Kỳ 2: Người giữ kỷ lục về khả năng vẽ lại hình ảnh tội phạm

Theo một số họa sĩ chuyên vẽ truyền thần, khi phác họa lại chân dung thì đôi mắt và khuôn miệng là quan trọng nhất, qua đó có thể phán đoán về độ tuổi, cả chiều cao, cân nặng của họ... Cần lưu ý ngoại trừ hình ảnh bên ngoài thì bức tranh cũng phải toát lên tính cách của người được vẽ.

Mang theo quan điểm này, trong vai trò họa sĩ trực thuộc Sở Cảnh sát Houston, bang Texas, Mỹ, tài năng của Lois Gibson (SN 1950) đã giúp CS xác định nhân dạng hơn 700 nghi phạm đồng thời cung cấp bằng chứng quan trọng cho khoảng 1.000 vụ án. Ngoài ra, bà còn cộng tác với Học viện trực thuộc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) tại Texas và tư vấn cho cơ quan này phát triển 1 phần mềm nhận dạng. Với trực giác nhạy bén gần như siêu phàm, nữ họa sĩ đã thực hiện những bản phác họa chân dung tội phạm chính xác đến khó ngờ, khiến ngay cả ở nước Mỹ - nơi sử dụng công nghệ cao trong điều tra tội phạm từ lâu - vẫn phải dùng đến phương pháp phác họa chân dung này để truy tìm tội phạm.

Tài năng của họa sĩ Gibson thể hiện ở chỗ có những vụ án, nạn nhân chỉ nhớ được rất ít khi trao đổi với CS, nhưng sau khi trò chuyện với bà trong vòng vài tiếng đồng hồ, với sự kiên nhẫn, uyển chuyển, linh hoạt mang tính gợi mở, bà có thể giúp nhân chứng hoặc nạn nhân nhớ lại và miêu tả hết sức chính xác về gương mặt hung thủ để giúp nữ họa sĩ hoàn thành bức phác thảo chân dung phục vụ điều tra.

Hầu như ban đầu đa số nạn nhân không thể nhớ hết những ký ức kinh hoàng để có thể hỗ trợ nữ họa sĩ phác họa lại chân dung kẻ phạm tội. Gibson cùng các điều tra viên phải hết sức kiên nhẫn thuyết phục họ mới có thể hoàn thành bức phác thảo chân dung về kẻ thủ ác.

Nữ họa sĩ hỗ trợ công tác điều tra tội phạm qua những phác thảo chân dung giống nghi can đến mức khó ngờ

Trong số những "gương mặt kinh hoàng của quỷ” nổi lên Tommy Lynn Sells - hung thủ giết người hàng loạt có biệt danh "sát nhân tứ xứ" đã sa lưới nhờ bản phác họa chân dung "độc nhất vô nhị” của nữ họa sĩ Gibson. Sau khi gây ra hàng loạt tội ác chấn động nước Mỹ, khuôn mặt "ác quỷ” đã được 1 nạn nhân may mắn thoát chết miêu tả lại và bức phác họa sau đó vạch rõ hung thủ là người đàn ông trung niên có gương mặt tròn, đôi mắt đen, tóc nâu dài, đặc biệt hàm râu khá rậm đã giúp người dân nhận ra Tommy và báo CS. Hung thủ sau đó đã bị kết án tử hình.

Là một trong số kẻ giết người hàng loạt gây kinh hoàng nhất nước Mỹ, Ted Bundy lợi dụng vẻ ngoài bảnh bao để dụ dỗ, hãm hiếp trước khi sát hại hơn 30 người - đa số là các cô gái trẻ - trong vòng 5 năm. Từ lời khai của những nạn nhân may mắn thoát chết trong gang tấc và nhân chứng kể lại, họa sĩ Gibson đã phác họa chi tiết chân dung nghi phạm. Ngày 24/01/1989, Ted Bundy bị xử tử trên ghế điện tại Nhà tù Starke, bang Florida, Mỹ.

Trung bình mỗi năm họa sĩ Gibson vẽ được khoảng 120 chân dung tội phạm. Ngoài thành lập Viện Nghệ thuật pháp y, đào tạo các học viên về kỹ năng vẽ chân dung với mong muốn ngày càng có thêm nhiều họa sĩ phục vụ các sở CS khắp nước Mỹ, họa sĩ Gibson còn xuất bản tác phẩm Forensic Art Essentials (Những điều cốt lõi của nghệ thuật pháp y) dày hơn 400 trang...

Ngay cả những nhân chứng không muốn hợp tác cũng chẳng thể làm khó Gibson. Trong 1 vụ cưỡng dâm mà nạn nhân là thai phụ bị khiếm thị, trong khi nhân chứng là tài xế xe buýt lại ném bức vẽ của bà từ việc miêu tả rời rạc của nạn nhân qua cách phân biệt giọng nói vào sọt rác, rất may bức phác họa này đã được 1 thám tử nhặt lại và sau khi so sánh với ADN đã bắt giữ được đối tượng và buộc hắn quy án.

NGUYỄN XUÂN (theo The Paper)