Kỳ họp lịch sử: Tạo nền tảng cho chính quyền hai cấp, mở đường phát triển

Thể chế đổi mới tạo nền tảng tăng trưởng bền vững

Chia sẻ trong ngày cuối cùng của Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn TP. Hà Nội) cho rằng, kỳ họp lần này thực sự là một kỳ họp có tính chất lịch sử. Không chỉ vì khối lượng công việc khổng lồ đã được hoàn thành, nhất là trong lĩnh vực xây dựng pháp luật, mà quan trọng hơn, kỳ họp đã đánh dấu sự thay đổi toàn diện về tư duy lập pháp, cải cách các thể chế mang tính hệ thống.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn TP. Hà Nội). Ảnh: Thu Hường

Theo ông, đây chính là bước đi then chốt nhằm tháo gỡ những “nút thắt” về thể chế, một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay, đang kìm hãm sự phát triển.

Đại biểu Hoàng Văn Cường khẳng định: “Kết quả tích cực của kỳ họp sẽ tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển kinh tế - xã hội không chỉ trong năm 2025, mà còn trong cả giai đoạn dài hơi sắp tới”.

Về hoạt động chất vấn, Đại biểu Hoàng Văn Cường nhận xét, mặc dù thời gian chất vấn không dài, chỉ tập trung vào hai Bộ trưởng, nhưng nội dung lại xoay quanh nhiều vấn đề rất nóng mà cử tri đặc biệt quan tâm, như tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, các vấn đề thuế, kinh doanh, và câu chuyện dạy thêm, học thêm.

Ông đánh giá cao việc các Bộ trưởng đã trả lời thẳng thắn, trực diện, làm rõ được nguyên nhân phát sinh các vấn đề tồn tại và nêu ra nhiều giải pháp cụ thể để khắc phục.

Theo ông, đây đều là những vấn đề không chỉ mang tính thời sự, mà còn có tác động lâu dài. Vì vậy, các giải pháp đề xuất rất căn cơ, đặt ra lộ trình triển khai rõ ràng, và nếu được tổ chức thực hiện nghiêm túc, sẽ đem lại hiệu quả thực chất.

Tuy nhiên, ông nhấn mạnh, để các giải pháp đó đi vào cuộc sống, không thể chỉ trông đợi nỗ lực của các Bộ trưởng hay ngành quản lý, mà cần có sự giám sát, đồng hành của toàn bộ hệ thống các cơ quan liên quan.

Đánh giá về các quyết sách kinh tế quan trọng được Quốc hội thông qua, Đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng đây là những quyết định có tác động cả ngắn hạn và dài hạn.

Về ngắn hạn, việc tiếp tục giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) và tháo gỡ vướng mắc trong triển khai đầu tư công sẽ góp phần kích thích tiêu dùng nội địa, thúc đẩy giải ngân đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh xuất khẩu gặp nhiều khó khăn. Những biện pháp này sẽ tạo động lực trực tiếp cho tăng trưởng kinh tế trong năm nay.

Về dài hạn, Quốc hội đã ban hành nhiều quyết sách then chốt như Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân, các chính sách khơi thông, huy động nguồn lực xã hội tham gia đầu tư, kể cả trong lĩnh vực đầu tư công. Đồng thời, các nghị quyết về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo được thông qua sẽ đặt nền móng để tạo ra những bước phát triển đột phá, dựa trên tri thức và công nghệ hiện đại.

“Tôi tin tưởng rằng, những quyết sách toàn diện này sẽ mở ra cơ hội để nền kinh tế Việt Nam bứt phá, đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm nay và duy trì tốc độ cao trong các năm tiếp theo”- ông bày tỏ.

Giải quyết nhiều nội dung chưa từng có tiền lệ

Theo Đại biểu Phan Đức Hiếu (đoàn Thái Bình), nếu so sánh với các kỳ họp trước trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, kỳ họp thứ 9 lần này có ba đặc điểm rất quan trọng.

Thứ nhất, về khối lượng công việc, đây là kỳ họp có khối lượng công việc lớn bậc nhất. Mặc dù ông không nhớ hết các con số chi tiết, nhưng chỉ riêng số lượng luật và nghị quyết đã được thông qua đã vượt hơn 30 văn bản, bên cạnh hàng loạt nhiệm vụ, quyết sách quan trọng khác.

