Kinh tế suy thoái, các công ty công nghệ Mỹ đua nhau sa thải nhân viên nhưng lương CEO tăng mạnh
Năm ngoái, nhiều công ty công nghệ lớn đã thực hiện sa thải lớn với lý do doanh thu và lợi nhuận giảm, phải cắt giảm nhân sự và các chi phí. Tuy nhiên, lương của các CEO lại tăng mạnh, thậm chí có vị mức tăng tới hơn 3.000%.
Lương của CEO Alphabet gấp hơn 800 lần nhân viên
Hãng tin ABC News đã phân tích các số liệu liên quan do công ty nghiên cứu Equila công bố vào tháng 5 và tháng 6 cho thấy ông Sundar Pichai, CEO của Alphabet, công ty mẹ của Google, có mức lương 226 triệu USD vào năm 2022, gấp 800 lần mức lương trung bình của một nhân viên trung bình của công ty. Đây là "mức tăng bùng nổ" lên tới 3.474% so với tiền lương năm 2021 của ông, khiến Pichai trở thành CEO được trả lương cao nhất ở Mỹ năm 2022.
Trong khi đó vào thời điểm cuối năm 2022 và đầu năm 2023, Công ty Alphabet đã tuyên bố sa thải 10.000 nhân viên.
Một tài liệu do Google đệ trình lên các cơ quan quản lý cho thấy mức thu nhập của CEO Sundar Pichai vào năm 2022 đã tăng vọt lên 226 triệu USD, trong đó các khoản thưởng cổ phần trị giá 218 triệu USD.
Điều này hoàn toàn trái ngược với doanh thu trong hai năm trước. Theo tài liệu, tổng thù lao của ông Pichai năm 2021 chỉ là 6,32 triệu USD và năm 2020 là 7,41 triệu USD; trong đó lương cơ bản là 2 triệu USD, không có phần thưởng cổ phần trong hai năm 2021 và 2020; các khoản thu nhập khác là 4,32 triệu USD năm 2021 và 5,41 triệu USD năm 2020.
Vào tháng 12 năm ngoái, Alphabet cho biết họ đã chấp thuận cấp các ưu đãi chủ sở hữu cổ phần mới cho Pichai, tăng tỷ lệ ưu đãi hiệu suất (PSU) từ 43% năm 2019 lên 60%. Ông Pichai được nhận tiền thưởng cổ phiếu ba năm một lần. Trước đây, ông đã nhận được hai khoản PSU với giá trị 63 triệu USD mỗi lần. Ngoài ra, ông cũng đồng thời nhận được 84 triệu USD cho cổ phiếu hạn chế.
Ngoài ông Pichai, lương của các quan chức quản lý cấp cao của Google trong năm 2022 cũng tăng mạnh so với năm 2021. Các tài liệu cho thấy Prabhakar Raghavan, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách về tri thức và thông tin của Google, và Giám đốc kinh doanh Philipp Schindler, mỗi người kiếm được 37 triệu USD; trong khi Giám đốc tài chính Ruth Porat và Giám đốc pháp lý Kent Walker nhận được khoảng 24,5 triệu USD.
Trong số đó, phần thưởng chủ sở hữu cổ phần của họ vào năm 2022 cao hơn nhiều so với những năm trước. Lấy Ruth Porat làm ví dụ, phần thưởng chủ sở hữu cổ phần năm 2022 là khoảng 22,66 triệu USD, năm 2021 số tiền này chỉ khoảng 14 triệu USD.
Đầu năm nay, Google đã sa thải tới 12 ngàn nhân viên (Ảnh: Sohu).
Ngược lại, vào tháng 1 năm nay, Google đã tuyên bố sa thải 12.000 người, tương đương 6% tổng lực lượng lao động của hãng. Theo tài liệu của Google, mức thù lao trung bình mỗi năm cho nhân viên của Google chỉ dưới 280.000 USD. Nói cách khác, lương của CEO Pichai cao gấp 808 lần nhân viên bình thường.
