Kỳ 1: Theo dấu vết, tìm 'người rừng'

Fulro đã tồn tại trên đất Tây Nguyên ngót 60 năm, gây đau thương mất mát cho hàng vạn gia đình. Trong loạt bài này, Chuyên đề Công an TPHCM sẽ phản ánh lại những câu chuyện rất đặc biệt về những sĩ quan, thủ lĩnh Fulro trước và sau khi buông súng đầu hàng, trở về với vòng tay yêu thương của gia đình, dòng tộc, buôn làng, quê hương. Điều này sẽ góp phần tuyên truyền, giúp người dân hiểu hơn về bản chất, âm mưu của tổ chức Fulro và đám phản động lưu vong đang muốn phá hoại khối đại đoàn kết và bình yên, hạnh phúc của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên!

Sau ngày 30/4/1975, khi lực lượng tiến bộ và các dân tộc bị áp bức trên thế giới hân hoan chia sẻ cùng nhân dân Việt Nam thắng lợi huy hoàng sau 20 năm chống ngoại xâm gian khổ, thì Fulro - tổ chức phản động, tay sai ngoại bang trong chế độ Sài Gòn vừa bị đánh đổ liền ngóc dậy hoạt động. Chúng gom nhặt quân trang, vũ khí của tàn quân VNCH, tuyên truyền chia rẽ, lôi kéo một số đồng bào thiểu số chống lại chính quyền cách mạng, chống lại các dân tộc anh em, gây biết bao tội ác.

Với chủ trương khoan hồng, nhân đạo của Đảng CSVN, nhiều sĩ quan, binh lính Fulro đã lần lượt ra hàng, trở về với buôn làng, người thân. Họ đã được chính quyền các địa phương giúp đỡ nhiều mặt, có đời sống hạnh phúc, có tương lai cho con cháu. Song, cũng còn một thiểu số Fulro bị lạc trong rừng sâu, lạc trong những suy nghĩ sai lầm nên phải sống đời sống tiền sử khổ sở vô ngần! Đảng, Nhà nước ta luôn quan tâm và làm mọi cách cứu vớt những con người không may này. Câu chuyện cảm động của quá trình thu phục nhóm Fulro cuối cùng của Công an (CA) huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng vào đầu tháng 4/1998 là một minh chứng...

Hố củ mài trong rừng sâu

Tháng 4/1994, Tuné Đen - nguyên Trung tá, Tỉnh trưởng Phan Rang của Fulro - sau 20 năm lẩn trốn trong rừng đã đưa vợ con ra đầu thú tại CA huyện Đức Trọng. Vài tháng sau, lúc 11 giờ ngày 24/3/1995, CA huyện Đạ Huoai sau nhiều ngày theo dõi đã bắt sống toàn bộ toán Fulro 5 người do KLong Nhão - Thiếu tá, Tỉnh trưởng Runka, Long Khánh... Qua lời khai của những Fulro đầu thú, đầu hàng và tổng hợp nhiều nguồn tin khác, CA Lâm Đồng nhận định hiện còn một toán Fulro cuối cùng do KSờn là toán trưởng đang hoạt động tại địa bàn huyện Bảo Lâm, giáp ranh các tỉnh Bình Thuận, Bình Dương, Đắk Lắk.

Từ 2 năm qua, CA huyện Bảo Lâm đã triển khai nhiều biện pháp để tìm kiếm nhóm Fulro này như: phát động phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc khắp 12 xã, thị trấn của huyện, hướng dẫn cho bà con dân tộc Châu Mạ, KHo... cách phát hiện các dấu vết Fulro sinh hoạt trong rừng, giao nhiệm vụ cho nhiều quần chúng thường đi rừng bắt cá, lấy mật ong tìm kiếm dấu vết đó ở những khu vực khả nghi; đồng thời, CA huyện Bảo Lâm cũng đưa kế hoạch giải quyết toán Fulro cuối cùng này vào trọng tâm hoạt động của năm 1998.

