Kinh tế tư nhân thoát khỏi 'vùng trũng' chính sách, vươn xa nhờ hành lang pháp lý mới

Xóa bỏ nỗi sợ, xây dựng niềm tin

Ngày 4/5, Tổng Bí thư Tô Lâm ký quyết định ban hành Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. Nghị quyết được đánh giá có nhiều điểm mới, mang tính đột phá và khác biệt so với các nghị quyết trước đó về khu vực kinh tế tư nhân.

Nhằm đưa khu vực kinh tế tư nhân đóng góp trên 55% GDP vào năm 2030, Nghị quyết 68-NQ/TW đề ra loạt chính sách đột phá: cắt giảm thủ tục hành chính, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm và tăng cường bảo vệ doanh nghiệp trước rủi ro pháp lý.

Trong bối cảnh khu vực tư nhân vẫn gặp nhiều rào cản về pháp lý và môi trường kinh doanh, Nghị quyết 68 được xem như "lá chắn pháp lý" vững chắc, vừa tháo gỡ khó khăn, vừa thúc đẩy khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Ông Nguyễn Hoàng Đạt, Giám đốc Công ty TNHH Vinahe, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Bình Phước, đánh giá Nghị quyết 68-NQ/TW là bước ngoặt quan trọng, khi xóa bỏ ưu tiên cho kinh tế nhà nước và mở ra sân chơi công bằng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong sản xuất, xuất khẩu.

Ông Nguyễn Hoàng Đạt, Giám đốc Công ty TNHH Vinahe cho rằng, để doanh nghiệp duy trì, khôi phục hoạt động sản xuất, kinh doanh thích ứng với thị trường, thời gian tới cần sự hỗ trợ đồng bộ từ nhiều phía.

"Nghị quyết tạo cơ hội đổi mới, nhưng rất cần sớm có thông tư hướng dẫn để triển khai hiệu quả," ông Đạt nói.

Ông cho rằng, Nghị quyết 68 không chỉ tạo "lá chắn pháp lý" mà còn biến nỗi lo rủi ro thành động lực đổi mới. Đặc biệt, nguyên tắc "không hình sự hóa quan hệ kinh tế, dân sự" là bảo chứng để doanh nhân mạnh dạn đầu tư vào các mô hình sáng tạo như blockchain (một loại cơ sở dữ liệu đặc biệt - PV), tài sản số – những lĩnh vực được khuyến khích.

"Nếu có hành lang pháp lý rõ ràng và không vi phạm pháp luật, chúng tôi hoàn toàn tự tin phát huy tối đa năng lực", ông Đạt khẳng định.

Ông Đạt cũng kỳ vọng Nhà nước sớm triển khai hệ thống thanh toán điện tử linh hoạt, giúp ngân hàng xử lý giao dịch nhanh chóng chỉ "bằng một cú nhấp chuột" nhằm tiết kiệm thời gian và tăng tính minh bạch.

Trong khi đó, ông Hà Văn Dũng, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Mỹ Phước (tỉnh Bình Phước), đánh giá cao tính đồng bộ, thực tiễn và cởi mở của Nghị quyết 68. Theo ông, Nghị quyết đã tạo hành lang pháp lý an toàn, giúp doanh nghiệp yên tâm phát triển.

Về tài chính, các chính sách như giảm mức đóng bảo hiểm tai nạn lao động, tạm dừng đóng quỹ hưu trí – tử tuất, hay hỗ trợ vay vốn trả lương, phục hồi sản xuất... đã giúp doanh nghiệp giảm đáng kể chi phí trong giai đoạn khó khăn.

Thủ tục hành chính được đơn giản hóa, rút ngắn thời gian xét duyệt, giúp doanh nghiệp tiếp cận hỗ trợ nhanh, tránh gián đoạn sản xuất. Chính sách áp dụng công bằng cho mọi loại hình doanh nghiệp, đảm bảo minh bạch, tạo niềm tin vào sự đồng hành của Nhà nước.

"Nghị quyết 68 không chỉ là gói hỗ trợ tài chính, mà còn là cam kết mạnh mẽ của Nhà nước trong việc bảo vệ người lao động, giữ chân nhân lực và đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua khủng hoảng," ông Dũng nhấn mạnh.

Đồng hành vượt thách thức

Ở góc độ pháp lý, ThS. Đặng Thị Thúy Huyền, Giám đốc Công ty Luật HPL và Cộng sự đánh giá, Nghị quyết 68 đã phân định rõ ràng giữa vi phạm hình sự với sai sót hành chính, dân sự, từ đó chuyển hướng từ "trừng phạt" sang "khắc phục".

ThS. Luật sư Đặng Thị Thúy Huyền, Giám đốc Công ty Luật HPL và Cộng sự

"Đây là bước tiến lớn để tạo dựng môi trường pháp lý ổn định, tiệm cận chuẩn quốc tế, khuyến khích doanh nghiệp tự điều chỉnh sai sót và phát triển bền vững", bà Huyền nói.