Theo CNN, bang California, nơi Google đặt trụ sở chính, có thu nhập tối thiểu là 15,50 USD/giờ, như vậy một người phải làm việc 14,6 triệu giờ, tương đương hơn 7.000 năm, mới kiếm được mức lương của Pichai năm 2022 (mỗi tuần làm 40 giờ không có thời gian nghỉ ngơi).
Trên thực tế, lương thưởng của các CEO đã trở thành một chủ đề nhạy cảm trong ngành công nghệ, đặc biệt là khi làn sóng sa thải nhân viên tại các công ty lớn như Alphabet vẫn đang tiếp diễn.
Tình trạng sa thải nhân viên
Trước đó, Apple đã đệ trình một tài liệu cho thấy CEO Tim Cook của họ đã kiếm được gần 100 triệu USD mỗi năm trong 2 năm vừa qua. Tim Cook đã bị các cổ đông chỉ trích vì điều này và sau đó, ông đã cắt giảm hơn 40% mức lương năm 2023 của mình xuống còn 49 triệu USD. Ngoài ra, đến năm 2023, tỷ lệ cổ phần của Cook liên quan đến hiệu suất của Apple sẽ tăng từ 50% lên 75%.
Apple cho biết trong thư ủy quyền hàng năm của mình rằng "Hội đồng tiền lương đã cân nhắc phản hồi của cổ đông, hiệu suất của Apple và đề xuất của Tim Cook để điều chỉnh tiền lương dựa trên phản hồi".
Microsoft vào tháng 1 năm nay cũng đã công bố một đợt sa thải mới, với 10.000 nhân viên bị mất việc. Tuy nhiên, công ty vẫn trả cho CEO Satya Nadella số tiền lương gần 55 triệu USD năm 2022, tăng 10% so với năm trước đó.
Ngoài ra, hơn chục công ty công nghệ khác trong đó có công ty mẹ của Facebook là Meta, Uber và công ty phần mềm Salesforce cũng đang làm điều tương tự, mặc dù đầu năm 2022 đều tuyên bố sa thải nhân viên nhưng các CEO lại vẫn được tăng lương.
Theo "Layoffs.fyi", một trang web chuyên theo dõi tình trạng sa thải nhân viên của các công ty, từ năm 2022 đến nay, có khoảng 389.000 nhân viên các công ty công nghệ đã bị sa thải. Trong số các doanh nghiệp sa thải nhân viên có nhiều công ty lớn nổi tiếng nhất ở Mỹ.
Mức tăng lương năm quá lớn của các CEO công ty công nghệ khổng lồ tương phản mạnh so với việc sa thải số lượng lớn nhân viên đã thu hút sự chú ý của dư luận bên ngoài. Các chuyên gia phân tích và các giới trong xã hội cho rằng sự đối lập trong thu nhập giữa các CEO công nghệ và nhân viên là phù hợp với xu hướng khoảng cách trong tổng thể nền kinh tế ngày càng nới rộng.
Các nhà phân tích chỉ ra rằng ngoài tiền lương và tiền thưởng hiệu suất, trên thực tế "phần thưởng bằng cổ phiếu" chiếm tỷ lệ rất lớn trong thu nhập của CEO. Tình hình lợi ích của CEO và các cổ đông thống nhất với nhau tuy kích thích các CEO thúc đẩy công ty phát triển, nhưng cũng dễ dẫn đến tình trạng như hiện nay là cắt giảm chi phí ngắn hạn và tước đoạt quyền lợi của người lao động.
Liên quan đến vấn đề lương cao của các giám đốc điều hành, CNN dẫn nghiên cứu của Viện Chính sách Kinh tế cho biết, kể từ năm 1978, lương của các CEO đã tăng 1.460%, và hơn 80% lương của họ thường liên quan đến cổ phiếu.
Các nhà phân tích của viện này đã viết rằng việc tăng lương của CEO và giới chức cao cấp đã thúc đẩy tăng trưởng thu nhập cho 1% nhân viên hàng đầu, làm giảm mức tăng trưởng hiệu quả kinh tế của những người lao động bình thường và mở rộng sự chênh lệch lợi ích giữa những người có thu nhập cao nhất và 90% người tầng lớp dưới đáy. “Nếu lương CEO thấp đi (hoặc thuế cao hơn), nền kinh tế có thể không bị tổn hại".