Kiên Giang - 'trái ngọt' giảm nghèo bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số
Trong giai đoạn 2019 - 2024, diện mạo nông thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Kiên Giang có nhiều thay đổi tích cực; đời sống nhân dân cải thiện mọi mặt, tỉ lệ hộ nghèo giảm còn 2,4%, cận nghèo 3,64%.
Chỉ còn 2,4% hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số
Theo thông tin tháng 12/2024 từ Ban Dân tộc tỉnh Kiên Giang, sau 5 năm triển khai các chương trình, dự án, chính sách dân tộc và đặc biệt là 3 Chương trình mục tiêu quốc gia (trong đó có Chương trình mục tiêu quốc gia 1719), đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) được nâng lên, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 4,70% (năm 2019), còn 2,4%.
Tại Kiên Giang, 100% số xã vùng DTTS đã có đường ô tô đến trung tâm; trên 90% ấp đặc biệt khó khăn có đường giao thông; 100% xã đặc biệt khó khăn có điện lưới đến trung tâm, gần 99% hộ được sử dụng điện; 98,7% số xã có điểm bưu điện văn hóa; 100% xã đã phủ sóng phát thanh - truyền hình, 89,3% tỷ lệ hộ sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 98,6% hộ sử dụng điện lưới quốc gia và các nguồn điện khác; 100% xã vùng DTTS có trạm y tế đạt chuẩn quốc gia.
Phân tích nguyên nhân thành tựu tại Đại hội Đại biểu các dân tộc thiểu số lần thứ IV năm 2024, bà Nông Thị Hà, Thứ trưởng - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc cho rằng, các Chương trình mục tiêu quốc gia đã được tỉnh Kiên Giang triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả; các thiết chế văn hóa ở cơ sở được quan tâm xây dựng.
Từ nguồn lực của Trung ương và của địa phương, tỉnh Kiên Giang đã tập trung đầu tư thực hiện các chương trình, dự án, các chính sách vùng DTTS. Từ đó kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS không ngừng phát triển, đời sống của đồng bào ngày càng nâng lên.
5 năm qua, Kiên Giang đã đầu tư xây dựng 244 công trình kết cấu hạ tầng bao gồm cầu, đường giao thông nông thôn, trạm xá, trường học, hệ thống thủy lợi… với kinh phí gần 672 tỉ đồng. Phân bổ trên 1.360 tỉ đồ ng thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia: Giảm nghèo bền vững; Xây dựng nông thôn mới; Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS. Đến nay toàn tỉnh có 37/41 xã vùng đồng bào DTTS được công nhận là xã nông thôn mới.
Cũng trong thời gian này, Kiên Giang đã vận động được 113 khoản viện trợ, tài trợ với tổng kinh phí 37,6 tỉ đồng để xây dựng 21 cây cầu, 4 đường giao thông nông thôn, sửa chữa 15 điểm trường, nâng cấp mở rộng 2 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung...
Thực hiện chính sách tín dụng bằng nhiều nguồn vốn Trung ương, tỉnh đã hỗ trợ cho đồng bào vay vốn phát triển kinh tế - đời sống, giảm nghèo: hỗ trợ cho hơn 6.000 lượt hộ vay vốn để phát triển sản xuất với số tiền hơn 30,6 tỉ đồng, các chương trình tín dụng khác đã cho gần 20.000 lượt đồng bào vay để sản xuất kinh doanh với số tiền gần 240 tỉ đồng.
Trong 5 năm, tỉnh Kiên Giang đã cấp 357.254 thẻ bảo hiểm y tế cho đồng bào ở các xã thuộc vùng khó khăn, với kinh phí hơn 206,7 tỉ đồng. Hỗ trợ cho 250 hộ nghèo DTTS để phát triển sản xuất, với kinh phí hơn 1,2 tỉ đồng. Tỉnh đã bố trí ngân sách 250 tỉ đồng để nâng cấp mở rộng 16 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung phục vụ cho hơn 6.900 hộ có nước sạch sử dụng.
Mặt khác, tỉnh Kiên Giang đã tổ chức nhiều cuộc tuyên truyền trực tiếp, cấp phát tài liệu tuyên truyền, tổ chức tập huấn, thành lập câu lạc bộ, xây dựng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình... cho đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh.
Tỉnh đồng thời thực hiện chế độ cử tuyển đối với học sinh vào các Trường dân tộc nội trú hằng năm cho gần 2.000 học sinh; hỗ trợ học tập, miễn, giảm học phí cho học sinh DTTS ở các cấp học đúng quy định.
Hiện nay toàn tỉnh có 26 điểm trường phổ thông các cấp dạy tiếng Khmer cho học sinh DTTS. Mỗi năm có khoảng 60 điểm chùa tổ chức dạy chữ DTTS trong dịp hè với khoảng 240 lớp và gần 6.000 học sinh theo học. Hơn 3.400 học viên là người DTTS tham gia học nghề và giải quyết việc làm.
Phấn đấu giảm hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số còn 2%
Về mục tiêu đạt được trong công tác dân tộc thời gian tới, tỉnh Kiên Giang phấn đấu đến năm 2029, thu nhập bình quân người DTTS bằng 1/2 bình quân chung của tỉnh; giảm tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào DTTS còn dưới 2%; Kiên Giang cơ bản không còn các xã, ấp đặc biệt khó khăn; 100% xã thuộc vùng DTTS đạt chuẩn nông thôn mới...
Để đạt được mục tiêu trên, với phương châm hành động “không để ai bị bỏ lại phía sau”, thời gian tới các ban ngành tỉnh Kiên Giang đặt mục tiêu giải quyết những vấn đề bức thiết đặt ra trong thực tiễn, nỗ lực tạo sinh kế, nâng cao thu nhập và đời sống của người dân.
Với quyết tâm chính trị cao nhất, Kiên Giang tiếp tục phát huy tiềm năng, lợi thế của tỉnh, tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, đẩy mạnh công tác xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các DTTS, thực hiện hiệu quả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, nhất là Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030.
Tỉnh Kiên Giang có hơn 1,7 triệu dân, trong đó có hơn 261.000 đồng bào các dân tộc thiểu số (chiếm 14,9 % dân số của tỉnh). Đây là tỉnh có đông đồng bào dân tộc Khmer đứng hàng thứ ba trong khu vực ĐBSCL, chiếm 13,19% (sau tỉnh Sóc Trăng và Trà Vinh). Đồng bào người Hoa chiếm tỉ lệ 1,69 %; các dân tộc thiểu số khác (Chăm, Tày, Nùng… ) chiếm tỉ lệ 0,06% trên tổng dân số.