Kinh tế Trung Quốc xuất hiện nhiều dấu hiệu giảm tốc

Ảnh minh họa - Ảnh: Bloomberg.

Theo dữ liệu do Tổng cục Thống kê Trung Quốc (NBS) công bố ngày 15/9, doanh thu bán lẻ trong tháng 8 của nước này chỉ tăng 3,4% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn so với dự báo 3,9% và mức tăng 3,7% của tháng 7.

Đây là một trong những chỉ số cho thấy sự suy yếu trong nhu cầu tiêu dùng nội địa - vấn đề càng trở nên nghiêm trọng khi nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang phải đối mặt với những thách thức từ cuộc chiến thương mại với Mỹ.

Sản xuất công nghiệp yếu đi, thể hiện qua chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 5,2% trong tháng 8, đuối hơn so với mức tăng 5,7% của tháng 7. Đây là mức tăng thấp nhất kể từ tháng 11 năm 2024, phản ánh sự chậm lại trong hoạt động sản xuất.

Tăng trưởng đầu tư tài sản cố định cũng giảm xuống còn 0,5%, thấp hơn nhiều so với dự báo 1,4% của các nhà kinh tế, cho thấy rằng các biện pháp kích thích kinh tế hiện tại chưa đủ để thúc đẩy tăng trưởng.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là áp lực từ thuế quan. Các nhà xuất khẩu Trung Quốc đã phải đối mặt với mức thuế quan cao từ Mỹ, khiến cho kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này giảm mạnh. Trong tháng 8, xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ đã giảm khoảng 1/3 so với cùng kỳ năm ngoái.

Chính phủ Trung Quốc đã cố gắng chuyển hướng sang tiêu dùng nội địa để bù đắp cho sự sụt giảm trong xuất khẩu. Trung Quốc cũng đã công bố một loạt các biện pháp kích thích, bao gồm trợ cấp cho các hộ gia đình có con nhỏ, cung cấp các khoản vay ưu đãi cho người tiêu dùng. Nhà chức trách cũng tăng cường nỗ lực chống lại tình trạng dư thừa công suất và cuộc cạnh tranh bằng các giảm giá giữa các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, những biện pháp này vẫn chưa đủ để tạo ra sự phục hồi mạnh mẽ trong nền kinh tế.

Theo một báo cáo của ngân hàng Goldman Sachs, các biện pháp chống giải quyết tình trạng dư thừa công suất đã góp phần làm giảm mạnh tăng trưởng đầu tư tài sản cố định trong tháng 8. Điều này có nghĩa rằng việc cải cách cấu trúc nền kinh tế có thể dẫn đến những tác động tiêu cực trong ngắn hạn.

“Giới chức Trung Quốc đang tăng cường giám sát đối với tình trạng dư thừa công suất công nghiệp, và hoat động đẩy mạnh xuất khẩu sang Mỹ để tránh thuế quan đã không còn. Vì vậy, tăng trưởng sản xuất công nghiệp sẽ chậm lại”, một báo cáo của công ty Moody’s Analytics nhận định trước khi dữ liệu được NBS công bố.

Diễn biến của giá cả cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Chỉ số giá nhà sản xuất (PPI) của Trung Quốc đã giảm 2,9% trong tháng 8 so với cùng kỳ năm trước - theo số liệu công bố vào tuần trước - cho thấy áp lực giảm phát vẫn tiếp diễn.

Tình trạng giảm của PPI đã kéo dài từ tháng 10/2022, và các nhà kinh tế lo ngại rằng nếu không có các biện pháp kích thích mạnh mẽ hơn, nền kinh tế Trung Quốc có thể rơi vào một vòng xoáy giảm phát kéo dài. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng 8 giảm 0,4% so với cùng kỳ năm ngoái, bằng chứng rõ nét cho thấy nhu cầu tiêu dùng vẫn yếu.

Tình hình thị trường bất động sản Trung Quốc cũng không khả quan hơn. Giá nhà đã giảm 2,5% so với cùng kỳ năm trước, sau khi giảm 2,8% trong tháng 7, và tỷ lệ thất nghiệp trong tháng 8 là 5,3%, tăng từ 5,2% trong tháng 7.

Các chuyên gia cho rằng tình trạng u ám của thị trường bất động sản sẽ tiếp tục gây áp lực lên nền kinh tế đông dân thứ hai thế giới. Ông Yuhan Zhang, nhà kinh tế trưởng tại Trung tâm Trung Quốc của công ty nghiên cứu The Conference Board, cho rằng các điều kiện kinh tế vĩ mô cải thiện và sự niềm tin khởi sắc của người tiêu dùng, đặc biệt là về việc làm và thu nhập, là những yếu tố cần thiết để ổn định giá cả.

Theo giới phân tích, nếu không có những cải cách sâu rộng hơn và các biện pháp kích thích bổ sung, nền kinh tế Trung Quốc có thể tiếp tục gặp khó khăn trong thời gian tới.

“Xét tới nhu cầu trong nước yếu, thị trường lao động và bất động sản đều ảm đạm, chúng tôi tin rằng các biện pháp nới lỏng từ tốn và có trọng điểm là cần thiết trong những quý sắp tới”, Goldman Sachs nhận xét.

Theo Goldman Sachs kinh tế Trung Quốc có thể tăng trưởng nhỉnh hơn một chút so với dự báo tăng 4,6% mà ngân hàng Mỹ này đưa ra. Tuy nhiên, đó vẫn sẽ là một sự sụt giảm so với mức tăng 5,2% của quý 2.

Bình Minh