Kiến trúc 'hoành tráng' của hệ thống tàu điện ngầm không người lái dài nhất thế giới
Khi nhắc đến metro, nhiều người nghĩ ngay đến một phương tiện di chuyển nhanh, gọn, ít cảm xúc. Nhưng tại thủ đô Riyadh, trải nghiệm ấy đã được nâng lên thành một biểu tượng của công nghệ và kiến trúc.
Khai trương cuối năm ngoái, Riyadh Metro - hệ thống metro tự động dài 176km với sáu tuyến - không chỉ là mạng lưới vận tải công cộng lớn nhất Trung Đông, mà còn là hệ thống tàu điện ngầm không người lái dài nhất thế giới, với khả năng chuyên chở hơn 3,6 triệu lượt khách mỗi ngày.
Ga tàu điện ngầm Quận Tài chính King Abdullah (KAFD) tuyệt đẹp của Riyadh được thiết kế bởi Zaha Hadid Architects
Kiến trúc: khi ga tàu trở thành điểm đến
Trong số 85 nhà ga, Qasr Al-Hokm nổi bật như một công trình nghệ thuật. Do Snøhetta thiết kế, ga ngầm sâu 40 mét, trải rộng 22.500 m², với mái vòm thép không gỉ phản chiếu ánh sáng và cảnh quan cổ kính. Bên trong, không gian được điểm xuyết bằng vườn trong nhà, trưng bày nghệ thuật và cả khu mua sắm, biến nơi đi lại thành điểm dừng chân văn hóa.
Cách đó 30 phút tàu, ga King Abdullah Financial District (do Zaha Hadid Architects thiết kế) tạo ấn tượng mạnh với mặt tiền mô phỏng cát sa mạc, vừa là trung tâm giao lộ ba tuyến metro, vừa là điểm kết nối monorail và bến xe buýt. Tại đây, du khách có thể chiêm ngưỡng cả tác phẩm điêu khắc của Alexander Calder - minh chứng cho sự hòa quyện giữa công nghệ và nghệ thuật.
Qasr Al-Hokm nổi bật như một công trình nghệ thuật.
Công nghệ xanh và trải nghiệm số
Không chỉ đẹp mắt, Riyadh Metro còn tiên phong về công nghệ bền vững: đoàn tàu trang bị hệ thống phanh tái tạo năng lượng, các nhà ga lắp pin mặt trời. Người dùng có thể thanh toán bằng thẻ Darb hoặc ứng dụng di động, lựa chọn vé linh hoạt từ 2 giờ đến 1 tháng.
Trên tàu, khoang được chia thành ba loại: khoang dành cho nam đi một mình, khoang gia đình và khoang hạng nhất. Nội thất do Avant Premìere (Pháp) thiết kế, với ghế bọc họa tiết gợi nhớ kiến trúc Riyadh truyền thống. Thức ăn, đồ uống bị cấm để giữ không gian sạch sẽ, yên tĩnh.
Tàu có 3 loại toa: VIP, gia đình và nam giới đi 1 mình
Các chuyến tàu chạy 4 phút/lần vào giờ cao điểm, tạo nên sự tiện lợi tương tự những đô thị lớn nhưng vẫn giữ được sự tinh tế trong trải nghiệm.
Văn hóa giao thông mới của Riyadh
Metro không chỉ là hệ thống tàu điện ngầm không người lái dài nhất thế giới, giảm tải phương tiện cá nhân, mà còn mang đến một “không gian xã hội” mới. Trên các chuyến tàu, người dân từ nhiều tầng lớp dễ dàng bắt chuyện, chia sẻ hành trình - điều hiếm thấy trong một đô thị vốn quen với ô tô riêng.
Trong 11 tuần đầu khai trương, Riyadh Metro đã phục vụ hơn 18 triệu lượt khách. Đến giữa 2025, con số này cán mốc 100 triệu, vượt xa dự đoán ban đầu và thôi thúc chính quyền xúc tiến tuyến thứ 7 kết nối Qiddiya Entertainment City và Diriyah Gate.
Với chi phí xây dựng hơn 22,5 tỉ USD, Riyadh Metro không đơn thuần là hạ tầng giao thông. Đó là một tuyên ngôn công nghệ và văn hóa, phản ánh tham vọng của Ả Rập Saudi trong chiến lược tầm nhìn 2030: biến Riyadh thành một đô thị toàn cầu, nơi quá khứ và hiện đại giao hòa trên các chuyến metro.
