Kinh doanh lan đột biến có phải nộp thuế hay không?
Thời gian gần đây, các thương vụ giao dịch lan đột biến đã gây bão dư luận vì lên đến con số hàng trăm tỷ đồng. Dư luận đặt ra câu hỏi, liệu rằng người dân trồng bán lan đột biến có phải nộp thuế hay không?
Được biết, ngày 15/3, trên Facebook của một cá nhân đã đăng tải thông tin về việc nhận chuyển giao 3 cuộc giao dịch lớn với vườn lan var Đất Mỏ (Mạo Khê, Đông Triều, Quảng Ninh). Tổng giá trị giao dịch này là 288,5 tỷ đồng, trong đó có 1 cây Ngọc Sơn Cước có giá 250 tỷ đồng, 1 lá non Pleiku giá 20,5 tỷ đồng và 2 lá non Cờ đỏ giá 18 tỷ đồng.
Trước đó, ngày 12/3, trên mạng xã hội cũng lan truyền hình ảnh một vụ chuyển nhượng cây lan Bảo Duy 5 cánh trắng ở Hà Nam với giá 18.888.888.888 đồng.
Những giao dịch này, khi đăng tải trên mạng xã hội đều có hình ảnh đi kèm để chứng minh tính xác thực. Điều đáng nói, đó tất cả những giao dịch này được thể hiện qua hình ảnh cho thấy các giao dịch đều được trao đổi bằng tiền mặt, với hàng trăm cọc tiền được dựng cao thành “mét”, dài như… bức tường. Trước những giao dịch “khủng” này, nhiều người hoài nghi cho rằng đây là mức giá phi lý, không thực tế, thậm chí có thể là chiêu trò "thổi" giá…
Theo TS Nguyễn Xuân Trường, Viện trưởng Viện Sinh học nông nghiệp (Học viện Nông nghiệp Việt Nam), lan đột biến nếu ngoài tự nhiên thì cực hiếm vì trong hàng triệu cây mới có một cây. "Nhưng dù hiếm thì việc lan đột biến được giao dịch với giá quá cao là điều cần tìm hiểu thấu đáo, vì lý do gì mà lan đột biến lại được đẩy giá "trên trời" như vậy" - chuyên gia này nói.
Chuyên gia này cho rằng cũng giống như loài cá heo bạch tạng, hàng triệu con mới có một con, lan đột biến do nhiều tác nhân trong tự nhiên tác động mà thành. "Tuy nhiên, đó là do quá trình lai tạo ngoài tự nhiên mới được gọi là đột biến, mới hiếm. Còn theo tôi quan sát những loại lan do con người tác động để lai tạo đang được rao bán trên mạng xã hội thì không thể coi là quý hiếm được" - TS Trường nói.
Về quy trình nhân cấy lan đột biến bằng công nghệ nuôi cấy mô, ông Trường cho rằng về cơ bản là được. Còn các loại lan phi điệp đột biến đang được giao dịch rầm rộ trên thị trường hiện nay là do quá trình nhân chồi, cắt đoạn.
Cũng liên quan đến các giao dịch hoa lan đột biến, ông Tạ Công Thực, Chủ tịch Hội Nhà vườn hoa lan Đông La (huyện Hoài Đức, Hà Nội), cho rằng người mua nên đến tận nhà vườn hoặc mua lan giá trị cao tại những cơ sở có uy tín. Không nên chạy theo "cơn sốt" lan đột biến, bán cả nhà đất đi để đầu tư vào lan với mục đích làm giàu nhanh chóng. Khi mua hoa lan đột biến cần phải có ràng buộc rõ ràng về các điều khoản. Tránh việc không tìm hiểu kỹ mà đã bỏ ra số tiền lớn để mua lan đột biến sẽ dễ trở thành nạn nhân của những chiêu trò "thổi giá".
GS.TS Trần Duy Quý, nguyên Viện trưởng Viện Di truyền nông nghiệp, Chủ tịch Hội Hoa lan Hà Nội, cho biết ở góc độ khoa học, hiện nay trên thế giới có khoảng 35.000 loài lan, trong đó Việt Nam có khoảng hơn 1.000 loài. Lan đột biến vốn rất quý hiếm. Tuy nhiên, việc các giao dịch hoa lan đột biến được đẩy lên tới hàng chục tỉ đồng là không bình thường.
"Với những người ít am hiểu về lan, không thạo kỹ thuật thì không nên mua bán lan đột biến theo cảm tính vì việc này luôn tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ rủi ro và việc chăm sóc, nhân giống các loại lan đột biến thường rất khó" - GS-TS Trần Duy Quý cảnh báo.
Trước những thắc mắc về nghĩa vụ nộp thuế sau những giao dịch mua bán này, bà Tạ Thị Phương Lan, Phó vụ trưởng Vụ quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh, cá nhân (Tổng cục Thuế) cho biết, các thương vụ bán lan đột biến vài tỷ đồng lên đến vài chục tỷ đồng thời gian vừa qua được nhắc tới trên mạng nhưng ngành Thuế chưa xác định được dòng tiền chính thức ai phải trả.
Tổng cục Thuế đã chỉ đạo Cục Thuế các địa phương kiểm soát, giám sát việc này xem là doanh nghiệp hay cá nhân, có giao dịch thật không? Nếu là doanh nghiệp kinh doanh mua bán thì phải kê khai thuế.
Về công tác thuế, việc kinh doanh cây cảnh, bán cây cảnh (trong đó có lan đột biến) hiện đang quản lý thu thuế bình thường như các loại hình kinh doanh khác. Bà Tạ Thị Phương Lan khẳng định, nếu kinh doanh lan đột biến thì cơ quan thuế sẽ thu thuế bình thường.
Theo quy định, cá nhân nếu bán 1 tài sản nào đó của mình (trừ bất động sản phải chịu thuế), không phải chịu thuế. Nếu cá nhân là người kinh doanh thì mới phải chịu thuế.
Ngoài ra cũng theo quy định, người nông dân nếu trồng và bán lan đột biến sẽ không phải chịu thuế GTGT và thuế TNCN đối với sản phẩm của mình làm ra, bà Phương Lan cho biết thêm.