Kiến trúc nguyên sơ của ngôi chùa nghìn năm tuổi ở Hải Phòng
Chùa Mỹ Cụ có từ thế kỷ X, đứng hàng đầu trong 4 danh lam cổ tự của TP Thủy Nguyên (Hải Phòng), phía sau là dải núi đá xanh ôm lấy lưng chùa.
Chùa Mỹ Cụ thuộc xã Chính Mỹ (nay là xã Quang Trung, TP Thủy Nguyên, Hải Phòng), tọa lạc trên núi Phượng Hoàng. Đây là ngôi chùa cổ tên chữ Linh Sơn, có từ đời nhà Đinh (thế kỷ thứ X). Mỹ Cụ là ngôi chùa đứng vào hàng đầu trong 4 danh lam cổ tự của TP Thủy Nguyên.
Chùa nằm ở thế đất ngũ linh (Phượng, Long, Quy, Hổ, Tượng). Phía trước chùa bên phải là núi con Hổ, bên trái là núi con Rùa, phía sau là một dải núi đá xanh ôm lấy lưng chùa gọi là dãy rồng xanh.
Phía trước mặt xa xa là núi Voi (An Lão) phục về chính cửa Tam Bảo.
Theo thần phả và truyền miệng của người xưa thì chùa Mỹ Cụ in đậm dấu ấn các thời kỳ lịch sử: cổ đại, cận đại và hiện đại.
Ngôi chùa qua nhiều lần trùng tu vẫn giữ nguyên kiến trúc lúc khởi dựng, còn lưu lại những đường nét, vóc dáng cổ xưa.
Mái chùa lợp ngói đã nhuốm màu thời gian, phủ lên đó là lớp rêu phong. Hoa văn đơn giản nhưng tinh xảo, mang đậm nét kiến trúc thời Đinh, Lê.
Cách bố cục được giữ nguyên như cũ, sắp xếp theo thứ tự Thượng - Trung - Hạ. Phía trên là ngôi chùa nhỏ gọi là chùa Cao, thấp hơn một chút là ngôi nhà Tổ, trước nhà Tổ là tiền đường và điện phật gồm 5 gian tiền đường và 3 gian hậu cung.
Tượng phật, đồ thờ còn giữ nguyên với họa tiết hoa văn thời cổ.
Kiến trúc chạm khắc độc đáo lấy hình tượng rồng làm chủ đạo.
Chuông đồng được lưu giữ tại chùa.
Khuôn viên chùa còn tồn tại một cây thông xấp xỉ trên dưới 800 năm tuổi và nhiều tháp cổ rêu phong, điều đó khẳng định rằng chùa Mỹ Cụ có nhiều đời các bậc cao tăng trụ trì.
Chùa Mỹ Cụ với vị trí danh lam cổ tự cộng thêm nhiều dấu ấn lịch sử xưa và nay, có ưu thế gần gũi với danh lam Yên Tử Sơn.
Trong công cuộc kháng chiến chống Pháp, chùa Mỹ Cụ còn là nơi che giấu những chiến sĩ cách mạng, nơi tổ chức hội họp của các tăng già cứu quốc. Cũng tại ngôi chùa này đã có tăng sư Nguyễn Văn Tưởng sớm giác ngộ cách mạng tình nguyện lên đường tòng quân bảo vệ Tổ quốc và hy sinh. Với cuộc kháng chiến chống Mỹ, chùa Mỹ Cụ lại một lần nữa là nơi ẩn náu của trận địa tên lửa thuộc Sư đoàn 363.
