Kiều bào và khát vọng định vị Việt Nam (Kỳ I): Vẽ bản đồ ẩm thực Việt

Các thành viên của We Love Phở tổ chức hoạt động quảng bá truyền thông. (Nguồn: We Love Phở)

Với kiều bào, một bát phở nóng hổi luôn mang theo hương vị ký ức. Giữa trời Âu lạnh giá và nhịp sống gấp gáp nơi đô thị, việc tìm lại một tô phở đúng điệu là niềm hạnh phúc giản dị, gợi nhớ quê hương.

Lấy phở làm điểm tựa, We Love Phở của những người Việt tại châu Âu đã xây dựng nên một không gian giao lưu văn hóa ý nghĩa, thu hút sự quan tâm của kiều bào và bạn bè quốc tế.

Đằng sau món ăn là cả câu chuyện

Ý tưởng thành lập We Love Phở nhen nhóm từ Diễn đàn doanh nghiệp Việt kiều châu Âu tháng 10/2023 ở Budapest (Hungary) xoay quanh chủ đề được bàn luận về “Tuần lễ Phở tại châu Âu”.

Từ những cuộc gặp gỡ và chia sẻ ấy, cộng đồng người Việt tại nhiều nước đã cùng xây dựng một tổ chức hoạt động bài bản, ra mắt trực tuyến vào cuối năm 2024, quy tụ đông đảo thành viên là doanh nhân, nghệ sĩ, trí thức và các bạn trẻ gốc Việt có chung một tình yêu với phở và mong muốn quảng bá văn hóa Việt.

We Love Phở tổ chức nhiều hoạt động sáng tạo, từ những buổi nấu phở cộng đồng cho tới các sự kiện văn hóa lớn. Ở Brussels, trong dịp kỷ niệm 35 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - EU, các thành viên đã phối hợp tổ chức tọa đàm “We Love Phở và bản đồ ẩm thực Việt ở châu Âu”, giới thiệu tới bạn bè quốc tế bản đồ các quán ăn Việt.

Từ Paris (Pháp), Berlin (Đức) tới Prague (Czech) những ngày hội phở thu hút đông đảo khách đến tham dự. Nếu như người Việt xa quê dẫn con nhỏ đến để vừa ăn phở vừa nghe kể chuyện vừa học thêm tiếng Việt, thì người bản địa tìm thấy ở phở một biểu tượng văn hóa thân thiện, gần gũi và dễ tiếp nhận.

Tháng Bảy vừa qua, phở cũng xuất hiện tại Pohoda Festival - sự kiện nghệ thuật hàng đầu của Slovakia, quy tụ hơn 130 nghệ sĩ và hàng chục nghìn khán giả từ khắp châu Âu, Nhật Bản và các nước khác.

Là thành viên tích cực của We Love Phở, PhoCkaren mang đến sự kiện các món ăn đậm đà hương vị Việt như phở bò, bún bò Nam Bộ, bánh mì...

Sự chỉn chu trong từng món ăn cùng phong cách phục vụ thân thiện giúp PhoCkaren trở thành một điểm nhấn tại khu ẩm thực lễ hội. Giữa hàng trăm gian hàng tại đây, đại diện We Love Phở là minh chứng sinh động cho cách món ăn truyền thống có thể hòa mình vào không gian hiện đại, đa văn hóa.

Mỗi quán ăn là một trạm dừng văn hóa

Là người khởi xướng và lan tỏa những hoạt động quảng bá phở Việt tại châu Âu và nhiều nước khác, anh Mai Hải Lâm, Chủ tịch We Love Phở cho rằng, chính sự quan tâm, ủng hộ của các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và các hội đoàn châu Âu là nguồn động lực quý giá, giúp mạng lưới nhanh chóng nhận được sự ủng hộ của cộng đồng người Việt ở nhiều quốc gia.

Đến nay, We Love Phở đã có mặt tại 17 quốc gia châu Âu, từ Tây Âu đến Đông Âu, từ Bắc Âu đến Địa Trung Hải. Mỗi quán phở giống như một trạm dừng văn hóa Việt dành cho thực khách quốc tế.

Hiện tại, Dự án “Bản đồ ẩm thực Việt tại châu Âu” đang được We Love Phở tích cực triển khai, tập hợp gần 5.000 nhà hàng/quán ăn Việt. Chiến dịch “500.000 bát phở cho thế giới” cũng được các thành viên lan tỏa đến năm 2028.

