Kiến tạo không gian Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục: Cần sự ủng hộ, giúp đỡ của người dân

Đây là một trong những quyết định được đông đảo người dân đặc biệt quan tâm.

Trao đổi với phóng viên Báo Hànôịmới ngày 18-3, Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Trịnh Hoàng Tùng khẳng định: Sau khi cải tạo, Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và khu vực quanh hồ Gươm sẽ có không gian thoáng rộng, thiết kế hiện đại, bao gồm cả không gian nổi và không gian ngầm, đáp ứng tốt hơn việc tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật phục vụ cộng đồng.

- Thông tin thành phố sẽ phá dỡ tòa nhà “Hàm cá mập” và di dời trụ sở của 12 đơn vị khỏi khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm đang thu hút sự quan tâm của người dân. Xin ông chia sẻ rõ hơn về việc này?

- Việc xem xét phương án thiết kế Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và quy hoạch, cải tạo không gian khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm là chủ trương lớn của UBND thành phố Hà Nội nhằm mang lại diện mạo mới cho khu vực này.

Trên thực tế, khu vực Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục có tổng diện tích khoảng 1,2ha. Phạm vi ranh giới: Phía Bắc giáp phố Hàng Gai và Cầu Gỗ; phía Nam giáp mép hồ Hoàn Kiếm và nhà Thủy Tạ; phía Đông giáp phố Hồ Hoàn Kiếm; phía Tây giáp tòa nhà Hồng Vân - Long Vân.

Quảng trường có hiện trạng là đất giao thông và Tòa nhà Trung tâm thương mại - dịch vụ - ăn uống Hồ Gươm (tòa nhà “Hàm cá mập”) do Tổng công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) đang quản lý, vận hành. Tòa nhà được xây dựng từ năm 1991-1993, có diện tích đất khoảng 390m2, diện tích sàn sử dụng khoảng 1.600m2.

Tòa nhà Trung tâm thương mại - dịch vụ - ăn uống Hồ Gươm (tòa nhà “Hàm cá mập”) tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục (quận Hoàn Kiếm). Ảnh: Quang Thái

Khu vực không gian công cộng phía Đông hồ Hoàn Kiếm có diện tích khoảng 2,14 ha, có phạm vi ranh giới phía Tây giáp hồ Hoàn Kiếm và đường Đinh Tiên Hoàng; phía Bắc giáp khu dân cư hiện có; phía Đông giáp phố Lý Thái Tổ; phía Nam giáp phố Trần Nguyên Hãn.

Theo điều tra sơ bộ, có khoảng 54 chủ sử dụng nhà đất tại khu vực Đông hồ Hoàn Kiếm. Trong đó, có 12 tổ chức, cơ quan, đơn vị (Sở Văn hóa và Thể thao, Tổng công ty Điện lực Hà Nội, Viện Văn học, Chi cục Dân số Hà Nội, Hội Người mù Hà Nội, Văn phòng giao dịch Kho bạc Nhà nước, Khách sạn Điện lực, Tổng công ty Điện lực miền Bắc, Công ty truyền tải điện số 1, Trụ sở Ban tiếp Công dân thành phố, 2 Hợp tác xã (hiện là nhà chuyên dùng) và khoảng 42 hộ dân.

Từ sau khi UBND quận triển khai thực hiện Đề án tuyến phố đi bộ xung quanh hồ Hoàn Kiếm, Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục nói riêng và các không gian mở xung quanh khu vực hồ Hoàn Kiếm nói chung (khu vực tượng đài Lý Thái Tổ, vườn hoa Lý Thái Tổ, khu vực Đền Ngọc Sơn, Đền Bà Kiệu…) đã phát huy vai trò kết nối với mặt nước hồ Hoàn Kiếm. Tuyến phố đi bộ cũng đã tạo ra một không gian công cộng, sinh hoạt văn hóa phục vụ nhân dân vào dịp cuối tuần, các ngày lễ lớn và các dịp kỷ niệm trọng đại của Thủ đô Hà Nội.

Do đó, việc nghiên cứu, quy hoạch khu vực quảng trường và không gian công cộng phía Đông hồ Gươm sẽ góp phần nâng cao giá trị lịch sử vốn có về văn hóa, lịch sử, kết nối 2 khu vực rất quan trọng: Khu di tích Quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm (phía Nam) với khu vực di tích quốc gia khu phố cổ (phía Bắc), góp phần cụ thể hóa định hướng của các quy hoạch lớn đã được phê duyệt.

- Như vậy, khối lượng công việc mà quận Hoàn Kiếm phải triển khai theo Quy hoạch của Chính phủ và chủ trương của UBND thành phố rất đồ sộ. Vậy, quá trình triển khai, quận dự kiến gặp khó khăn gì, thưa ông?

