Kiều bào là nguồn lực quan trọng trong quá trình phát triển của TP. Hồ Chí Minh

Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) TP. Hồ Chí Minh đã chuẩn bị những chương trình đặc biệt nào để chào đón kiều bào về nước tham gia các hoạt động kỷniệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước?

Chủ nhiệm Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài TP. Hồ Chí Minh Vũ Thị Huỳnh Mai. (Ảnh: NVCC)

Nhìn lại lịch sử, chúng ta thấy rõ những đóng góp tích cực và hiệu quả của kiều bào ở nước ngoài để làm nên đại thắng mùa Xuân năm 1975 hào hùng của dân tộc.

Khi ấy, các tổ chức người Việt Nam ở các nước láng giềng như Thái Lan, Lào, Camphuchia... đã tham gia vào hoạt động nuôi giấu cán bộ, ủng hộ kinh tế tài chính và cho con em về nước tham gia chiến đấu.

Xa hơn, kiều bào ta tại Pháp đã hỗ trợ cho phái đoàn Việt Nam tham gia Hội nghị Paris cả về tinh thần và nhân lực, các phong trào Việt kiều yêu nước ở Mỹ, Pháp, Bỉ, Canada… đi đầu trong việc vận động nhân dân nước sở tại và bạn bè năm châu hình thành mặt trận nhân dân thế giới ủng hộ sự nghiệp đấu tranh chính nghĩa của nhân dân Việt Nam.

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, được sự chỉ đạo của lãnh đạo Thành phố, Ủy ban về NVNONN TP. Hồ Chí Minh đã chủ trì tổ chức nhiều chương trình ý nghĩa, thiết thực nhằm chào đón và tri ân sự đóng góp của cộng đồng kiều bào đối với quê hương, cụ thể:

Chương trình họp mặt và biểu dương NVNONN có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng và phát triển Thành phố không chỉ là dịp để tôn vinh những gương mặt tiêu biểu có thành tích đặc biệt xuất sắc, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng và phát triển TP. Hồ Chí Minh trên nhiều lĩnh vực trong 50 năm qua. Thông qua biểu dương nhằm động viên, khuyến khích các cá nhân là NVNONN tiếp tục có nhiều đóng góp, cống hiến, lao động sáng tạo; qua đó tiếp tục khơi dậy, cổ vũ phong trào thi đua yêu nước trong tất cả lĩnh vực đời sống xã hội.

Đặc biệt, năm nay lần đầu tiên đoàn kiều bào và thân nhân sẽ tham gia khối diễu hành trong Lễ kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước – một hoạt động trang trọng, đầy cảm xúc, thể hiện tinh thần đại đoàn kết dân tộc và sự gắn bó của kiều bào với Tổ quốc.

Bên cạnh đó, Ủy ban còn phối hợp với Thành Đoàn và Hội người Việt Nam tại Thái Lan tổ chức chương trình giao lưu giữa thanh niên kiều bào Thái Lan và thanh niên TP. Hồ Chí Minh, nhằm tăng cường sự gắn kết, chia sẻ giữa thế hệ trẻ trong và ngoài nước;

Chúng tôi cũng phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Nhà nước về NVNONN – Bộ Ngoại giao, tổ chức tiếp đón chu đáo đoàn kiều bào tham dự lễ kỷ niệm, bao gồm các hoạt động: Lễ dâng hương, dâng hoa tại Đền tưởng niệm liệt sĩ Bến Dược và Khu di tích lịch sử địa đạo Củ Chi; thăm hỏi, tặng quà các Mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình chính sách, người có công với cách mạng và nạn nhân chất độc da cam (trao tặng 30 phần quà); tặng 20 phần quà cho học sinh nghèo học giỏi; tham quan và xem chương trình sân khấu truyền thống “Đất thép” tại Nhà truyền thống huyện Củ Chi – một không gian trải nghiệm đầy xúc động về lịch sử đấu tranh anh dũng của dân tộc và tham dự Lễ kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Dịp này, Ủy ban phối hợp với Thành Đoàn Thành phố tổ chức Chương trình Trại hè “Thanh thiếu niên kiều bào và tuổi trẻ Thành phố” với chủ đề “Hành trình Đất phương Nam”. Chương trình sẽ là cầu nối giao lưu văn hóa, giúp thế hệ trẻ kiều bào hiểu hơn về lịch sử, văn hóa và truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Các hoạt động trên đều thể hiện sự trân trọng của Thành phố đối với kiều bào – những người luôn hướng về Tổ quốc bằng tấm lòng son sắt, đồng thời góp phần lan tỏa tinh thần đoàn kết dân tộc trong thời khắc ý nghĩa đặc biệt của đất nước.

