Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh nhà văn Đoàn Giỏi

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều phát biểu tại sự kiện. (Ảnh: Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh)

Nhà văn Đoàn Giỏi sinh ngày 17/5/1925 sinh tại Mỹ Tho (tỉnh Tiền Giang cũ, nay là tỉnh Đồng Tháp).

Ông là một trong những nhà văn tiên phong phản ánh chân thực, giàu cảm xúc và đầy thi vị về thiên nhiên, con người và lịch sử Nam Bộ. Qua các tác phẩm của mình, Đoàn Giỏi góp vào văn học Việt Nam một giọng văn độc đáo: dung dị mà sâu sắc, đậm chất ký sự nhưng cũng đầy tài hoa.

Trong suốt sự nghiệp của mình, Đoàn Giỏi luôn dành tình yêu mãnh liệt cho vùng đất phương nam, thể hiện trong từng trang viết.

Ông đưa bạn đọc đi đến các cánh rừng đước, đầm lầy, con nước Cửu Long, lắng nghe tiếng gọi hoang dã của muông thú và cuộc sống của người dân Nam Bộ anh hùng trong chiến tranh cũng như đời sống thường ngày.

Phát biểu tại buổi kỷ niệm, nhà văn Bích Ngân, Chủ tịch Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, trong các tác phẩm của Đoàn Giỏi, cuộc sống của một cộng đồng, của vùng đất phương nam được tái hiện thật sinh động và thật gần gũi.

“Tài văn chương của nhà văn Đoàn Giỏi không dừng ở những trang văn miêu tả thiên nhiên, mà ông có bút pháp riêng để xây dựng chân dung những con người bình dị nhưng sâu sắc”, nhà văn Bích Ngân chia sẻ.

Những tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Đoàn Giỏi vừa được Nhà xuất bản Kim Đồng tái bản. (Ảnh: Nhà xuất bản Kim Đồng)

Theo nhà văn Bích Ngân, cảm hứng thiên nhiên và con người Nam Bộ chiếm lĩnh trọn vẹn sự nghiệp sáng tác của nhà văn Đoàn Giỏi. Không chỉ với “Đất rừng phương Nam”, hầu hết tác phẩm của ông đều mang đậm phong vị Nam Bộ, cốt cách Nam Bộ.

Có thể nói Đoàn Giỏi là nhà văn Nam Bộ tiêu biểu luôn xem thiên nhiên là một đối tượng thẩm mỹ quan trọng của văn chương.

Ông gắn kết thiên nhiên và con người thành một chỉnh thể thống nhất. Thiên nhiên bồi đắp hồn vía con người, và con người ân cần gìn giữ thiên nhiên. Trong mỗi trang văn Đoàn Giỏi, sự được mất của thiên nhiên chính là sự thành bại của con người.

Đến dự buổi kỷ niệm, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho rằng, nhà văn Đoàn Giỏi để lại hai di sản quan trọng khi ông rời đi. Thứ nhất, đó là “di sản người”.

Ông sống là một người chân chính trong cách ăn, cách ở, trong thái độ, hành động của ông đối với đất nước, quê hương của mình.

Di sản thứ hai đó là “di sản chữ”. Trong di sản chữ có Đất rừng phương Nam. Hơn nửa thế kỷ ra đời, cảm giác kỳ vĩ, cảm giác lạ lùng, trong Đất rừng phương Nam vẫn quyến rũ người đọc hôm nay.

“Qua đó chúng ta thấy được sức mạnh, quyền lực của văn chương, ngôn ngữ vĩ đại như thế nào. Trong vùng thiên nhiên kỳ vĩ, đầy bí ẩn của Đất rừng phương Nam, ông dựng lên một vùng văn hóa, trong vùng văn hóa đó ông đã dựng lên một vùng người. Nơi có những con người trung thực, đầy kiêu hãnh, đẹp đẽ và đầy dấn thân”, nhà văn Nguyễn Quang Thiều nhấn mạnh.

Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức giao lưu, tặng sách tại Trường Trung học cơ sở Đoàn giỏi, tỉnh Đồng Tháp vào tháng 5/2025. (Ảnh: LINH BẢO)

Những tham luận, câu chuyện về nhà văn Đoàn Giỏi được chia sẻ trong buổi kỷ niệm góp thêm những mảnh ghép quý giá vào bức tranh tác phẩm và con người nhà văn Đoàn Giỏi, một nghệ sĩ đa tài, một nhà văn đã dành cả cuộc đời và tâm huyết mình cho vùng đất phương Nam thân yêu.

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của nhà văn Đoàn Giỏi không chỉ để tưởng nhớ một cây bút tài hoa, mà còn nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm giữ gìn và tiếp nối những giá trị văn hóa mà ông đã để lại. Ông đã đi xa nhưng những trang văn của ông vẫn mãi truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ mai sau.

LINH BẢO