- Để thực hiện, quận Hoàn Kiếm sẽ chia thành 2 giai đoạn. Trong giai đoạn 1 sẽ thực hiện phá dỡ tòa nhà “Hàm cá mập” theo kết luận của UBND thành phố nhằm kiến tạo không gian cho Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục.

Hiện tại, tòa nhà này do Transerco quản lý và sẵn sàng bàn giao lại để thực hiện giải phóng mặt bằng nên đến thời điểm hiện tại, quận không gặp bất cứ trở ngại nào. UBND quận Hoàn Kiếm đang tích cực phối hợp với các sở, ngành tiến hành các thủ tục liên quan đến quy hoạch, giải phóng mặt bằng, phá dỡ và hoàn trả hạ tầng tại khu vực này.

Toàn cảnh không gian quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục bên hồ Hoàn Kiếm. Ảnh: Quang Thái

Trong giai đoạn 2, quận Hoàn Kiếm sẽ thực hiện chỉnh trang Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và phát triển các không gian ngầm để thực hiện các hoạt động thương mại, dịch vụ, văn hóa.

Sau khi hoàn thiện, dự kiến, khu vực phía Đông hồ Gươm và Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục sẽ có diện mạo mới, với không gian thoáng, rộng, hiện đại; đáp ứng tốt hơn cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt cộng đồng.

- Ông có thể chia sẻ rõ hơn về tiến độ triển khai phá dỡ tòa nhà “Hàm cá mập” và di dời 12 cơ quan, đơn vị khỏi khu vực phía đông hồ Gươm?

- Thực hiện chủ trương của thành phố, UBND quận Hoàn Kiếm đã có Tờ trình đề xuất Sở Tài chính báo cáo UBND thành phố về việc giao UBND quận lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án “Mở rộng Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, quận Hoàn Kiếm”. Theo đó, sẽ thực hiện phá dỡ tòa nhà Trung tâm thương mại – dịch vụ - ăn uống hồ Gươm; di chuyển các công trình ngầm (nếu có), hoàn trả hạ tầng phù hợp, đồng bộ với cảnh quan khu vực.

Nguồn vốn thực hiện ước tính khoảng 18 tỷ đồng. Thời gian chuẩn bị dự án từ tháng 3 đến tháng 4-2025.

Dự kiến, quận Hoàn Kiếm sẽ thực hiện giải phóng mặt bằng tòa nhà “Hàm cá mập” trước ngày 30-4-2025 theo chủ trương của UBND thành phố. Ảnh: Quang Thái

UBND quận Hoàn Kiếm sẽ phối hợp Sở Tài chính trong việc tổ chức lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án, trình thẩm định, phê duyệt theo quy định. Công ty Điện lực Hoàn Kiếm tổ chức di dời 2 trạm biến áp tại tầng 1 của tòa nhà “Hàm cá mập” xong trước ngày 20-4-2025. Dự kiến, sẽ thực hiện giải phóng mặt bằng tòa nhà “Hàm cá mập” trước 30-4-2025 và khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm trước 2-9-2025.

Để triển khai một khối lượng công việc rất lớn như trên, cùng với sự chỉ đạo sát sao của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố, sự quyết liệt của các sở, ban, ngành có liên quan và UBND quận Hoàn Kiếm, không thể thiếu sự đồng thuận và ủng hộ của nhân dân Thủ đô nói chung và các cơ quan, đơn vị trực tiếp bị ảnh hưởng.

UBND quận tin tưởng, với sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân và các cơ quan, đơn vị, sẽ từng bước đưa quy hoạch vào cuộc sống, hướng tới mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội theo hướng văn minh, hiện đại.

- Trân trọng cảm ơn ông!

Theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg, ngày 26-7-2011, khu vực hồ Gươm và vùng phụ cận đã được định hướng chính về không gian: Bảo tồn hình ảnh đặc trưng của khu vực hồ Gươm; Cải thiện các cảnh quan xung quanh hồ Gươm; Bảo tồn, tôn tạo, quản lý bảo vệ theo Luật Di sản văn hóa xung quanh các công trình di tích có giá trị; Di dời một số đơn vị và cơ quan để quy hoạch, cải tạo nâng cấp mở rộng trụ sở các cơ quan của thành phố; Bổ sung các công trình phục vụ tiện ích công cộng phục vụ du lịch, văn hóa chất lượng cao.

Tại đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1668/QĐ-TTg ngày 27-12-2024 cũng xác định: Nghiên cứu bảo tồn, cải tạo, chỉnh trang và sắp xếp, tổ chức không gian khu vực hồ Gươm theo hướng có nhiều không gian công cộng phục vụ cộng đồng.

Hương Ly