Kiên định, linh hoạt bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
BÀI 3:
DI SẢN VĨNH CỬU VÀ THÁCH THỨC TRONG THỜI ĐẠI SỐ
BPO - Tròn 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam kiên định đi theo con đường mà Chủ tịch Hồ Chí Minh vạch ra. Chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành di sản vĩnh cửu của báo chí. Với sự tiến bộ của công nghệ, báo chí đã tiến đến đa loại hình, đa phương tiện tác nghiệp... nhưng bản chất cách mạng, tính nhân dân trong báo chí vẫn là giá trị cốt lõi. Trong bối cảnh bùng nổ của mạng xã hội, thông tin xuyên biên giới, báo chí cách mạng Việt Nam đối mặt với vô vàn thách thức nhưng công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch không vì thế mà giảm tốc lực.
Giữ vững bản sắc và định hướng
Thích ứng với công nghệ số mà không bị cuốn theo những trào lưu thông tin tiêu cực? Phải làm sao để thông tin nhanh hơn, hấp dẫn nhưng đáng tin cậy hơn so với các nguồn tin không chính thống? Phải làm gì để đấu tranh có hiệu quả với tin giả, thông tin xấu độc trong cuộc chiến chống lại những thông tin xuyên tạc, thù địch của những kẻ chuyên đứng trong bóng tối?... Hàng loạt câu hỏi dành cho báo chí cách mạng hiện vẫn đau đáu và không dễ trả lời.
Kỷ niệm 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam không chỉ là dịp để tôn vinh một hành trình vẻ vang mà còn là lời hiệu triệu thế hệ người làm báo hôm nay và mai sau: hãy luôn giữ vững ngọn lửa lý tưởng cách mạng, để báo chí mãi là sợi chỉ đỏ vững bền, soi sáng con đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trong cuộc chiến mới không tiếng súng nhưng đầy cam go trên mặt trận tư tưởng, báo chí cách mạng phải tiếp tục phát huy bản lĩnh, trí tuệ, đổi mới sáng tạo để làm tốt vai trò định hướng dư luận, cổ vũ cái đúng, bảo vệ cái tốt và kiên quyết phản bác những quan điểm sai trái, thù địch.
Các nhà báo ở cơ quan báo chí Trung ương và BPTV tác nghiệp tại Trường Sa - Khánh Hòa - Ảnh: Trương Hiện
Với báo chí cách mạng Việt Nam, việc tiếp tục học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh không chỉ là một yêu cầu mà là một sự sống còn trong giai đoạn hiện nay. Đó là con đường để báo chí tiếp tục là tiếng nói đáng tin cậy của nhân dân, là vũ khí sắc bén bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, và là cầu nối hiệu quả giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Học theo phong cách Hồ Chí Minh về sự linh hoạt, sáng tạo và không ngừng học hỏi sẽ giúp người làm báo Việt Nam thể hiện được bản lĩnh trong việc làm chủ công nghệ và thích ứng với môi trường số.
Hiện nay, chuyển đổi số toàn diện đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của các cơ quan báo chí. Tác nghiệp trên nền tảng đa phương tiện (multimedia), đa nền tảng (multi-platform), ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) để sản xuất và phân phối nội dung cho thấy sự chủ động nắm bắt xu thế, không ngại thay đổi của người làm báo. Để từ đó, thông tin của Đảng và Nhà nước đến được với đông đảo công chúng một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn. Đối mặt với những thách thức về công nghệ buộc đội ngũ nhà báo không ngừng tự học, tự rèn luyện các kỹ năng mới để làm chủ công cụ, phương tiện hiện đại; từ viết báo đa phương tiện đến quản lý nội dung trên mạng xã hội, phân tích dữ liệu...
Cùng với đó, mỗi nhà báo phải luôn giữ vững lập trường giai cấp, giữ đúng bản chất báo chí cách mạng “hòa nhập nhưng không hòa tan”. Báo chí cách mạng không thể chạy theo thị hiếu dễ dãi “bình dân hóa” các giá trị cốt lõi và càng không thể đánh mất sứ mệnh chính trị của mình. Khi nhiều nền tảng truyền thông mạng xã hội phát triển theo hướng “ai nhanh hơn, ai giật tít tốt hơn” thì báo chí cách mạng càng phải giữ vững vai trò kiến tạo giá trị - truyền cảm hứng - định hướng tư tưởng. Đó là trách nhiệm lịch sử không thể thay thế.
Báo chí hòa nhập nhưng không được hòa tan
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và bùng nổ công nghệ số, hơn bao giờ hết, báo chí cách mạng Việt Nam cần tiếp tục khẳng định vai trò là lực lượng xung kích, là “thành trì vững chắc” trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Để hoàn thành trọng trách lịch sử đó, mỗi cơ quan báo chí, mỗi nhà báo cần không ngừng rèn luyện bản lĩnh chính trị, nâng cao trình độ lý luận, làm chủ công nghệ và sắc bén trong phản biện. Báo chí cách mạng phải biết hòa nhập với dòng chảy truyền thông hiện đại nhưng tuyệt đối không được hòa tan, phải giữ vững ngọn lửa cách mạng trong từng con chữ, từng hình ảnh, từng sản phẩm truyền thông.
