Kiến trúc ở Thủ đô Hà Nội: Mới-cũ hòa quyện và bản sắc hôm nay

Trải qua hơn 1000 năm phát triển với nhiều biến động, vùng đất Thăng Long-Hà Nội đã để lại những dấu ấn riêng biệt không thể nào quên cho những người từng biết đến nó, sống trong nó hay từng ghé thăm. Di sản của vùng đất này được lưu trữ và tiếp biến ở nhiều mặt, mà kiến trúc là một trong những khía cạnh dễ thấy nhất.

Có những công trình đã bị phá bỏ và được thay bằng công trình mới, có những công trình khác đứng vững theo thời gian, gìn giữ nét cổ xưa, đặc trưng một thời.

Tồn tại song song nhau, những giá trị cũ-mới tưởng chừng hoàn toàn đối lập, lại tạo nên một tổng hòa đầy hấp dẫn và đặc sắc về kiến trúc cũng như các giá trị văn hóa khác. Đó là những ngôi nhà ống dài và hẹp trong khu vực phố cổ, những đình-đền-chùa-cổng cũ đậm dấu ấn làng quê xưa vùng ngoại thành; là kiến trúc Pháp thuộc với những phong cách tân cổ điển, kiến trúc địa phương Pháp, phong cách kiến trúc Đông Dương, phong cách Gothic… nổi bật, tạo thành một góc di sản kiến trúc vừa mang dáng dấp một đô thị phương Tây, vừa đậm chất Á Đông.

Sau đó, Thăng Long xưa còn có thêm những biệt thự và nhà phố tân thời xuất hiện, làm đậm đà thêm cho cảnh quan đô thị trong một giai đoạn lịch sử. Và cuối cùng là những nhà tập thể thời bao cấp, với kiến trúc đương đại. Tất cả làm nên một bản dạng rất riêng có ngày nay của Hà Nội.

Đặt những nét kiến trúc này vào tương quan so sánh với nhau, chúng ta dễ dàng thấy sự đối lập, tính đặc trưng và vẻ đẹp riêng trong mỗi thể loại. Có thể nói, nếu mỗi công trình hiện đại là một dấu ấn của hội nhập, thì những đường nét, hình dáng cũ là thứ níu giữ bản dạng xưa./.

Minh Anh (Vietnam+)