Kiến nghị điều tra sai phạm tại dự án Khu đô thị mới Bình Mỹ, An Giang
Thanh tra huyện Châu Phú (tỉnh An Giang) đã ban hành Kết luận thanh tra số 94/KL-TTr ngày 13/5/2025 thanh tra toàn diện dự án Khu đô thị mới Bình Mỹ (tại xã Bình Mỹ, huyện Châu Phú).
Thanh tra huyện Châu Phú kiến nghị chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định pháp luật liên quan đến trách nhiệm của UBND xã Bình Mỹ trong việc thỏa thuận tạo quỹ đất cho Công ty Trách nhiệm hữu hạn Dịch vụ đầu tư bất động sản Newland (Công ty Newland) thực hiện dự án Khu đô thị mới xã Bình Mỹ.
Theo kết luận thanh tra, dự án Khu đô thị mới xã Bình Mỹ được UBND huyện Châu Phú kêu gọi đầu tư với diện tích 193,03ha. Cuối năm 2020, Công ty Newland (thị trấn Cái Dầu, huyện Châu Phú) đăng ký khảo sát, đầu tư dự án với quy mô dự kiến là 60ha, tổng vốn đầu tư hơn 250 tỷ đồng bằng 100% vốn công ty.
Qua thanh tra, Thanh tra huyện Châu Phú xác định: Quá trình thực hiện dự án Khu đô thị mới xã Bình Mỹ, các tổ chức, cá nhân có liên quan chưa tuân thủ đầy đủ theo quy định của pháp luật. Cụ thể, dự án Khu đô thị mới xã Bình Mỹ mới chỉ thực hiện ở bước chủ trương tổ chức lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500; chưa xác định thuộc danh mục dự án cần thu hồi đất được duyệt theo quy định pháp luật về đất đai của HĐND tỉnh An Giang. Đặc biệt, dự án chưa có quy hoạch tỷ lệ 1/2.000, quy hoạch tỷ lệ 1/500 chưa được phê duyệt nên chưa đủ điều kiện xác định dự án đầu tư có sử dụng đất theo quy định. Từ đó, dự án thực hiện không đúng quy định tại khoản 4, điều 108 của Nghị định số 31/2021/NĐ-CP, ngày 26/3/2021 của Chính phủ "quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư" về lựa chọn nhà đầu tư.
Thanh tra xác định: Việc Công ty Newland chưa được sự chấp thuận đầu tư của UBND tỉnh An Giang nhưng kêu gọi 228 hộ dân ký "bản thỏa thuận góp vốn" bằng quyền sử dụng đất, diện tích khoảng 132,39 ha vi phạm khoản 1 và khoản 2 Điều 193 Luật Đất đai năm 2013 do chưa có văn bản chấp thuận của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đối với tổ chức kinh tế nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất nông nghiệp để thực hiện dự án… Đến thời điểm thanh tra vẫn chưa có văn bản chấp thuận, phê duyệt giá đất bồi thường và vật kiến trúc trên đất. Do đó, mức giá đề xuất bồi thường, hỗ trợ thu hồi đất là không có cơ sở…
Đối với UBND xã Bình Mỹ, Thanh tra huyện Châu Phú xác định: Đảng ủy, HĐND, UBND xã không ban hành nghị quyết, kế hoạch (2019 - 2022) để thực hiện dự án khu đô thị mới; không có thông báo phân công nhiệm vụ cho từng cán bộ, công chức, chỉ phân công miệng đối với một số cán bộ, công chức trong quá trình thực hiện. Các chủ trương ký xác nhận chuyển nhượng chỉ có chủ trương miệng, không có văn bản chỉ đạo cụ thể; thời điểm ký chuyển nhượng khi nền thực địa chưa hình thành, bản đồ quy hoạch chi tiết dự án chưa hoàn chỉnh, bản đồ thu hồi đất chi tiết từng hộ thời điểm kiểm kê không có.
Việc xác nhận vào biên bản thỏa thuận, giao, nhận nền nhà giữa các hộ dân của UBND xã Bình Mỹ khi chưa có quy hoạch được cấp thẩm quyền phê duyệt, dẫn đến hiện tượng đầu cơ bất động sản với giá trị chênh lệch tương đối cao so với giá bồi thường ban đầu là sai thẩm quyền. Từ đó, dẫn đến nguy cơ thiệt thòi về giá trị nhận đền bù đối với hộ dân trong vùng dự án; gây thất thoát ngân sách Nhà nước… Điển hình, trong quá trình thanh tra, lực lượng chức năng phát hiện các đối tượng trung gian giới thiệu, trao đổi giữa người mua với người bán chủ yếu là cán bộ, công chức một số ngành huyện và UBND xã Bình Mỹ. Cụ thể như trường hợp của ông Ngô Trí Long mua 27 nền với giá từ 330 triệu đồng đến 360 triệu đồng/nền.
Từ những vi phạm nêu trên, Thanh tra huyện Châu Phú kiến nghị chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự sang cơ quan điều tra đề xử lý theo quy định pháp luật liên quan đến trách nhiệm của UBND xã Bình Mỹ trong việc thỏa thuận tạo quỹ đất cho Công ty Newland thực hiện dự án Khu đô thị mới tại xã Bình Mỹ. Trong đó, UBND xã Bình Mỹ ký tên xác nhận trên biên bản thỏa thuận giao, nhận nền nhà của 92 trường hợp người dân thỏa thuận mua bán 474 nền giữa các hộ trong khi dự án chưa đủ điêu kiện để thực hiện, dẫn đến có hiện tượng đầu cơ đất đai của một số cá nhân. Đồng thời, việc giao nền không đúng thời gian, mua bán trái phép trong khi dự án chưa hình thành, chưa xây dựng cơ sở hạ tầng theo quy định là "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" được quy định tại Điều 360 Bộ luật Hình sự...