Kỳ cuối: Cú lừa khuấy đảo mạng Trung Quốc

Hai cuốn sách bài tập tiếng Trung tìm thấy ở Paris?

Câu chuyện được bắt đầu khi Từ Gia Di (29 tuổi, biệt danh Thurman, từng học và làm việc trong ngành thời trang ở Paris, Pháp suốt 10 năm ròng trước khi trở về TQ đầu năm 2022) đăng tin muốn tìm chủ nhân của 2 cuốn sách bài tập tiếng Trung được cô tìm thấy trong 1 nhà hàng ở Paris.

Theo video của họ Từ đăng kèm, ngày 16/02/2022 khi cô sang Pháp làm việc có đến nhà hàng dùng bữa và được 1 nam phục vụ viên người Pháp đến đưa 2 cuốn sách trên, cho biết tìm thấy chúng trong nhà vệ sinh, biết Từ Gia Di là người TQ nên nhờ cô mang về giúp tìm lại chủ nhân.

Là một trong những nhà thiết kế có tầm ảnh hưởng trên mạng - KOL (với hàng chục triệu lượt theo dõi trên MXH), tính cách sôi nổi và khiếu hài hước sắc sảo, Từ Gia Di vui vẻ đồng ý, sau đó lên MXH kêu gọi những người theo dõi giúp đỡ và cho biết 2 cuốn sách bài tập này dường như thuộc về 1 học sinh tiểu học là Tần Lãng.

Cứ ngỡ chuyện chẳng có gì phải ầm ĩ, nhưng hình ảnh vui tươi, hóm hỉnh của cô gái trẻ đã thu hút sự chú ý của cư dân mạng, dẫn đến sự bùng phát cuộc tìm kiếm chủ nhân (nhà nhà, người người - kể cả công an - cùng tham gia) khiến chủ tài khoản Weibo của "KOL" Từ trở thành hiện tượng mạng thu hút hàng triệu lượt view, nhưng liên quan đến chủ nhân thực sự của 2 cuốn bài tập thì ít mà bàn tán về người đã "có công" phát hiện 2 cuốn sách tại 1 nhà hàng Pháp và nhiệt tình mang về mới là mấu chốt của vấn đề. Được biết sau khi trở về TQ, Từ Gia Di thiết kế trang phục và ký hợp đồng với công ty quản lý KOL ở tỉnh Quảng Đông, trở thành ngôi sao trên mạng xã hội TQ, thu hút hàng chục triệu người theo dõi trên nhiều nền tảng khác nhau. Chính vì thế, thông tin của "KOL" Từ lập tức lan truyền với hơn 5 triệu lượt thích trên Douyin lập tức trở thành chủ đề thịnh hành trên MXH.

Từ Gia Di và 2 cuốn bài tập "tìm được ở Paris" với lời bình "Bạn có biết chủ của cuốn sách này là ai không?"

Nhiều người TQ, trong đó có không ít phụ huynh, tham gia truy tìm danh tính cậu bé. Ngay cả một chi tiết nhỏ cũng được chú ý, trong đó có người đăng bài trên Douyin bảo vừa phát hiện cậu bé họ Tần học ở Trường Tiểu học Xichang đã nhận được hơn 220.000 lượt thích. Nhưng do Ban Giám hiệu khẳng định chẳng có học sinh nào tên Tần Lãng ở trường này nên tài khoản trên bị đình chỉ hoạt động do vi phạm nguyên tắc cộng đồng.

Cho đến trung tuần tháng 4/2024 sự thật mới được hé lộ: "KOL" Từ đã bịa ra mọi chuyện để dẫn dắt dư luận nhằm "câu view"!

Tấn trò hề đằng sau câu chuyện cảm động

Sau này, Đội trưởng Cảnh sát mạng thuộc Công an quận Tây Hồ, TP.Hàng Châu cho biết, khi thấy cộng đồng mạng và một số phương tiện truyền thông TQ vào cuộc không thể tìm thấy ngôi trường trên có học sinh tên Tần Lãng, Từ Gia Di lại đăng video khác tuyên bố đã tìm thấy mẹ của cậu bé Tần, tiếp tục kéo theo hàng trăm ngàn lượt theo dõi, dù hình ảnh, thông tin về cậu bé vẫn "mờ nhân ảnh". Nhận liên tiếp những phản hồi chẳng mấy tích cực liên quan đến sự việc trên gửi về, lực lượng cảnh sát mạng của Công an quận Tây Hồ lập tức vào cuộc điều tra, xác định trong hồ sơ xuất nhập cảnh dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 không có cậu bé nào tên Tần Lãng.

Hình ảnh "KOL" Từ cúi đầu xin lỗi cư dân mạng

Được mời về trụ sở công an, "KOL" Từ mới thú nhận hành vi phạm tội và khai rằng tất cả đều là chiêu trò do cô cùng đồng nghiệp phối hợp viết kịch bản, quay video để "câu view". Cô và ê-kíp đã dựng lên hành trình những quyển sách bị thất lạc bằng cách đưa chúng đến Paris, sau đó giả vờ vô tình phát hiện để dẫn dắt dư luận và "ngây thơ” biện minh rằng "không nghĩ trò đùa tưởng như vô thưởng vô phạt ban đầu lại trở thành họa".

Ngày 12/4/2024, dù Từ Gia Di đã đăng video trong đó cô cúi đầu xin lỗi về sai phạm bản thân đã gây ra, nhưng tất cả vẫn không thể xoa dịu được sự nổi giận của cư dân mạng từng theo dõi, tương tác với "KOL" Từ những ngày qua. "Chỉ vì muốn gây sự chú ý, phục vụ cho mục đích bản thân mà cô ấy đã cố tình bịa đặt các thông tin không có thật để thao túng cảm xúc và làm mất thời gian của hàng triệu người" là lời bình luận nhận được nhiều lượt thích trên Weibo.

Theo Công an Hàng Châu, Từ Gia Di và đồng phạm sẽ phải đối mặt với biện pháp xử phạt hành chính về hành vi "gây rối an ninh trật tự", đồng thời những tài khoản của cô trên Douyin, Weibo, WeChat video được hàng triệu người theo dõi cũng bị đình chỉ. Do hành vi của họ Từ làm dấy lên cuộc tranh luận về việc những "ngôi sao" lợi dụng tầm ảnh hưởng nhất định trên mạng của mình bịa ra những câu chuyện giả mạo trong bối cảnh đang có sự cạnh tranh để thu hút sự tương tác nhằm phục vụ mục đích cá nhân nên Bộ Công an TQ đã liệt trường hợp của Từ Gia Di vào danh sách "10 thông tin xấu, độc, sai lệch trên mạng" của nước này, gồm cả những báo cáo sai sự thật về hàng cứu trợ thiên tai bị mua đi bán lại và ngân hàng phá sản...

Đây là một vấn đề nghiêm trọng đã và đang xảy ra ở TQ, xuất phát từ hệ quả cuộc cạnh tranh gay gắt giữa các công ty truyền thông nổi tiếng trong thời đại số.

NGUYỄN XUÂN (theo Toutiao, Sixth Tone)