Lần đầu tiên có khối kiều bào diễu hành tại Lễ kỷ niệm trọng đại này. Bà con đã sum họp tại Thành phố với tinh thần luyện tập ra sao, thưa bà?

Tham dự Lễ kỷ niệm có khối diễu hành của NVNONN gồm đoàn kiều bào tham gia chuyến tàu Đại đoàn kết trở về từ chuyến thăm Trường Sa, kiều bào và thân nhân ở TP. Hồ Chí Minh, thành viên Hội Liên lạc với NVNONN TP. Hồ Chí Minh.

Mặc dù lịch tập luyện khá dày, có ngày kéo dài đến 5-6 tiếng cả sáng lẫn tối, nhưng tinh thần tham gia trách nhiệm và lòng tự hào rất cao nên các buổi tập vẫn có mặt đầy đủ, hăng hái.

Số bà con mong muốn về nước tham gia nhiều, tuy nhiên, do phần lớn bà con đang sinh sống và làm việc ở nước ngoài, với lịch trình công việc bận rộn nên không thể sắp xếp được thời gian để tham gia luyện tập cùng đoàn. Nhưng trên hết, tất cả đều mang trong mình niềm vinh dự, tinh thần nghiêm túc, đoàn kết và đầy quyết tâm để góp phần tạo nên một hình ảnh đẹp, trang nghiêm, thể hiện tình cảm gắn bó của kiều bào với quê hương trong ngày lễ trọng đại của dân tộc.

Bà đánh giá thế nào về sự đóng góp của kiều bào cho sự phát triển của TP. Hồ Chí Minh hiện nay?

Có thể nói, trong 50 năm qua, với tiềm năng nhiều mặt, kiều bào ta đã đem công sức, trí tuệ, tài chính đóng góp xây dựng quê hương dưới nhiều hình thức.

Điển hình như ông Jonathan Hạnh Nguyễn, người đã góp phần mở đường bay quốc tế đầu tiên từ Tân Sơn Nhất đi Philippines; GS Đặng Lương Mô kết nối cấp học bổng du học cho học sinh sinh viên Việt Nam; TS Võ Tá Hân với chương trình “Books4Vietnam” quyên góp sách từ nước ngoài chuyển về Việt Nam nhằm giúp lớp trẻ nâng cao kiến thức, góp phần xây dựng đất nước từ năm 1988; như cố GS TS. Trần Văn Khê là người đầu tiên giới thiệu, giảng dạy âm nhạc truyền thống Việt Nam trên toàn thế giới; TS Lương Bạch Vân, kiều bào Pháp vận động kinh phí thế giới để hỗ trợ quê hương phát triển năng lượng mặt trời, năng lượng gió nhằm giúp Việt Nam trong bối cảnh biến đổi khí hậu; bà Trần Tố Nga, kiều bào Pháp, người đứng đơn khởi kiện để tìm công lý cho các nạn nhân bị ảnh hưởng chất độc da cam trong chiến tranh Việt Nam…

Kiều bào họp mặt mừng Xuân Ất Tỵ 2025 tại TP. Hồ Chí Minh. (Nguồn: VOV.VN)

Ngoài ra, trong quá trình đổi mới và phát triển, chủ trương của Đảng bộ Thành phố là thu hút, trọng dụng nhân tài và đội ngũ trí thức, nhà khoa học NVNONN, nhất là những trí thức trong các ngành nghề mũi nhọn và lĩnh vực quan trọng.

Cùng với đó là những đóng góp của lực lượng doanh nhân NVNONN thể hiện ở bốn khía cạnh: tài chính (thông qua đầu tư trực tiếp và nguồn kiều hối góp phần tích cực vào tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và thúc đẩy chuyển đổi mô hình phát triển bền vững cho Thành phố); chuyển giao công nghệ; đóng góp chất xám và là lực lượng tiếp thị hữu hiệu nhất cho các doanh nghiệp Việt Nam đưa hàng hóa ra thị trường các nước, góp phần bảo vệ và nâng cao giá trị thương hiệu hàng Việt.

Có thể khẳng định cộng đồng NVNONN không chỉ là cầu nối giữa Việt Nam và thế giới, mà còn là lực lượng đồng hành, góp phần trực tiếp và hiệu quả vào sự phát triển toàn diện của TP. Hồ Chí Minh trên nhiều phương diện từ kinh tế, khoa học-công nghệ đến giáo dục, đổi mới sáng tạo. Vai trò của kiều bào ngày càng trở nên quan trọng đối với quá trình hội nhập và phát triển bền vững của Thành phố.

