Kỳ 3: Cựu TGĐ Ngân hàng SCB được miễn xem xét trách nhiệm hình sự về tội 'Đưa hối lộ'
Để che giấu các sai phạm nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại Ngân hàng SCB, bị can Võ Tấn Hoàng Văn (nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB) được sự chỉ đạo của bị can Trương Mỹ Lan, 'ôm' 5,2 triệu USD đưa cho Đỗ Thị Nhàn (nguyên Cục trưởng Cục Thanh tra giám sát ngân hàng II, Ngân hàng Nhà nước). Tuy nhiên, quá trình điều tra vụ án đặc biệt nghiêm trọng này, nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB được miễn xem xét trách nhiệm hình sự về tội 'Đưa hối lộ'...
Cuộc gặp "bí mật"
Bị can Võ Tấn Hoàng Văn khai nhận, quá trình thanh tra, nội dung sai phạm lớn nhất tại Ngân hàng SCB nổi lên là việc SCB cho vay tín dụng đối với các công ty có liên quan đến bị can Trương Mỹ Lan, hồ sơ vay có rất nhiều vi phạm, số tiền cho vay lớn, nguy cơ không thu hồi được nợ là rất lớn. Đỗ Thị Nhàn là người trao đổi với Văn về các vi phạm trong hồ sơ tín dụng tại Ngân hàng SCB tại các Dự án, phương án theo Đề án tái cơ cấu và cho vay nhóm khách hàng tại số 4 Nguyễn Thị Minh Khai. Đỗ Thị Nhàn có trao đổi với Văn là Ngân hàng SCB phải đưa vào diện Kiểm soát đặc biệt và đặt vấn đề gặp Trương Mỹ Lan để yêu cầu làm rõ. Văn báo cáo với Trương Mỹ Lan và được Lan đồng ý, sau đó Văn sắp xếp để Trương Mỹ Lan và bà Nhàn gặp nhau tại 127 Pasteur (tòa nhà Sherwood), thời gian vào cuối tháng 10/2017.
Sau cuộc gặp, Văn nghe Trương Mỹ Lan nói lại là bà Đỗ Thị Nhàn, Trưởng đoàn thanh tra yêu cầu bà Lan bán bớt tài sản để trả nợ cho SCB tại các Phương án, Dự án tái cơ cấu có sai phạm và chủ động tất toán, "dọn sạch" dư nợ nhóm 71 khách hàng địa chỉ số 4 Nguyễn Thị Minh Khai thì Đoàn thanh tra sẽ không xem xét về vi phạm các khoản vay, chỉ xử lý hành chính. Trương Mỹ Lan chỉ đạo Võ Tấn Hoàng Văn chịu trách nhiệm tất toán các khoản vay này (thông qua việc dùng các công ty khác trong nhóm Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cho vay mới để tất toán nợ vay); vừa thực hiện tất toán, vừa báo cáo số dư nợ bằng văn bản cho Đoàn thanh tra để Đoàn thanh tra không kiểm tra, xác minh thực tế khách hàng, phương án, dòng tiền tất toán của các khoản vay; giao cho Văn chịu trách nhiệm dẫn Đoàn SCB ra Hà Nội để giải trình các nội dung thanh tra với bà Nhàn và Đoàn thanh tra.
Bên cạnh Đỗ Thị Nhàn, còn có bị can Nguyễn Văn Hưng với vai trò Phó Chánh thanh tra phụ trách Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, người ra quyết định thanh tra, thực hiện công vụ. Nguyễn Văn Hưng là người chỉ đạo, giám sát nội dung hoạt động thanh tra của Đoàn thanh tra tại Ngân hàng SCB, tiếp nhận báo cáo từ Đoàn thanh tra, báo cáo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kết quả thanh tra. Nguyễn Văn Hưng vì vụ lợi, động cơ, mục đích cá nhân đã chỉ đạo Đỗ Thị Nhàn (Trưởng đoàn thanh tra), Nguyễn Thị Phụng (Phó Trưởng đoàn thanh tra) và Tổ tổng hợp (Nguyễn Tuấn Anh, Vũ Khánh Linh) xây dựng dự thảo, chỉnh sửa, hoàn thiện các báo cáo Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ, nội dung thể hiện không trung thực, không đầy đủ về tình hình, thực trạng tài chính yếu kém của Ngân hàng SCB. Che giấu, không báo cáo về vi phạm, sai phạm của Ngân hàng SCB tại các dự án, phương án theo Kế hoạch tái cơ cấu theo các văn bản chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước.
Quá trình thanh tra, Nguyễn Văn Hưng không chỉ đạo làm rõ sai phạm việc cho vay đối với khoản vay của 71 khách hàng... chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện dự thảo Kết luận thanh tra nội dung bỏ ngoài và không kiến nghị đối với các sai phạm của Ngân hàng SCB, sai lệch với kết quả thanh tra, mục đích tạo điều kiện cho Ngân hàng SCB được tiếp tục thực hiện các phương án tái cơ cấu, dẫn đến Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ không có đủ thông tin, tài liệu để chỉ đạo xử lý các sai phạm của Ngân hàng SCB, ngăn chặn hành vi phạm tội của Trương Mỹ Lan và đồng phạm xảy ra tại Ngân hàng SCB.
Tiền hối lộ ngụy trang trong thùng trái cây
Nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB được Đỗ Thị Nhàn trao đổi các sai phạm nghiêm trọng của Ngân hàng SCB. Các sai phạm này theo bà Nhàn là đặc biệt nghiêm trọng, vi phạm pháp luật hình sự. Tại cơ quan điều tra, bị can Võ Tấn Hoàng Văn thừa nhận thực hiện theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, Văn nhiều lần đưa tiền cho Đỗ Thị Nhàn, tổng số tiền là 5,2 triệu USD.
