Kinh tế Mỹ vẫn ở thế nguy hiểm dù suy thoái hay không

Theo Wall Street Journal, dù Washington có tuyên bố một cuộc suy thoái kinh tế hay không, thông điệp từ những số liệu kinh tế mới vẫn rất rõ ràng, đà phục hồi của nền kinh tế hàng đầu thế giới đã kết thúc.

Theo số liệu được Cục Phân tích Kinh tế Mỹ công bố hôm 28/7, trong quý II, GDP của Mỹ giảm 0,9% so với cùng kỳ năm trước, sau khi lao dốc 1,6% vào quý I. Như vậy, nền kinh tế hàng đầu thế giới đã ghi nhận 2 quý giảm liên tiếp.

GDP quý II của Mỹ giảm 0,9% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu quý giảm thứ 2 liên tiếp. Ảnh: Reuters.

Đà phục hồi kết thúc

Số việc làm tại Mỹ đang tăng lên, tuy nhiên, các chỉ số quan trọng vẫn chững lại. Sau khi ghi nhận mức tăng trung bình 6% so với cùng kỳ năm trước trong 6 quý, tổng chi tiêu của các hộ gia đình và doanh nghiệp đã ngừng tăng vào quý II.

Trên thực tế, nếu tính tới lạm phát, chi tiêu của người tiêu dùng thậm chí còn sụt giảm, nhất là đối với hàng hóa.

Các công ty hàng hóa tiêu dùng như Unilever ghi nhận doanh thu cao hơn nhờ giá tăng, ngay cả khi sản lượng tiêu dùng sụt giảm.

Lạm phát được coi là lực cản lớn đối với đà phục hồi của kinh tế Mỹ. Ảnh: Bloomberg.

Do giá tăng nhanh, GDP danh nghĩa quý II (chưa được điều chỉnh theo lạm phát) đã tăng mạnh 8% so với cùng kỳ năm trước.

Lạm phát là gốc rễ của nhiều rắc rối cho nền kinh tế Mỹ. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã tăng 8,6% trong quý, đánh dấu mức tăng lớn nhất kể từ quý IV/1981. Trong tháng 6, CPI của Mỹ tăng tới 9,1% so với một năm trước đó.

Điều này khiến thu nhập cá nhân sau thuế của người Mỹ (đã điều chỉnh theo lạm phát) lao dốc 0,5% trong quý II. Trong khi đó, tỷ lệ tiết kiệm cũng giảm so với quý I.

"Suy thoái tăng trưởng"

Kinh tế Mỹ đã rơi vào suy thoái sau khi những hoạt động kinh tế bị đóng băng vì các đợt phong tỏa trong năm 2020. Nhưng cuộc suy thoái không kéo dài. Sản lượng kinh tế và tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ nhanh chóng về mức trước đại dịch không lâu sau đó.

Wall Street Journal nhận định sự suy yếu của nền kinh tế là đáng lo ngại. Bởi nó là hậu quả của việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) điều chỉnh chính sách để kìm hãm lạm phát.

Hôm 27/7, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) - cơ quan hoạch định chính sách của FED - đã tăng lãi suất cho vay cơ bản lên mức 2,25-2,5%. Đây là lần tăng lãi suất 0,75 điểm phần trăm thứ 2 liên tiếp và lần tăng lãi suất thứ 4 trong năm nay. Hồi đầu năm, lãi suất cơ bản tại Mỹ xấp xỉ 0.

Cùng ngày, Chủ tịch FED Jerome Powell cho rằng kinh tế Mỹ "cần giảm tốc tăng trưởng". "Chúng ta cần một giai đoạn tăng trưởng dưới mức tiềm năng để cung có thể bắt kịp cầu", ông lập luận.

"Các số liệu kinh tế mới đây không thể vẽ ra một bức tranh nhất quán. Nhưng 2 quý liên tiếp ghi nhận GDP sụt giảm cho thấy tăng trưởng kinh tế đã suy yếu rõ rệt", ông Jim Baird - Giám đốc đầu tư tại Plante Moran Financial Advisors - nhận định.

"FED phải lách qua khe cửa hẹp để nâng lãi suất mà không đẩy nền kinh tế vào suy thoái. Khả năng cao là cánh cửa này thậm chí đã đóng lại", ông nói thêm.

Câu hỏi đặt ra là nền kinh tế Mỹ sẽ chịu thiệt hại tới mức nào. Triển vọng kinh tế có thể xấu đi do tình trạng gián đoạn nguồn cung vì đại dịch. Chẳng hạn, việc thiếu hụt chất bán dẫn tác động lớn tới hoạt động sản xuất và làm tăng giá xe. Thêm vào đó, giá năng lượng cũng tăng cao bởi xung đột Nga - Ukraine và các lệnh trừng phạt qua lại.

Wall Street Journal cho rằng nếu những gián đoạn này được giải quyết, triển vọng của nền kinh tế Mỹ sẽ phục hồi.

Theo Wall Street Journal, đà phục hồi kinh tế của Mỹ đã kết thúc, nhưng một cuộc suy thoái có thể không xảy ra. Thay vào đó, Mỹ có khả năng trải qua một giai đoạn dài tăng trưởng dưới tốc độ tiềm năng bình thường. Ông Larry Meyer - cựu Thống đốc FED - gọi đây là "suy thoái tăng trưởng".

Tuy nhiên, một cuộc suy thoái hay suy thoái tăng trưởng vẫn sẽ dẫn tới kết quả giống nhau. Đó là một nền kinh tế nhỏ đi với triển vọng xấu hơn bởi những gián đoạn trong 2 năm qua.

Thảo Phương