Kinh tế số Việt Nam bứt phá: Dự kiến đạt 39 tỷ USD, AI hút hơn 120 triệu USD vốn tư nhân

Tăng trưởng kinh tế số nhanh bậc nhất khu vực

Tại Diễn đàn Chuyển đổi số ngành Công Thương năm 2025 với chủ đề “Chuyển đổi kép: Số hóa chuỗi cung ứng – Xanh hóa tăng trưởng” do Bộ Công Thương tổ chức ngày 3/12, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh bối cảnh kinh tế thế giới duy trì tăng trưởng, với động lực đến từ dịch vụ, tiêu dùng số và đổi mới sáng tạo.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân phát biểu tại Diễn đàn

"Kinh tế số đang tiếp tục cải thiện rõ rệt và trở thành trụ cột mới giúp nâng cao năng suất, mở rộng thị trường và gia tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế", Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nói.

Thứ trưởng thông tin thêm: Thương mại điện tử bán lẻ được dự báo vượt mốc 25 tỷ USD và tiếp tục là trụ cột chính của nền kinh tế Internet.

Đề cập riêng về phát triển kinh tế số, ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương, cho biết thương mại điện tử tiếp tục là động lực tăng trưởng chính với quy mô B2C năm 2024 đạt khoảng 25 tỷ USD, chiếm 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng.

Ông Hoàng Ninh cho biết thương mại điện tử tiếp tục là động lực tăng trưởng chính với quy mô B2C năm 2024 đạt khoảng 25 tỷ USD.

Chuyển đổi số trong công nghiệp – sản xuất thông minh ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực với chỉ số IIP tăng 8,4% – mức cao nhất trong 5 năm; khoảng 90% doanh nghiệp chế biến – chế tạo đã triển khai một phần giải pháp số; 35% ứng dụng robot và cảm biến trong sản xuất; và 10–12% đạt mức nhà máy thông minh 3.0.

Bên cạnh đó, lĩnh vực năng lượng tiếp tục chuyển mình mạnh mẽ với việc áp dụng đo đếm thông minh, dữ liệu vận hành thời gian thực, AI dự báo phụ tải, hệ thống EMS trong doanh nghiệp, cùng việc mở rộng các mô hình năng lượng tái tạo.

Ông Ninh cũng nhấn mạnh kinh tế số Việt Nam năm 2025 dự kiến đạt 39 tỷ USD, tiếp tục nằm trong nhóm tăng trưởng nhanh nhất khu vực; hơn 40 doanh nghiệp khởi nghiệp AI đã thu hút 123 triệu USD vốn tư nhân; 81% người dùng tương tác với AI hằng ngày và 96% bày tỏ sự tin tưởng vào các tác nhân AI.

Hai trụ cột chuyển đổi số và chuyển đổi xanh không thể tách rời

Tại diễn đàn, ông Lê Nguyễn Trường Giang - Viện trưởng Viện Chiến lược chuyển đổi số (DTSI, Hội Truyền thông số Việt Nam) nêu quan điểm cho thấy mối liên hệ không thể tách rời giữa số hóa, chuyển đổi số và phát triển bền vững.

Ông Giang nêu quan điểm dữ liệu được ví như “đầu vào” then chốt, tạo nên chu trình giá trị mới của doanh nghiệp.

Nhấn mạnh vai trò trung tâm của dữ liệu và tự động hóa trong vận hành hệ thống năng lượng hiện đại, ông Giang dẫn định nghĩa của DTSI, rằng chuyển đổi số không chỉ là quá trình áp dụng công nghệ mà là một cuộc cách mạng về tư duy phát triển.

Quá trình này hướng tới mô hình tổ chức xã hội mới, nơi công nghệ là động lực, xã hội số là nền tảng chuyển động và dữ liệu trở thành một dạng “vốn” mới – vốn dữ liệu (data-capital), có vai trò như tư bản, năng lượng, ngôn ngữ và phương tiện của sự tạo lập giá trị. Với cách tiếp cận này, dữ liệu được ví như “đầu vào” then chốt, tạo nên chu trình giá trị mới của doanh nghiệp.

Ông Giang phân tích rằng việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến, từ phân tích dữ liệu lớn, IoT đến hệ thống điều khiển tự động, đang mở ra cơ hội lớn để tối ưu hóa toàn bộ chuỗi sản xuất và phân phối năng lượng.

Các định hướng quan trọng bao gồm phát triển lưới điện thông minh, mô hình đo đếm và quản lý năng lượng theo thời gian thực, mở rộng hệ thống quản lý năng lượng thông minh trong công nghiệp, giao thông và xây dựng, qua đó không chỉ nâng cao hiệu quả kinh tế mà còn tạo nền tảng thiết yếu để thực hiện mục tiêu giảm phát thải.

Đáng chú ý, Viện trưởng DTSI nhấn mạnh rằng chuyển đổi xanh (GX) chính là giai đoạn phát triển kế tiếp của tiến trình chuyển đổi số (DX), bởi không thể tiến hành chuyển đổi xanh nếu chưa đạt được một cấp độ số hóa nhất định đủ để tạo ra sự “chuyển hóa về chất”. Quan điểm này tạo thêm chiều sâu cho thảo luận tại Diễn đàn, cho thấy mối liên hệ không thể tách rời giữa số hóa và phát triển bền vững.

Anh Lê