Kinh tế tập thể tạo nền tảng giảm nghèo bền vững tại Hưng Yên

Một khu vực trồng hoa màu tại Hưng Yên. Ảnh: Lê Hồng Nhung - Mekong ASEAN

Tính đến tháng 11/2025, tỉnh Hưng Yên có 759 hợp tác xã và 960 tổ hợp tác nông nghiệp, tăng 50 tổ so với năm 2024 và 2 liên hiệp hợp tác xã nông nghiệp. Các hợp tác xã này đã thu hút 424.465 thành viên, bình quân 559 thành viên/hợp tác xã.

Cho đến nay, các hợp tác xã đang ngày càng khẳng định vai trò trong nền kinh tế - xã hội của tỉnh, góp phần vào bức tranh xóa đói giảm nghèo khi tạo ra việc làm và nguồn thu ổn định cho hàng nghìn lao động.

Với mong muốn nâng cao giá trị nông nghiệp và tạo sinh kế ổn định cho bà con, anh Phạm Văn Khôi - Giám đốc Hợp tác xã Rau an toàn Chiến Thắng (Tiên Lữ) đã mạnh dạn thành lập hợp tác xã vào tháng 3/2018 với 7 thành viên, đầu tư 1,2 tỷ đồng xây dựng mô hình sản xuất trên 5 ha, gồm 1.000 m² nhà kính và 12.000 m² nhà lưới.

Đến nay, hợp tác xã hoạt động theo hướng liên kết, hỗ trợ nông dân, tạo việc làm cho hàng chục lao động và mang lại lợi nhuận hàng trăm triệu đồng mỗi tháng. Việc tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật giúp hợp tác xã xây dựng thương hiệu sản xuất an toàn và bền vững.

Hộ liên kết như gia đình chị Đào Thị Lan cho biết, nhờ tham gia hợp tác xã, sản phẩm được bao tiêu với giá ổn định, không còn cảnh bị thương lái ép giá, thu nhập cải thiện rõ rệt.

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, nhiều hợp tác xã ở Hưng Yên cũng khẳng định vai trò cầu nối giữa sản xuất và tiêu thụ. Đơn cử, Hợp tác xã Nông nghiệp Xanh Phố Hiến hỗ trợ 31 thành viên sản xuất 20 ha nhãn theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP, đồng thời đứng ra bao tiêu toàn bộ sản phẩm.

Năm 2024, hợp tác xã tiêu thụ 30 tấn nhãn cùi cổ ngay tại vườn với giá 110.000 – 120.000 đồng/kg và tạo việc làm thường xuyên cho gần 30 lao động với mức thu nhập 7 – 8 triệu đồng/tháng.

Đối với Hợp tác xã Nông sản sạch Minh Bảo, Giám đốc Phạm Đức Long cho biết, hiện các sản phẩm nhãn loại 1 của hợp tác xã như nhãn T6, siêu ngọt đều đạt chuẩn về mẫu mã và chất lượng để làm quà. "Như tại một nhà vườn, nếu cùng một giống nhãn, khoảng 60% lượng quả trên một cây sẽ làm quà biếu, 30% còn lại chuyển sang làm long nhãn,” anh Long chia sẻ với Mekong ASEAN.

Hợp tác xã Nhãn lồng và Chế biến nông sản làng nghề Điện Biên cũng chọn hướng đi nâng cao giá trị thông qua chế biến sâu với 70 ha nhãn và khoảng 1.000 tấn sản lượng mỗi năm, trong đó hơn một nửa diện tích sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP.

Tỉnh Hưng Yên có khoảng 5.800 ha trồng nhãn, trong đó có khoảng 15- 20% tổng diện tích là các giống nhãn đặc sản như nhãn đường phèn, nhãn cùi, nhãn cùi cổ. Ảnh: Lê Hồng Nhung - Mekong ASEAN

Trao đổi với Mekong ASEAN, Chủ tịch HĐQT hợp tác xã Đặng Xuân Tuyền cho biết: “Hợp tác xã đã đầu tư khoảng 10 lò để chế biến long nhãn, trung bình mỗi lò đạt 3 tấn nhãn tươi/ngày. Nhờ vậy, dù giá năm nay giảm nhưng thị trường tiêu thụ vẫn khả quan, đặc biệt các sản phẩm chế biến được doanh nghiệp thu mua hết, không còn hàng tồn để bán lẻ”.