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Ủy ban cùng TP. Hồ Chí Minh có những giải pháp đột phá gì để thu hút nguồn lực kiều bào hiệu quả?

Là địa phương có mối liên hệ với khoảng 3 triệu trên tổng số khoảng 6 triệu NVNONN, Đảng bộ và Chính quyền TP. Hồ Chí Minh luôn nhất quán coi NVNONN là một trong những nguồn nội lực phát triển Thành phố.

Như lời Tổng Bí thư Tô Lâm đã nói, đất nước ta đang đứng trước khởi điểm lịch sử mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Ủy ban sẽ tham mưu lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục triển khai các chính sách quyết liệt và mang tính đột phá để thu hút kiều bào về đầu tư, đóng góp vào sự phát triển của đất nước, cụ thể:

Thứ nhất là cụ thể hóa nguồn lực cộng đồng NVNONN trên lĩnh vực tri thức, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, thông qua các hoạt động như:

Phối hợp với các sở ngành, viện nghiên cứu, trường đại học trên địa bàn thành phố đặt hàng các nhiệm vụ khoa học cụ thể để trí thức, chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành là NVNONN triển khai các dự án cụ thể;

Tham mưu các nhiệm vụ tổ chức sự kiện, hội thảo kết nối và hợp tác với trí thức, chuyên gia, “tổng công trình sư” là NVNONN về khoa học-công nghệ, đào tạo và chuyển giao công nghệ, vi mạch – bán dẫn và đào tạo nguồn nhân lực tạo động lực cho sự phát triển bền vững trong chương trình làm việc của lãnh đạo Thành phố trong các chuyến công tác nước ngoài.

Thứ hai là lượng hóa hiệu quả nguồn lực đầu tư của cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp NVNONN, bằng các giải pháp:

Tạo nguồn thu ngoại tệ chủ động qua việc cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư;

Đẩy mạnh lĩnh vực khoa học công nghệ, sáng tạo thu hút trí thức, doanh nhân và các nguồn lực khác từ cộng đồng kiều bào đầu tư về Thành phố trực tiếp hoặc gián tiếp phục vụ sản xuất kinh doanh, đóng góp vào các dự án phát triển cơ sở hạ tầng, xã hội, văn hóa, giáo dục, y tế và môi trường thông qua triển khai hiệu quả Đề án “Chính sách phát huy hiệu quả nguồn lực kiều hối trên địa bàn từ nay đến năm 2030”;

Triển khai đưa hàng hóa thành phố ra nước ngoài theo kênh phân phối của NVNONN theo Kế hoạch của Ban chỉ đạo Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” TP. Hồ Chí Minh.

Thứ ba là tham mưu hiệu quả, thực chất, có kết quả công tác đối ngoại về NVNONN,thông qua:

Phát huy vai trò của các hội đoàn, tổ chức kiều bào trong các hoạt động giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc; phát huy và tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; giao lưu văn hóa, thể thao tạo cơ hội huy động nguồn lực từ kiều bào, đồng thời giúp nâng cao hình ảnh và sự hiểu biết của quốc tế về đất nước, TP. Hồ Chí Minh;

Xây dựng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh dành riêng cho kiều bào: Việc xây dựng Không gian văn hóa này tại Ủy ban về NVNONN TP. Hồ Chí Minh và trên không gian mạng tạo cầu nối để kiều bào kết nối, giao lưu, học hỏi và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.

Kiều bào luyện tập diễu hành mừng thống nhất đất nước. (Ảnh: NVCC)

Thứ tư là nâng cao năng lực đội ngũ công chức làm công tác kiều bào tại Thành phố: Kiện toàn bộ máy theo hướng "tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả" song hành với việc xây dựng đội ngũ cán bộ "dám tiên phong đột phá, dám đổi mới sáng tạo" đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới.

Với lịch sử 50 năm hình thành và phát triển, được sự quan tâm chỉ đạo của Đảng bộ và chính quyền Thành phố, Ủy ban về NVNONN TP. Hồ Chí Minh đã hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ phát huy nguồn lực của kiều bào, là nhân tố góp phần củng cố, thắt chặt chiến lược đại đoàn kết dân tộc và sẽ luôn xứng đáng là “mái nhà chung của kiều bào”.

Trân trọng cảm ơn bà!

(thực hiện)

Trọng Vũ