Kiến nghị lập rào chắn ngăn xe tải, xe container né trạm BOT quốc lộ 5

Theo tìm hiểu, trước năm 2013, quốc lộ (QL) 5 có hai trạm thu phí của Nhà nước đặt tại Hải Dương và Hải Phòng để thu phí duy tu tuyến đường, với mức thu từ 10.000 - 20.000 đồng/lượt. Khi quỹ bảo trì đường bộ hoạt động, các trạm này dừng thu.

Đến năm 2016, khi cao tốc Hà Nội - Hải Phòng hoàn thành, Tổng Công ty Phát triển Hạ tầng và Đầu tư tài chính (VIDIFI) - nhà đầu tư dự án - được phép tiếp quản QL5, chịu trách nhiệm vừa bảo trì tuyến đường vừa thu phí hoàn vốn. Trạm thu phí số 1 vì thế được di chuyển từ Hải Dương về Phố Nối, xã Như Quỳnh (Hưng Yên), khu vực có mật độ phương tiện rất lớn do nằm giữa trung tâm đô thị - công nghiệp sầm uất.

Cũng từ đó, một bộ phận tài xế bắt đầu tìm cách rời QL5 để đi vào đường làng, đường khu dân cư hoặc các tuyến nội bộ khu công nghiệp nhằm tránh đóng phí, gây áp lực lên hạ tầng vốn không thiết kế cho lưu lượng và tải trọng lớn.

Trạm thu phí số 1 trên QL5.

Theo báo cáo gửi Sở Xây dựng Hưng Yên, tuyến đường song hành vành đai 4 đoạn từ kênh Bắc Hưng Hải đến QL5 đã hoàn thiện phần nền, nhiều đoạn thảm bê tông nhựa. Một kết nối mới đã phát sinh giữa Trung tâm sát hạch lái xe Việt Thanh với thôn An Lạc - nơi trước đây bị ngăn cách bởi cánh đồng. Khi các điểm đấu nối chưa được rào chắn, xe con và xe tải nhỏ dễ dàng sử dụng tuyến này để vòng trạm.

VIDIFI cho biết, sau khi đường song hành hoàn chỉnh và điểm đấu nối với QL5 được thông suốt, xe tải lớn cũng có thể tận dụng lối này chỉ với quãng vòng khoảng 300m. Thậm chí, khi đoạn song hành kéo dài đến tỉnh lộ 385 đưa vào vận hành, tài xế chỉ cần đi thêm khoảng 1km là tránh được trạm thu phí số 1.

Không chỉ đường song hành, các tuyến tỉnh lộ 380, 385 và đường huyện 13 - sau khi được nâng cấp - cũng nhanh chóng trở thành hành lang tránh trạm của xe container và xe tải lớn. Xe cao dưới 3,2m đi vào đường huyện 13 qua Khu công nghiệp Phố Nối A; xe container và tải lớn chuyển sang tỉnh lộ 385 và 380. Nhiều thời điểm, dòng xe kéo dài hàng km trên tỉnh lộ 385.

Chủ đầu tư VIDIFI kiến nghị Hưng Yên rào chắn toàn bộ các điểm đấu nối trên đường song hành vành đai 4, lắp khung hạn chế chiều cao để chặn xe lớn tràn vào khu dân cư.

Số liệu đo đếm cho thấy sự chênh lệch lớn giữa lượng xe lưu thông và lượng xe nộp phí: Mỗi ngày, điểm đo tại Km12+300 (trước trạm) ghi nhận gần 38.700 lượt xe; tại Km58+800 (sau trạm) ghi nhận hơn 40.800 lượt; trong khi tại trạm thu phí số 1 chỉ có khoảng 18.000 lượt xe thực sự qua làn thu phí. Điều này cho thấy một lượng lớn phương tiện đã chọn đường dân sinh hoặc đường khu công nghiệp thay vì đi thẳng qua trạm.

Tỉnh lộ 380 hiện có biển cấm xe bốn trục, nhưng bảng này đã không còn phù hợp quy chuẩn và thiếu biển chỉ dẫn hướng đi thay thế, khiến xe container và xe trên bốn trục vẫn lưu thông bình thường.

VIDIFI cảnh báo, khi các tuyến tránh ngày càng thông suốt, lưu lượng dồn về đường nhỏ và đường nội bộ khu công nghiệp sẽ làm gia tăng nguy cơ tai nạn, đặc biệt khi xe tải, xe container di chuyển lẫn với học sinh và người dân. Đường xuống cấp nhanh, ùn tắc ngày càng phổ biến, trong khi doanh thu dịch vụ sử dụng đường bộ lại giảm.

Nguồn thu giảm không chỉ gây khó khăn cho công tác bảo trì QL5 - vốn cần tới gần11.870 tỷ đồng trong 30 năm - mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới phương án tài chính của dự án cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, nơi một phần chi phí hoàn vốn dựa vào thu phí trạm số 1.

VIDIFI đề nghị tỉnh Hưng Yên khẩn trương rào chắn các điểm mở trên đường song hành vành đai 4, đặc biệt tại khu vực đấu nối với QL5 và lối vào Trung tâm sát hạch lái xe Việt Thanh; đồng thời nghiên cứu việc hạn chế hoặc cấm theo giờ đối với xe container trên tỉnh lộ 385, cùng với việc điều chỉnh biển báo cho phù hợp quy chuẩn mới

Lộc Liên