Kiến nghị 5 giải pháp giúp kinh tế TPHCM tăng trưởng 2 con số

Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 sẽ họp phiên bế mạc sáng 15/10. Ảnh: BTC

Trình bày trước đại hội, tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM (HIDS) cho rằng, chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế đạt 2 con số trong giai đoạn 2025-2030 là sứ mệnh chính trị của TPHCM.

Theo ông Vũ, TPHCM đang sở hữu nguồn lực mạnh mẽ với dân số đông, nguồn lực đào tạo tập trung và lợi thế địa giới tự nhiên như cảng biển, đô thị, công nghiệp, dịch vụ. Tuy nhiên, thành phố còn nhiều hạn chế, đặc biệt là trong kết nối giao thông, hạ tầng và các loại hình kết nối khác.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới “phân mảnh” và “bất định”, kinh tế TPHCM có độ mở rất lớn, gắn chặt với thị trường xuất khẩu và thị trường toàn cầu. Điều này càng đòi hỏi thành phố phải có giải pháp phát triển mang tính đột phá và bền vững.

Ông Vũ đề xuất, TP cần tập trung vào 5 nhóm giải pháp. Giải pháp đầu tiên là năng lực thể chế, bởi đây phải là trọng tâm trong phát triển. Dù nguyên tắc chung vẫn là Trung ương ra nghị quyết, nghị định, nhưng TPHCM cần hình dung rõ ràng điều mình mong muốn, thiết kế nó bằng các lập luận, số liệu minh chứng cụ thể để thuyết phục Trung ương.

Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM trình bày tại đại hội. Ảnh: BTC

“Việc theo đuổi thể chế đến khi thành hình là yêu cầu then chốt để trong nhiệm kỳ tới, thành phố cần giải quyết tốt các vướng mắc về điều chỉnh quy hoạch”, ông Trương Minh Huy Vũ nói.

Đề xuất thứ hai liên quan đến chiến lược khả thi về hạ tầng được coi là điểm sáng, nhưng cũng chính là điểm hạn chế của TPHCM. Thành phố đã và đang hoàn chỉnh, khởi công các công trình hạ tầng vùng trọng điểm như Vành đai 3, Vành đai 4 và các tuyến cao tốc. Nhưng định hướng phát triển theo mô hình “3 vùng, 1 đặc khu, 3 hành lang, 5 trụ cột” cần phải tập trung vào hạ tầng kết nối, đặc biệt là các tuyến đường sắt (vận chuyển người và logistics) để kết nối các khu vực sản xuất.

Thứ ba là hạ tầng kỹ thuật, mà trọng tâm là hạ tầng số, phải đóng góp mạnh mẽ vào mô hình tăng trưởng của thành phố. Chuyển đổi mô hình kinh tế, nền tảng phát triển vẫn là công nghiệp và dịch vụ, nhưng phải gắn với các xu hướng mới như kinh tế xanh và kinh tế số. Và dù nông nghiệp không chiếm tỷ trọng cao, nhưng nó được coi là “bệ đỡ rất quan trọng” cả về môi trường, sinh kế lẫn kinh tế thành phố.

Đề xuất thứ tư là huy động nguồn lực. Ông Vũ lưu ý nguồn lực nhà nước hiện chỉ chiếm khoảng 25-30%, còn chủ yếu là vốn đầu tư từ xã hội và dân cư. Mục tiêu tăng trưởng cao đòi hỏi tổng mức huy động nguồn vốn phải đạt chỉ tiêu 34%.

“Thành bại của các dự án trong 5 năm tới nằm ở việc có huy động được nguồn lực xã hội hay không”, ông Vũ nhấn mạnh, đồng thời đề nghị đa dạng hóa các hình thức đầu tư (BT, PPP) cho các dự án lớn từ giao thông, đường sắt, đến khoa học công nghệ, văn hóa, giáo dục và xử lý môi trường.

Thứ năm, TPHCM cần phát huy vai trò của hơn 70 trường đại học và hơn 100 đơn vị khác như là trung tâm đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và tạo ra nguồn doanh nghiệp, nhờ vào các nghị quyết của Trung ương đã tạo cơ sở chính trị quan trọng cho công tác nguồn nhân lực.

Viện trưởng HIDS kết luận: “Khả năng tổ chức thực thi sẽ đóng vai trò then chốt, thể hiện tinh thần dám nghĩ nhưng mà cũng biết làm. Điều này cần được cụ thể hóa vào từng chi tiết kỹ thuật trong các hoạt động của thành phố”.

Quốc Ngọc