng mục đích giúp người dân phát triển kinh tế và tạo dựng một cuộc sống ấm no, hạn phúc, góp phần tạo niềm tin cho người gửi tiền vào một chính sách tốt đẹp mà Đảng, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã đặt ra từ những ngày đầu thành lập tổ chức BHTGVN.

Tại hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm và triển khai hoạt động 6 tháng cuối năm 2023, đánh giá về công tác kiểm tra, Chủ tịch Hội đồng quản trị BHTGVN Phạm Bảo Lâm đã khẳng định: “Việc thực hiện kiểm tra tại các Quỹ tín dụng nhân dân là một nghiệp vụ then chốt và rất quan trọng mà Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam quyết tâm triển khai và hoàn thành theo đúng chỉ đạo của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Kế hoạch kiểm tra đã được Hội đồng quản trị phê duyệt.

Giai đoạn khó khăn nhất là thời điểm dịch Covid-19 hoành hành chúng ta đã làm được, làm tốt và được ban lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước đánh giá cao, vì vậy giai đoạn này chúng ta càng phải quyết tâm để khẳng định vai trò của tổ chức BHTGVN trong việc thực hiện công tác kiểm tra, đánh giá, cảnh báo sớm đối với các tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, xứng đáng là một kênh thông tin để góp phần làm lành mạnh, an toàn đối với hệ thống tài chính, tín dụng.

Chính vì sự tin tưởng đó của các cấp lãnh đạo, BHTGVN và các cán bộ đang công tác tại luôn quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ và luôn có những cải tiến trong nghiệp vụ để nâng cao chất lượng kiểm tra góp phần nâng cao niềm tin của người gửi tiền và đưa chính sách bảo hiểm tiền gửi đến gần cuộc sống hơn.

Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú đã phát biểu tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2023 của BHTGVN: Mặc dù năm 2022 là một năm có nhiều khó khăn, thách thức, nhưng cùng với ngành Ngân hàng, BHTGVN đã cơ bản hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và tiếp tục có nhiều đổi mới trên tất cả các mặt hoạt động, đóng góp tích cực vào kết quả hoạt động chung của ngành, đặc biệt trong công tác cơ cấu lại và xử lý các quỹ tín dụng nhân dân yếu kém.

Bên cạnh những việc BHTGVN làm tốt trong thời gian qua thì công tác kiểm tra định kỳ và công tác kiểm tra theo chỉ đạo của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã được triển khai rất tốt. Có thể nói đây là một kênh thông tin để Ngân hàng Nhà nước tham khảo, nắm bắt để qua đó có những chỉ đạo kịp thời giúp ổn định thị trường tài chính tiền tệ và làm an toàn, lành mạnh hệ thống tài chính tín dụng trong giai đoạn hiện nay. Việc Thống đốc Ngân hàng Nhà nước tiếp tục giao cho BHTGVN phối hợp kiểm tra nhiều quỹ tín dụng nhân dân hơn theo từng năm thể hiện sự tin tưởng và chắc chắn BHTGVN sẽ làm tốt hơn nữa.

Đoàn Thu Trang