Lãnh đạo Công an huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng đón gia đình các Fulro ra đầu thú

Ngày 27/3/1998, một số bà con đi hái trái đười ươi báo rằng, đã phát hiện dấu vết đào củ chụp, củ mài ở một khu rừng già thuộc xã Lộc Tân, cách trung tâm huyện 25km. Thiếu tá Nguyễn Minh Thiệt - Trưởng CA huyện nhận định: "Mấy năm nay không mất mùa, bà con người dân tộc không đói. Nếu không phải Fulro thì còn ai vào đây đào củ mài?". Thiếu tá Thiệt liền cử Đại úy Nguyễn Văn Luyên xác minh lại nguồn tin, sau đó báo cáo lên CA tỉnh. Một nhóm trinh sát được cử vào hiện trường. Qua dấu vết và dụng cụ đào củ mài để lại, nhóm công tác kết luận: "Chắc chắn có Fulro hoạt động trong khu vực này" và kế hoạch vây bắt được đề ra. Sau khi cân nhắc, lãnh đạo CA huyện loại bỏ biện pháp đánh vũ trang và thống nhất chọn hướng thực hiện không đổ máu. Một tổ công tác đặc biệt được chọn gồm: KĐèo nguyên Trung úy, quyền Quận trưởng quận BLao của Fulro, đầu thú năm 1981, hiện là Thôn trưởng thôn 1, xã Lộc Tân; KKrèo nguyên thiếu úy Fulro ra hàng năm 1996; KBrui - CA viên xã Lộc Tân; KBối - đảng viên, Trưởng CA kiêm Phó Chủ tịch UBND xã Lộc Tân... Tổ này do KBối là tổ trưởng, KKrèo đi tiền trạm, tổ được trang bị lương thực, thực phẩm đủ dùng nửa tháng, 2 khẩu AK, 1 thư gọi hàng và hoạt động theo 2 phương án:

- Sau khi phát hiện dấu vết Fulro, phải tìm mọi cách mai phục, tiếp cận và kêu gọi các đối tượng Fulro đầu hàng.

- Nếu đụng độ với các nhóm Fulro vũ trang từ Đắk Lắk, Tây Ninh, Campuchia về thì chủ động nổ súng đe dọa rồi buộc đối phương hàng, chỉ được nổ súng trực tiếp vào đối tượng khi gặp tình huống cần tự vệ. Sau 10 ngày kể từ lúc xuất phát, nếu không chạm trán được với Fulro, sẽ trở lại điểm hẹn để nhận thêm tiếp tế và phương án mới.

Sáng 31/3/1998, tổ công tác đặc biệt được đưa đến cửa rừng. Mọi thành viên trong tổ đều rất hăng hái, an tâm với nhiệm vụ vì gia đình họ ở phía sau đã được chính quyền địa phương lo tươm tất về lương thực. Sau 2 ngày hành quân trong rừng, họ phát hiện một chỗ ngủ của khoảng vài người còn mới. Tuy các dấu vết đã được cố tình xóa, nhưng những thành viên từng là Fulro của tổ công tác, bằng kinh nghiệm vẫn xác định được hơi người còn phảng phất trong các lùm cây, nên tiếp tục lặng lẽ tìm kiếm. 14 giờ 30 ngày 04/4/1998, một thành viên trong tổ đang đi bỗng nằm xoài ra đất, vui mừng ra dấu gọi đồng đội đến. Anh ta đã phát hiện 3 hố đào củ mài đang dang dở (củ mài mọc thẳng xuống đất, phải đào từ 1 đến 3m mới lấy được hết củ). KKrèo bảo: - Họ đào nửa chừng, đói, mệt quá nên về nghỉ. Đến xế chiều trời mát, chắc chắn phải quay lại đào tiếp!

Gia đình của KSờn - sĩ quan trưởng toán Fulro ra đầu thú sau nhiều năm trốn trong rừng

"Giáp mặt" toán trưởng Fulro

Cả tổ đồng ý với nhận định đó nên ăn cơm no rồi chia nhau mai phục quanh 3 hố củ mài. Rừng yên tĩnh đến nghẹt thở, tổ trưởng KBối sốt ruột nhìn đồng hồ. 15 giờ 30 phút, có tiếng lá sột soạt, rồi một "sinh vật kỳ lạ” xuất hiện trước mắt mọi người. Nhìn kỹ thì đó là một cô bé lem luốc, che thân bằng những mụn vải vá víu, rách tả tơi. Cô ta đeo một chiếc gùi nhỏ đan bằng song mây sau lưng và 2 con dao găm có bọc gỗ hai bên hông. Cô ta khom người, di động thoăn thoắt giữa các cụm lá bằng cả tứ chi. Đến bên một hố củ mài, cô bé đặt gùi xuống, hất mái tóc lòa xòa phủ kín đôi vai nhỏ để khoe ra một đôi mắt tròn xoe, đen huyền rất đẹp. Cô bụm đôi tay khẳng khiu có những móng dài quặp, cáu bẩn lên miệng làm loa tu một hơi dài "té té... té té... té té...".

