Kỳ II: Phong phú mô hình huy động sức dân
PTĐT - Phát huy vai trò của người dân trong phòng, chống tội phạm, nhiều mô hình tự quản ở khu dân cư đã được thành lập, góp phần tạo thế trận an ninh nhân dân vững chắc trong cộng đồng.
“Ngọn đèn an ninh” phòng ngừa tội phạmĐêm đêm, đoạn dài gần 500m ở thôn Phượng Hùng 1, xã Chí Đám, huyện Đoan Hùng đèn đường sáng rực, tạo nên một cảm giác an toàn và nét đẹp văn minh cho khu dân cư vùng nông thôn mới. Tổ trưởng tổ liên gia tự quản số 2, ông Nguyễn Văn Bốn cho biết: “Hệ thống “đèn an ninh” là do người dân trên địa bàn tự nguyện đóng góp. Từ khi lắp đạt xong đã hạn chế được hoạt động của tội phạm trộm cướp, đồng thời đảm bảo giao thông trong đêm được an toàn...”.Để minh chứng, ông Bốn kể cho chúng tôi nghe một số vụ việc liên quan đến ANTT được phát hiện nhờ “đèn an ninh”. Đó là trường hợp của hai đối tượng người Quảng Ngãi đột nhập vào gia đình anh Trường Vui, ở thôn Ngọc Chúc 1 với ý định trộm xe máy. Do ánh sáng của hệ thống “ngọn đèn an ninh”, người dân nhanh chóng phát hiện và tổ chức bắt giữ khi hai đối tượng bỏ trốn lên khu vực đồi. Hay trường hợp của 2 đối tượng ở xã Tiêu Sơn và Ngọc Quan đột nhập vào cửa hàng vật liệu xây dựng của anh Phương Hải, ở xóm Hợp Phượng trộm cắp tài sản, khi 2 đối tượng vừa lấy tài sản ra khỏi nhà thì bị người dân bắt giữ. Theo mạch cảm xúc, ông Bốn chia sẻ thêm: Là địa bàn giáp ranh, trước kia ở đây thường xuất hiện ổ nhóm đối tượng có hung khí nguy hiểm hoạt động, tình trạng trộm cắp vặt thường xuyên diễn ra. Được sự ủng hộ của chính quyền xã về thành lập các Ban ANTT, tổ liên gia tự quản, chúng tôi đã thành lập các tổ liên gia tự quản, lựa chọn thành viên và bầu ra trưởng nhóm. Mỗi gia đình được trang bị còi, tự trang bị một gậy dài cùng đèn pin sẵn sàng hỗ trợ cho tổ an ninh tự quản của xóm. Mỗi xóm đều xây dựng được sơ đồ an ninh, dự kiến tình huống và cách xử lý, quy định tín hiệu hiệp đồng. Để tăng khả năng phòng ngừa, tuần tra và kiểm soát ANTT ban đêm, trong những ngày mới thành lập xóm, đã tổ chức xây lắp hệ thống đèn chiếu sáng ban đêm dọc đường, bố trí ở những vị trí nhạy cảm. quan trọng. Tiền điện hằng tháng được huy động từ nguồn nhân dân đóng góp.Khi hỏi về bí quyết của sự vận động, ông Bốn cười nói: “Vận động nhân dân đóng góp không khó, điều quan trọng là phải xác định tính thiết thực, đóng góp để làm gì, cho ai. Nguồn đóng góp phải công khai, minh bạch, sử dụng việc gì đều có hạch toán kinh tế cụ thể nên 100% hộ dân đồng tình ủng hộ”.Từ sau khi triển khai hệ thống “ngọn đèn an ninh”, tình hình ANTT trên địa bàn thôn Phượng Hùng nói riêng và toàn xã Chí Đám nói chung có những chuyển biến rõ rệt, đường làng ngõ xóm có nhiều khởi sắc giúp giao thông thuận tiện hơn, an toàn hơn, tội phạm trộm cắp và tệ nạn cờ bạc đã giảm rõ rệt. Qua 5 năm, tổ liên gia tự quản phối hợp với Công an xã đã tổ chức vây bắt hàng chục vụ trộm cắp, giao cho cơ quan chức năng xử lý. Từ hiệu quả của mô hình, đến nay “Ngọn đèn an ninh” đã lan tỏa mạnh mẽ. Hiện nay, 100% các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Đoan Hùng đều triển khai lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng ở các khu dân cư; có gần 22.700 hộ tham gia lắp đặt, trên 14.200 bóng đèn chiếu sáng ở các tuyến đường; tổng kinh phí của mô hình đạt trên 5 tỷ đồng. Mô hình "ngọn đèn an ninh" không chỉ hiệu quả trong phòng ngừa tội phạm mà còn tạo không gian sinh hoạt cộng đồng văn minh, tiến bộ, xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn; góp phần tích cực xây dựng khu dân cư, xã, thị trấn “an toàn về an ninh, trật tự”. Tình hình ANTT trên địa bàn huyện ổn định và giữ vững.