Theo kết luận điều tra, cụ thể các lần Văn đưa hối lộ cho bà Nhàn, vào ngày 22/3/2018, Văn đưa cho Đỗ Thị Nhàn 200.000 USD tại phòng làm việc của bà Nhàn ở trụ sở Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng. Ngày 02/10/2018, Văn cùng với Nguyễn Nam Tuấn (là lái xe) đến nhà riêng của bà Nhàn tại Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội đưa 2 triệu USD. Ngày 09/10/2018, Văn đến nhà bà Nhàn đưa tiếp 2 triệu USD và ngày 12/12/2018, Văn cùng Tuấn đến nhà bà Nhàn đưa thêm 1 triệu USD (tiền USD đều được ngụy trang trong các thùng xốp đựng hoa quả). Sau mỗi lần đưa tiền cho bà Đỗ Thị Nhàn, Văn đều thông báo cho bà Trương Mỹ Lan biết. Về nguồn tiền đưa hối lộ, nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB khẳng định, tiền do bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo cấp dưới lấy nguồn riêng, được chuyển từ Ngân hàng SCB Sài Gòn ra Ngân hàng SCB Cầu Giấy, sau đó hợp thức bằng các bút toán rút, nộp, chuyển tiền rồi để rút ra quy đổi thành USD và đưa cho Văn hoặc Nguyễn Nam Tuấn.
Ngoài việc đưa tiền hối lộ cho Đỗ Thị Nhàn, nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB - Võ Tấn Hoàng Văn còn khai nhận là người trực tiếp đưa tổng cộng 390.000 USD (khoảng 8,7 tỷ đồng) cho Nguyễn Văn Hưng (nguyên Phó Chánh thanh tra Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng) vào các dịp lễ Tết (từ tháng 4/2016 đến tháng 9/2018) và các lần Văn ra Hà Nội công tác năm 2018. Đồng thời Văn còn trực tiếp và chỉ đạo nhân viên dưới quyền tại Ngân hàng SCB đưa tiền, quà bồi dưỡng cho các thành viên Đoàn thanh tra, như Nguyễn Thị Phụng (Phó Trưởng đoàn thanh tra) từ 100 - 200 triệu đồng, hoặc từ 5.000 - 10.000 USD/lần). Đưa cho Vương Đỗ Anh Tuấn, Nguyễn Văn Thùy số tiền 10.000 USD/lần, các thành viên đoàn từ 30 - 50 triệu đồng/người/lần...
Theo Cơ quan điều tra, kết quả xác minh đủ căn cứ xác định Võ Tấn Hoàng Văn là người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng quyền hạn của mình để thực hiện hành vi giúp sức tích cực, đồng phạm với Trương Mỹ Lan thực hiện hành vi phạm tội "Tham ô tài sản" và "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, các hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng". Hành vi phạm tội của nguyên Tổng giám đốc Ngân hàng SCB liên đới gây thiệt hại cho Ngân hàng SCB hơn 60.502 tỷ đồng, liên đới chiếm đoạt hơn 192.434 tỷ đồng của Ngân hàng SCB, gây thiệt hại số nợ lãi phát sinh hơn 101.247 tỷ đồng.
Bị can Võ Tấn Hoàng Văn thừa nhận biết rõ các khoản vay này là của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đều có điểm chung là ký khống thủ tục, hợp thức hồ sơ cho vay để giải ngân, rút tiền khỏi Ngân hàng SCB theo chỉ đạo của bị can Trương Mỹ Lan. Thực tế, Ngân hàng SCB không thẩm định khách hàng, thẩm định tài sản đảm bảo, không quan tâm phương án vay vốn, bỏ qua quy trình cho vay thông thường... Văn là người trực tiếp đưa tiền cho Đỗ Thị Nhàn theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan. Tuy nhiên, Võ Tấn Hoàng Văn đã chủ động khai báo chi tiết việc đưa tiền cho Nhàn và các cá nhân khác trong quá trình thanh tra, tố giác hành vi của Nhàn (từ trước khi khởi tố vụ án), hợp tác tích cực với Cơ quan điều tra trong quá trình điều tra, làm rõ vụ án. Do vậy căn cứ điểm c, Khoản 2, Điều 29 và Khoản 7, Điều 364 BLHS, điểm c Điều 5 Nghị quyết số 03/2020/NQ-HĐTP ngày 30/12/2020 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao, không xem xét trách nhiệm hình sự đối với Võ Tấn Hoàng Văn về tội "Đưa hối lộ".
Trong vụ án này, tình tiết Nguyễn Nam Tuấn (lái xe cho Võ Tấn Hoàng Văn) là người trực tiếp nhận các thùng xốp hoa quả (chứa hàng triệu USD) từ SCB và đi cùng với Võ Tấn Hoàng Văn đến nhà riêng đưa cho Đỗ Thị Nhàn. Nhưng Tuấn không biết các thùng xốp này đựng tiền và không biết nội dung thỏa thuận, làm việc giữa Văn và Nhàn. Cơ quan điều tra không xem xét trách nhiệm hình sự đối với Võ Tấn Hoàng Văn về tội "Đưa hối lộ", nên không có căn cứ để xem xét trách nhiệm hình sự của Nguyễn Nam Tuấn.
(Còn tiếp...)