Lại có tiếng lá sột soạt từ bụi lùm xa xa, rồi một mái đầu bù xù xuất hiện, đó là một phụ nữ hốc hác, rách rưới, trên vai địu một đứa bé ngoẹo đầu. Chị ta không đeo gùi, nhưng tay lăm lăm một con dao sắc nhọn. Chị bước đủng đỉnh, đạp rôm rốp lên lá khô dưới chân để đi về phía cô bé... Người phụ nữ địu con đến bên hố củ mài, bỏ con bò lê la bên cạnh, sau đó chị chui đầu xuống hố, phụ cô bé đào. Ở 2 hố củ mài còn lại cũng xuất hiện 2 người đàn ông thấp đậm, mang gùi và cung nỏ sau lưng. Họ cởi bỏ hành lý, bắt tay hùng hục đào củ mài. Từ chỗ mai phục, tổ trưởng KBối ra hiệu cho KKrèo. KKrèo đi tay không từ phía sau lao ra câu cổ 2 người đàn ông đang đào củ mài, miệng la toáng lên:

- Ơi KỚt, KLãi! Mình là KKrèo đây, 2 bạn nhớ không?

Cả hai giật mình quay lại nhìn KKrèo rồi mừng rỡ ôm chặt, hỏi tới tấp:

- Ồ, KKrèo... Mấy năm qua mới gặp lại, bạn từ Campuchia về phải không? Được lên cấp gì rồi? Thiếu tá hở?

- Không! Không! Mình ra đầu thú cách mạng được 3 năm rồi, Chính phủ tốt lắm, không đánh mình một roi, không mắng mình một tiếng, lại còn cho nhà cho đất ở buôn làng, sống đầm ấm lắm!

Fulro "nhí” KaBrin được phát hiện từ hố đào củ mài

Các Fulro như KỚt, KLãi và người phụ nữ địu con nghe rất chăm chú nhưng chưa thật tin. KKrèo rút trong túi ra một tấm giấy đọc to:

- Đây là thư của anh Sáu - Trưởng CA huyện Bảo Lâm gửi cho các bạn, mình đọc nhé: "... Kính gửi anh KSờn, KTách cùng các anh chị em Fulro còn ngoài rừng. Tổ chức Fulro hiện đã tan rã toàn bộ, ngay cả toán KLong Nhão, KKrèo cũng đã trở về với chính quyền cách mạng, được khoan hồng, có công ăn việc làm, có đất làm nhà, trồng cây cà phê... Chúng tôi đưa anh KKrèo vào kêu gọi các anh trở về với chính quyền cách mạng, với gia đình, xã hội. Tôi bảo đảm các anh sẽ được hưởng khoan hồng và đối xử tử tế như: KLong Nhão, KKrèo và nhiều anh em khác. Ký tên: Thiếu tá Nguyễn Minh Thiệt, Trưởng CA huyện Bảo Lâm...".

KKrèo đọc xong, toán Fulro chuyền cho nhau xem thư kêu gọi, bàn tán:

- Con dấu màu đỏ đẹp như vầy là của cách mạng thật rồi. Dấu của Fulro xấu lắm! KKrèo chức vụ lớn, ra hàng không bị chặt làm 3 khúc thì chúng ta sợ gì?

KKrèo ôn tồn:

- Mình vào đây đông người, có cả súng tốt nữa, nếu muốn giết các bạn thì... xong cả rồi. Mình chỉ muốn các bạn về buôn làng sống vui vẻ thôi!

Nói xong, KKrèo vỗ tay ra hiệu. Ba người còn lại trong tổ công tác bước ra với súng AK lủng lẳng trên vai, nhưng khuôn mặt tươi vui, thân thiện. Một Fulro bảo:

- Bọn mình tin rồi đó, nhưng phải đến hỏi KSờn. Nó là toán trưởng, đang ở "B.C" gần đây! (B: Bivouaquer, C: Casemeés, cùng có nghĩa là chỗ đóng quân theo tiếng Pháp).

KSờn - toán trưởng ngồi trong một lùm cây rậm, tỉ mỉ làm thịt một con cheo mới bắn được. Nghe tiếng chân, anh ta ngẩng lên thấy KỚt, KLãi mặt mày rạng rỡ vừa chạy đến gần, vừa khua tay la lối:

- Về thôi KSờn! Về thôi...

KSờn ra hiệu im lặng, giữ bí mật. KKrèo chạy đến nắm tay KSờn:

- Không cần đâu! Chính phủ cách mạng cho người vào gọi các anh về, có cả thư nữa đây này!

KaLòng (vợ KSờn) giục chồng:

- Về thôi, khổ lắm rồi...

(Còn tiếp...)

VĂN LONG - NGỌC HÀ