Thực tiễn đang đặt ra những yêu cầu cấp bách với đội ngũ người làm báo cả về tư tưởng và nghiệp vụ; thúc đẩy chuyển đổi số để bắt nhịp thời đại, tổ chức lực lượng đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái một cách bài bản, có chiều sâu; đổi mới mạnh mẽ nội dung tuyên truyền lý luận để gần gũi, hấp dẫn công chúng; đồng thời bảo vệ vững chắc những “ngòi bút chiến đấu” - những chiến sĩ nơi tuyến đầu trận tuyến tư tưởng. Hiểu rõ bản lĩnh cốt lõi của người làm báo cách mạng Việt Nam là kiên định mục tiêu phụng sự Đảng, Tổ quốc và nhân dân theo lời dạy của Bác. Trong thời đại số, khi thông tin nhiễu loạn và các thế lực thù địch ra sức xuyên tạc, chống phá nền tảng tư tưởng, bản lĩnh này càng phải được thử thách, tôi luyện.
100 năm đã qua là dấu mốc vẻ vang, nhưng cũng là lời hiệu triệu mạnh mẽ cho chặng đường tiếp theo. Báo chí cách mạng Việt Nam phải tiếp tục vững vàng tiến bước, bản lĩnh hơn, hiện đại hơn, để xứng đáng là công cụ sắc bén và trung thành của Đảng trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nền tảng tư tưởng của cách mạng Việt Nam trong thời đại mới. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và sự phát triển bùng nổ của truyền thông số, báo chí cách mạng càng phải khẳng định vai trò dẫn dắt dư luận xã hội, kiên định nền tảng tư tưởng của Đảng trong dòng chảy thông tin đa chiều để vạch trần âm mưu "diễn biến hòa bình", "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", bóc trần luận điệu xuyên tạc của các thế lực phản động.
Công nghệ số đang làm thay đổi căn bản cách con người tiếp cận, tiêu thụ và phản hồi thông tin. Hàng triệu nội dung được tạo ra mỗi giờ trên nền tảng số, mạng xã hội trở thành “quốc gia thứ hai” nơi dư luận hình thành, bùng phát và thay đổi chóng mặt. Trong bối cảnh ấy, báo chí phải chủ động “đi trước một bước”, tận dụng thành tựu của trí tuệ nhân tạo, big data, phân tích hành vi người dùng, tương tác số... để làm mới mình, nâng cao khả năng truyền tải và thuyết phục công chúng.
Thực tế cho thấy, nhiều cơ quan báo chí đã đi đầu trong chuyển đổi số nhưng vẫn giữ được chất “cách mạng” đậm đà. Chẳng hạn, Báo Nhân Dân điện tử xây dựng hệ sinh thái truyền thông đa nền tảng với các chuyên trang lý luận sắc bén như Tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng với sự nghiệp đổi mới, Vấn đề - Sự kiện - Chính sách, kết hợp cả video, podcast, infographic để làm cho thông tin lý luận trở nên sinh động, dễ tiếp cận. Hay như Báo Bình Phước, với các tuyến bài “Tư tưởng - Niềm tin - Hành động” kết hợp đăng tải trên YouTube, Facebook, TikTok đã tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng địa phương. Đây chính là minh chứng cho sự linh hoạt, khả năng thích ứng và sức chiến đấu bền bỉ của báo chí cách mạng Việt Nam trong thời đại mới.
Các nhà báo tác nghiệp tại hội nghị tổng kết Chương trình hợp tác phát triển kinh tế - xã hội giữa TP. Hồ Chí Minh với các tỉnh vùng Đông Nam Bộ
Báo chí cách mạng không đối đầu với công nghệ mà sử dụng công nghệ như một cánh tay nối dài trong tuyên truyền tư tưởng. Điều quan trọng là giữ vững “trái tim nóng” và “cái đầu lạnh”, không để công nghệ lấn át mục tiêu phục vụ nhân dân, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, xây dựng niềm tin xã hội và lan tỏa những giá trị nhân văn cốt lõi.
Như cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Báo chí cách mạng phải là công cụ sắc bén, là diễn đàn tin cậy của nhân dân, là nơi phát hiện, cổ vũ cái mới, lên án cái sai, cái xấu, bảo vệ cái đúng, cái tốt, đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng và các biểu hiện suy thoái đạo đức, lối sống”. Từ định hướng đó, báo chí phải gắn chặt trách nhiệm xã hội với đạo đức nghề nghiệp, dũng cảm đối mặt với sai trái, kiên quyết phản bác những thông tin bịa đặt, xuyên tạc. Chỉ có như vậy mới giữ vững vai trò là lực lượng tiên phong trong bảo vệ Đảng, chế độ và lợi ích quốc gia - dân tộc.
