Kỷ niệm 260 năm Ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du: Chữ 'tâm' còn mãi với thời gian

Chương trình Kỷ niệm 260 năm Ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du.

Tối 20/12, tại Quảng trường Thành Sen, tỉnh Hà Tĩnh trang trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 260 năm Ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765–2025) – Danh nhân văn hóa thế giới, biểu tượng kết tinh rực rỡ của tư tưởng nhân văn và tâm hồn Việt Nam.

Lễ kỷ niệm 260 năm Ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765–2025) – Danh nhân văn hóa thế giới.

Dự lễ kỷ niệm có ông Nguyễn Xuân Thắng – Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; đại diện các ban, bộ, ngành Trung ương; Quân khu 4; đoàn đại biểu quốc tế đến từ CHDCND Lào; lãnh đạo một số tỉnh, thành; giới nghiên cứu Kiều học, cộng đồng doanh nghiệp cùng đông đảo Nhân dân và du khách thập phương.

Lễ kỷ niệm là dịp đặc biệt nhằm tôn vinh, khẳng định những cống hiến to lớn của Đại thi hào Nguyễn Du đối với nền văn học, văn hóa dân tộc và nhân loại; đồng thời bồi đắp lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, hun đúc những giá trị nhân văn bền vững cho các thế hệ hôm nay và mai sau.

Sự kiện cũng góp phần tiếp tục làm sâu sắc hơn những giá trị về cuộc đời, sự nghiệp Nguyễn Du và dòng họ Nguyễn Tiên Điền. Qua đó, bảo tồn, phát huy di sản văn hóa, quảng bá hình ảnh Hà Tĩnh – miền quê địa linh nhân kiệt – gắn với phát triển du lịch và kinh tế – xã hội.

Tại diễn văn khai mạc Lễ kỷ niệm, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Nguyễn Duy Lâm đã ôn lại thân thế, cuộc đời và sự nghiệp Đại thi hào.

Ông Nguyễn Duy Lâm - Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh đọc diễn văn khai mạc Lễ kỷ niệm.

Nguyễn Du (1765–1820), tên chữ Tố Như, hiệu Thanh Hiên, sinh ra tại Tiên Điền, Nghi Xuân, trong một dòng họ khoa bảng nổi tiếng cuối thế kỷ XVIII – đầu XIX. Cha ông là Xuân quận công Nguyễn Nghiễm, từng giữ chức Tể tướng; mẹ là bà Trần Thị Tần, người Kinh Bắc. Chính sự giao thoa giữa văn hóa xứ Nghệ mộc mạc, sâu lắng với tinh hoa Kinh Bắc và kinh kỳ Thăng Long đã hun đúc nên một Nguyễn Du với nhân cách lớn, tư tưởng nhân văn sâu sắc và tài năng vượt thời đại.

Di sản Nguyễn Du để lại là kho tàng quý giá bằng chữ Hán và chữ Nôm, trong đó “Truyện Kiều” (Đoạn trường tân thanh) với 3.254 câu lục bát được xem là đỉnh cao của văn học Việt Nam.

Tác phẩm không chỉ phản ánh số phận con người trong xã hội phong kiến mà còn cất lên tiếng nói mạnh mẽ về khát vọng công lý, tình yêu, hạnh phúc và lòng nhân ái. Với những giá trị tư tưởng và nghệ thuật đặc biệt, Nguyễn Du đã được Hội đồng Hòa bình thế giới (1965) và UNESCO (2013) vinh danh là Danh nhân văn hóa thế giới.

Khẳng định trách nhiệm của quê hương Đại thi hào, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh nhấn mạnh việc bảo tồn, phát huy và lan tỏa giá trị di sản Nguyễn Du không chỉ là niềm tự hào, mà còn là động lực tinh thần quan trọng, góp phần xây dựng nền tảng văn hóa cho sự phát triển nhanh và bền vững của địa phương và đất nước.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Xuân Thắng – Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, bày tỏ niềm vui mừng khi chứng kiến Hà Tĩnh đang chuyển mình mạnh mẽ, toàn diện trên các lĩnh vực. Đặc biệt, việc gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa của tiền nhân, trong đó có di sản Nguyễn Du, được triển khai bài bản, nghiêm túc, thể hiện rõ vai trò lãnh đạo của Đảng bộ, sự đồng thuận của Nhân dân và khát vọng phát triển bền bỉ của tỉnh.

Ông Nguyễn Xuân Thắng – Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.

Ông Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, để xứng đáng là quê hương của Đại thi hào dân tộc, Hà Tĩnh cần tiếp tục đổi mới tư duy phát triển, khai thác hiệu quả các tiềm năng, coi văn hóa và con người là động lực nội sinh quan trọng nhất. Việc bảo tồn và lan tỏa giá trị tư tưởng, nhân văn của Nguyễn Du cần gắn với phát triển kinh tế, công nghiệp văn hóa và quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới, để văn hóa thực sự trở thành “linh hồn” bền vững của dân tộc.

Tiếp thu các ý kiến chỉ đạo, lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh khẳng định sẽ tiếp tục cụ thể hóa bằng những chương trình, giải pháp thiết thực, nhằm gìn giữ, lan tỏa và phát huy ngày càng sâu rộng giá trị di sản Nguyễn Du; biến những giá trị tinh thần ấy thành động lực quan trọng trong xây dựng văn hóa và con người Hà Tĩnh, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Đại thi hào Nguyễn Du – chữ tâm sáng mãi”.

Điểm nhấn của Lễ kỷ niệm là chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Đại thi hào Nguyễn Du – chữ tâm sáng mãi”. Qua bốn chương: Thuở ấu thơ, Mười năm gió bụi, Viết Kiều đất nước hóa thành văn, Đồng vọng với thời gian, chương trình đã khắc họa sâu sắc cuộc đời, sự nghiệp và di sản tư tưởng của Nguyễn Du bằng ngôn ngữ nghệ thuật giàu cảm xúc, để “chữ tâm” của Đại thi hào tiếp tục ngân vang, lan tỏa cùng dòng chảy thời gian.

Phượng Vũ