Thời gian qua, để tạo nền tảng cho kinh tế tập thể phát triển vững chắc, Liên minh Hợp tác xã tỉnh Hưng Yên đã luôn giữ vai trò kết nối chính sách, đào tạo và hỗ trợ xây dựng thương hiệu, hàng loạt chương trình bồi dưỡng, chuyển giao kỹ thuật đã được triển khai.

Đặc biệt, thông qua việc hợp tác với Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Trung ương, Liên minh Hợp tác xã tỉnh đã tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao năng lực quản lý và nghiệp vụ cho cán bộ, thành viên hợp tác xã.

Tỉnh Hưng Yên cũng đẩy mạnh hỗ trợ các chủ thể OCOP. Trong đó, Hưng Yên (cũ) đã hỗ trợ máy móc, thiết bị sản xuất cho 14 hợp tác xã chế biến nông sản; Thái Bình (cũ) đã hỗ trợ 81 sản phẩm OCOP của 67 hợp tác xây dựng thương hiệu, bao bì và chỉ dẫn địa lý.

Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Hưng Yên tổ chức 15 lớp tập huấn, bồi dưỡng cho 1.215 học viên là cán bộ quản lý hợp tác xã, đại diện một số thành viên hợp tác xã, tổ hợp tác nông nghiệp; tổ chức 11 lớp tập huấn tuyên truyền về Luật hợp tác xã, các chủ trương chính sách phát triển kinh tế tập thể.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh hướng dẫn 2 hợp tác xã nông nghiệp tham gia mô hình hợp tác xã kiểu mới hiệu quả theo Quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ; 22 hợp tác xã tham gia xây dựng và nhân rộng mô hình phát triển hợp tác xã gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới theo Nghị quyết 106/NQ-CP ngày 18/7/2023 của Chính phủ.

Tại kỳ họp thứ 30 của HĐND tỉnh Hưng Yên khóa XVII (nhiệm kỳ 2021 – 2026), các đại biểu đã thông qua nghị quyết về điều chuyển 74,9 tỷ đồng kinh phí sự nghiệp nguồn ngân sách Trung ương hỗ trợ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025 đã phân bổ cho 8 huyện, thành phố (thuộc tỉnh Thái Bình cũ) sang hỗ trợ cho 65 xã, phường tỉnh Hưng Yên mới.

Tháng 8 vừa qua, tỉnh đã tổ chức Phiên chợ nhãn lồng – nông sản tiêu biểu tỉnh năm 2025, nhằm quảng bá đặc sản địa phương tới người tiêu dùng trong và ngoài nước. Ảnh: Lê Hồng Nhung - Mekong ASEAN

Nhờ những giải pháp đồng bộ, Hưng Yên đã đạt kết quả nổi bật trong giảm nghèo. Báo cáo tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 cho thấy, tỷ lệ hộ nghèo ở Hưng Yên giảm mạnh từ 2,55% (tương ứng 10.368 hộ) năm 2021 xuống còn 0,44% (1.794 hộ) cuối năm 2024.

Tỉnh Hưng Yên phấn đấu đến năm 2026 cơ bản không còn hộ nghèo theo chuẩn đa chiều.

Giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh cũng đạt được nhiều kết quả nổi bật trong thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới. Cụ thể, Hưng Yên (cũ) duy trì 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới và 100% đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 51 xã đạt chuẩn nông thôn kiểu mẫu, chiếm 43,2% tổng số xã toàn tỉnh.

Thái Bình (cũ) đạt 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới, 45 xã đạt nông thôn mới nâng cao và 6 xã đạt nông thôn mưới kiểu mẫu; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 1,59%.

Đời sống người dân trên địa bàn được cải thiện toàn diện. 100% hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ tham gia bảo hiểm y tế; 100% hộ nghèo có nhu cầu về nhà ở đều được hỗ trợ xây mới, sửa chữa; 100% hộ nghèo, cận nghèo sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, trong đó 86,72% có nhà tiêu hợp vệ sinh. Trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng cân nặng giảm xuống còn 8,1%, suy dinh dưỡng chiều cao còn 16,2%.

100% lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo có nhu cầu đều được hỗ trợ đào tạo kỹ năng nghề, tư vấn việc làm, kết nối thị trường lao động.

Với những nỗ lực bền bỉ, Hưng Yên đã và đang thay đổi bộ mặt kinh tế - xã hội trên địa bàn, nâng cao chất lượng sống của người dân, thu hẹp khoảng cách phát triển và hướng tới mục tiêu tăng trưởng bền vững trong các năm tới của tỉnh.

Lê Hồng Nhung