Mặc dù gặp nhiều khó khăn về kinh phí hoạt động, nhưng các thành viên luôn chia sẻ, động viên và tìm giải pháp hiện thực hóa các dự án như đưa phở tới người bản xứ thông qua các lễ hội âm nhạc và hội chợ, ứng dụng WLP App kết nối cộng đồng yêu phở…

Đặc biệt, We Love Phở đặt mục tiêu khai thác sức mạnh của ẩm thực để trở thành một cầu nối văn hóa, mang hình ảnh Việt Nam đến gần hơn với bạn bè quốc tế.

Khách quốc tế tại gian hàng PhoCkaren, đại diện của We Love Phở tại Pohoda Festival - sự kiện nghệ thuật hàng đầu của Slovakia. (Nguồn: We Love Phở)

Anh Nguyễn Lê Khánh, đại diện của We Love Phở tại Đức cho biết, các dự án không dừng ở việc tổ chức các sự kiện và lễ hội ẩm thực, mà còn bao gồm các hoạt động trực tuyến, chia sẻ kiến thức về phở từ lịch sử, nguyên liệu đến cách chế biến, giúp người nước ngoài không chỉ thưởng thức mà còn hiểu sâu hơn về giá trị văn hóa ẩn chứa trong từng tô phở.

Cộng đồng người Việt tích cực sử dụng các nền tảng số để lan tỏa thông điệp, tổ chức các buổi giao lưu trực tuyến và hợp tác với các nhà hàng Việt Nam tại châu Âu để nâng cao chất lượng và quảng bá phở một cách chuyên nghiệp.

Mới đây, khi được mời về nước tham dự tọa đàm “Định vị Việt Nam: Truyền thông quảng bá hình ảnh quốc gia trong kỷ nguyên mới” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Thông tấn xã Việt Nam phối hợp tổ chức, đại diện của We Love Phở đã đề xuất có một chương trình cấp quốc gia nhằm hỗ trợ cộng đồng kiều bào ở nước ngoài trong việc quảng bá văn hóa và ẩm thực Việt Nam.

Chương trình bao gồm các khóa tập huấn về truyền thông, cung cấp các nguồn tài liệu, hình ảnh chất lượng cao… Theo đó, kiều bào là những người kể chuyện độc lập, mang trong mình tình yêu quê hương và sự am hiểu sâu sắc về văn hóa Việt Nam. Họ là những đại sứ văn hóa hiệu quả nhất, có khả năng kết nối trực tiếp với cộng đồng sở tại.

Để lan tỏa thương hiệu ẩm thực Việt, các thành viên We Love Phở kỳ vọng xây dựng bộ công cụ truyền thông đa dạng bao gồm hình ảnh, video chất lượng cao, mã QR dẫn đến thông tin chi tiết, tờ rơi đa ngôn ngữ…

Bộ công cụ này sẽ được sử dụng tại các nhà hàng Việt Nam ở nước ngoài, các địa điểm kinh doanh, sự kiện văn hóa và đặc biệt là trên các nền tảng mạng xã hội. Việc chuẩn hóa và cung cấp tài liệu truyền thông chuyên nghiệp sẽ giúp cộng đồng kiều bào dễ dàng hơn trong việc quảng bá ẩm thực và văn hóa Việt Nam một cách thống nhất và hiệu quả.

Từ một ý tưởng giản dị khởi nguồn từ tình yêu quê hương, mạng lưới We Love Phở đã trở thành nhịp cầu kết nối người Việt xa xứ với cội nguồn và bạn bè quốc tế bằng chính hương vị phở – món ăn truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc. Hành trình ấy không chỉ góp phần khẳng định vị thế của phở như biểu tượng văn hóa Việt Nam, mà còn cho thấy sức mạnh mềm của cộng đồng kiều bào trong công cuộc quảng bá hình ảnh đất nước.

Dù phía trước còn nhiều thử thách về nguồn lực, nhưng những gì We Love Phở làm được đã minh chứng rằng, khi cộng đồng chung tay, bản sắc Việt hoàn toàn có thể được lan tỏa mạnh mẽ giữa lòng châu Âu và đi xa hơn nữa.

Kỳ II: Xây nhịp cầu văn học

AN BÌNH