Bà cũng nhấn mạnh điểm đột phá của Nghị quyết là cam kết bảo vệ quyền sở hữu tài sản, tự do kinh doanh, chấm dứt định kiến đối với kinh tế tư nhân và loại bỏ cơ chế "xin – cho". Theo đó, doanh nghiệp sẽ là trung tâm của chính sách, được bảo vệ khỏi các cuộc thanh tra trùng lặp – mỗi năm chỉ kiểm tra một lần, trừ khi có dấu hiệu vi phạm rõ ràng.

Nghị quyết 68 dù là bệ phóng, thách thức vẫn hiện hữu vì nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn với thủ tục hành chính, từ phòng cháy chữa cháy đến cấp phép xây dựng.

Bên cạnh thách thức hành chính, rủi ro pháp lý cũng là mối quan tâm lớn. Thạc sĩ Đặng Thị Thúy Huyền lưu ý "hạn chế hình sự hóa" không miễn trừ trách nhiệm. Doanh nghiệp vẫn bị xử lý nghiêm nếu vi phạm đủ yếu tố tội phạm và áp dụng pháp luật đôi khi chưa đồng đều.

Doanh nghiệp cần rà soát pháp lý nội bộ, duy trì hệ thống tuân thủ chặt chẽ, tham vấn luật sư, đồng thời đề xuất chuyển đổi minh bạch qua đăng ký kinh doanh hợp pháp và chuẩn hóa kế toán.

Ông Nguyễn Văn Đô, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Tập đoàn Cơ điện Đông Đô chi nhánh Bình Phước chia sẻ, lâu nay điểm nghẽn lớn nhất đối với DNTN chính là thủ tục hành chính và sự cạnh tranh thiếu công bằng. Nghị quyết 68 được thông qua, không chỉ tháo gỡ những "điểm nghẽn" đã kìm hãm sự phát triển của DNTN mà còn tạo "đòn bẩy" mới, đưa kinh tế tư nhân trở thành trụ cột phát triển quốc gia.

Theo ông Đô, với chính sách đồng bộ, cởi mở và thực tiễn, Đảng, Nhà nước đang khẳng định quyết tâm nâng tầm kinh tế tư nhân, hướng đến nền kinh tế năng động, sáng tạo và bền vững. Đơn cử như việc chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, giảm bớt rào cản kinh doanh như chứng chỉ hành nghề và các điều kiện kinh doanh.

Lá chắn pháp lý chỉ vững khi thủ tục hành chính được tinh giản và pháp luật áp dụng đồng bộ. Nghị quyết 68 không chỉ giải quyết rào cản hành chính mà còn xây dựng môi trường pháp lý minh bạch, giúp doanh nghiệp tự tin vươn xa.

Trao đổi với phóng viên Người Đưa Tin, chuyên gia kinh tế Trần Nguyên Đán, Giảng viên Khoa Kinh tế, Trường đại học Kinh tế TP.HCM (UHE) nhận định, Nghị quyết 68-NQ/TW là một cột mốc lớn trong tư duy phát triển kinh tế.

Chuyên gia kinh tế Trần Nguyên Đán, giảng viên Trường đại học Kinh tế Tp.HCM.

Nếu trước đây kinh tế tư nhân chỉ được coi là một thành phần trong nền kinh tế, thì nay đã được xác định là "một trong những động lực quan trọng nhất". Đây là bước chuyển mạnh mẽ trong cách tiếp cận chính sách, phù hợp với yêu cầu phát triển thực tiễn và mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Theo ông Đán, Nghị quyết 68 còn có ý nghĩa đặc biệt khi mạnh mẽ xóa bỏ định kiến kéo dài đối với khu vực tư nhân.

Trước đây, doanh nghiệp tư nhân thường chưa được đánh giá công bằng, còn chịu sự phân biệt so với các khu vực khác trong nền kinh tế. Lần này, Nghị quyết thể hiện quan điểm rõ ràng: coi doanh nghiệp tư nhân là lực lượng tiên phong trong đổi mới sáng tạo, là nhân tố quan trọng đóng góp vào tăng trưởng và hội nhập.

Ông Đán nhấn mạnh: "Nghị quyết 68 khẳng định rõ mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, trong đó kinh tế tư nhân là động lực then chốt thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, nâng cao năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia".

Khu vực này được xác định đóng vai trò chủ lực trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cũng như tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng xanh, tuần hoàn và phát triển bền vững.

Cùng với khu vực kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân sẽ là trụ cột xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường – đồng thời hội nhập quốc tế sâu rộng và hiệu quả. Đây được xem là nền tảng để Việt Nam vươn lên thoát khỏi nguy cơ tụt hậu và phát triển thịnh vượng.

Nguyễn Văn Khánh