Đại biểu Phan Đức Hiếu (đoàn Thái Bình). Ảnh: Thu Hường

Thứ hai, về tính chất của các quyết sách mà Quốc hội đã thông qua. Ông đánh giá đây là những quyết sách có ý nghĩa đặc biệt vì tạo dựng nền tảng cho một giai đoạn phát triển tiếp theo. Có thể chia thành ba nhóm vấn đề chính:

Nhóm thứ nhất liên quan đến việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy nhà nước và đơn vị hành chính. Quốc hội thậm chí đã ban hành nghị quyết về sửa đổi Hiến pháp để hình thành cơ sở pháp lý cao nhất cho việc tái tổ chức bộ máy hành chính.

Nhóm thứ hai là một loạt quyết sách về phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội quan trọng, như các tuyến đường vành đai, cao tốc.

Nhóm thứ ba, theo ông, là điểm nhấn nổi bật nhất, chính là các cơ chế, chính sách nhằm tạo lập môi trường đầu tư, kinh doanh thế hệ mới. Tiêu biểu là Nghị quyết 198/2025/QH15 của Quốc hội, đây là nghị quyết quy phạm đầu tiên triển khai Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Thứ ba, về không khí làm việc của Quốc hội. Ông nhấn mạnh tinh thần nỗ lực rất cao, quyết tâm lớn, thái độ nghiêm túc của các đại biểu, cũng như sự chuẩn bị kỹ lưỡng của Chính phủ và các cơ quan trình dự án luật, nghị quyết. Các ý kiến đóng góp đều thẳng thắn, trách nhiệm, thể hiện quyết tâm đổi mới mạnh mẽ.

Về các quyết sách kinh tế, ông Phan Đức Hiếu nhìn nhận có nhiều chính sách vừa mang tính ngắn hạn, vừa đặt nền móng dài hạn. Những chính sách ngắn hạn, đơn cử như việc giảm thuế giá trị gia tăng (VAT), các giải pháp tài khóa, miễn giảm thuế sẽ có tác dụng trực tiếp, tức thì để hỗ trợ đạt mục tiêu tăng trưởng năm nay.

Tuy nhiên, nhiều quyết sách khác lại mang tính dài hạn, nhằm hướng tới mục tiêu tăng trưởng bền vững. Trong đó, nổi bật nhất là Nghị quyết 198 của Quốc hội về các giải pháp đặc biệt thúc đẩy kinh tế tư nhân. Ngoài ra, một loạt đạo luật được sửa đổi kỳ này đều theo hướng “nới lỏng”, tức là tháo gỡ rào cản, giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp. Cùng với đó là các quyết sách về hạ tầng quan trọng, đặt nền tảng cho phát triển lâu dài.

Đặc biệt, ông nhấn mạnh Nghị quyết 66 - nghị quyết mang tính đột phá với những cơ chế đặc thù nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về thể chế. Ông cho rằng đây là nghị quyết “đột phá của đột phá”, chưa có tiền lệ, vì thể chế chính là “điểm nghẽn của điểm nghẽn”. Nếu tháo gỡ được vướng mắc thể chế, sẽ tạo ra đột phá phát triển mạnh mẽ.

Ông lý giải, lâu nay khi luật pháp còn chồng chéo, mâu thuẫn, việc giải quyết vẫn theo cách thức truyền thống: rà soát rồi sửa từng luật, hoặc sửa một luật để điều chỉnh nhiều luật khác.

Quy trình này gây ra độ trễ lớn về thời gian, khiến hàng nghìn dự án bị đình trệ vì vướng mắc pháp luật. Nghị quyết mới cho phép Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ ban hành nghị quyết xử lý ngay những vướng mắc cụ thể, không phải chờ sửa luật. Đây chính là cách tiếp cận kịp thời, nhanh chóng và hiệu quả hơn rất nhiều.

Ông Phan Đức Hiếu cho rằng, nếu thực hiện nghiêm túc và vì lợi ích quốc gia, cơ chế mới sẽ giúp giải phóng nguồn lực, tháo gỡ ách tắc thể chế, thúc đẩy môi trường đầu tư kinh doanh và tạo động lực tăng trưởng vượt bậc cho nền kinh tế.