…Dòng họ tự quản đảm bảo an ninh trật tựRời Đoan Hùng, chúng tôi có mặt tại gia đình ông Hà Mạnh Hùng, Trưởng dòng họ Hà, khu Minh Thượng, xã Phúc Khánh, huyện Yên Lập để tìm hiểu về việc dòng họ đã có những sáng kiến trong xây dựng dòng họ tự quản. Việc xây dựng mô hình dòng họ tự quản đã quy tụ, tập hợp và là sợi dây kết nối sự đoàn kết, gắn bó cả dòng họ về công tác đảm bảo ANTT. Theo đó, mỗi gia đình trong dòng họ đã thường xuyên nhắc nhở, răn đe, giáo dục con em mình sống có tôn ti trật tự, kính trên nhường dưới; sống và làm việc theo pháp luật, tránh xa những thói hư tật xấu. Trong những ngày giỗ họ, họp họ và trong họ có hiếu, hỉ, Trưởng dòng họ thường xuyên nhắc nhở, răn dạy con cháu. Qua theo dõi, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm, dòng họ sẽ đưa ra trước bà con nội tộc yêu cầu kiểm điểm, sửa chữa khuyết điểm và cam kết không tái phạm. Với cách làm đó, nhiều năm qua, dòng họ Hà không có ai vi phạm phải truy tố trước pháp luật. Hội đồng gia tộc tự quản về ANTT của dòng họ còn tham gia tích cực vào việc giữ gìn ANTT, ngoài việc cung cấp cho lực lượng Công an nhiều nguồn tin có giá trị còn phối hợp với khu dân cư, tổ tuần tra nhân dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ. Ông Hà Mạnh Hùng thông tin với chúng tôi: Hàng năm, dòng họ Hà tuyên truyền, vận động con cháu thực hiện nếp sống văn minh, gia đình văn hóa, tích cực hưởng ứng phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Từ khi thực hiện mô hình, 10 năm nay không có con em nào trong họ vi phạm pháp luật, đều chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, góp phần tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội. Để mô hình dòng họ tự quản hoạt động nhiệu quả, dòng họ Hà đã đã họp bàn và thống nhất thành lập Hội đồng gia tộc tự quản về ANTT gồm 12 thành viên là những người có uy tín, có tầm ảnh hưởng đến các thành viên trong dòng họ và khu dân cư trình UBND xã Phúc Khánh công nhận.Dòng họ tự quản cũng là một trong những mô hình, cách làm hay được hình thành, phát triển từ sáng kiến đóng góp của mỗi người dân trong thực hiện phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Từ thực tiễn ở mỗi khu dân cư lại xuất hiện nhiều mô hình, cách làm hay về đảm bảo ANTT như: Mô hình “Thắp sáng đường quê”, “Ngọn đèn an ninh”, “Bóng đèn an ninh tự quản”, “Tổ tuần tra tự quản”, “Tiếng kẻng an ninh”, “Sáng đường, sạch ngõ, bảo đảm ANTT” ở huyện Hạ Hòa, Tam Nông, Đoan Hùng, Thanh Ba; mô hình camera an ninh ở Thanh Thủy, Thanh Sơn; mô hình liên kết đảm bảo ANTT tại các bệnh viện trong tỉnh... Thượng tá Nguyễn Hữu Phước – Phó Giám đốc Công an tỉnh khẳng định: “Thời gian qua, Công an các huyện, thành, thị đã chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tổ chức, thực hiện hiệu quả phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ. Nhờ sự ủng hộ của người dân, đến nay, trên địa bàn tỉnh đã xây dựng, củng cố và duy trì hoạt động của 2.326 Ban ANTT/2.326 khu dân cư, 15.773 tổ liên gia tự quản, 29 dòng họ tự quản, 34 cụm liên kết bảo đảm ANTT xóa sơ hở vùng giáp ranh, góp phần giữ vững ANTT ở cơ sở, nhất là dịp trước, trong, sau tết Nguyên đán và trong đợt cả nước chung tay phòng chống dịch bệnh Covid-19 hiện nay”. Cũng theo đồng chí Phó Giám đốc Công an tỉnh, hoạt động của các tổ chức tự quản về ANTT đã nâng cao tinh thần cảnh giác, ý thức trách nhiệm của công dân trong công tác phòng, chống tội phạm; hòa giải ở cơ sở; củng cố thế trận an ninh nhân dân; quản lý đối tượng lầm lỗi tại cộng đồng dân cư và trong quản lý nhà nước về ANTT. Nổi bật trong 6 tháng đầu năm, các tổ chức đoàn thể ở khu dân cư đã phối hợp, giúp đỡ lực lượng Công an theo dõi, giám sát, quản lý 1.262 đối tượng đang chấp hành án tại xã, phường, thị trấn; trên 1.300 người đặc xá, chấp hành xong án phạt tù về địa phương; phối hợp bắt, vận động đầu thú 42 đối tượng có lệnh truy nã; phối hợp với lực lượng Công an vận động toàn dân thu hồi nhiều vũ khí, vật liệu nổ...
Kỳ III: Chuyển hóa các địa bàn trọng điểm, phức tạp: Không quyết tâm, khó thực hiện!